AI in het onderwijs: meerwaarde of niet?
Artificiële intelligentie of AI komt meer en meer in het nieuws. Denk maar aan AI-chatbots waarmee leerlingen kant-en-klare opstellen schrijven. Of adaptieve leersystemen die leerlingen automatisch oefeningen aanbieden op hun niveau. Maar wat kan AI wel en wat niet? Wat is de impact van AI op je onderwijs? En is die impact goed of niet? We vertellen je graag hoe je zorgt dat je met AI je lessen versterkt, niet verarmt.
Lost AI alle problemen in het onderwijs op?
Dat antwoord is kort en krachtig: nee. Een technologie kan niet alle problemen oplossen. Ook AI niet. AI kan ons wel helpen om oplossingen te vinden. Denk aan hoe dashboards je planlast kunnen verminderen door gegevens voor je te analyseren en samen te vatten in een overzicht.
Waarom we van AI dan toch zoveel verwachten? Dat heeft te maken met het ‘menselijke’ karakter van de technologie. AI kan taken uitvoeren waarvan we dachten dat alleen mensen ze kunnen: schaken, een originele, creatieve afbeelding maken, een opstel schrijven … AI is naast jou en je leerlingen een nieuwe speler die ‘zelfstandig’ lijkt te denken en handelen.
Voor- en nadelen
Die nieuwe speler heeft heel wat voordelen. Hij kan bijvoorbeeld taken van je overnemen: je leerlingen in niveaugroepen indelen, automatisch oefeningen verbeteren, beginnende lezers of leerlingen met leesproblemen helpen lezen … Toch maakt hij het je ook moeilijker. Je moet hem in de gaten houden en controleren om zeker te zijn dat de kwaliteit van je lessen hoog genoeg blijft. Bovendien: jij bent niet de enige die AI kan gebruiken. Je leerlingen kunnen er hun huiswerk mee maken.
Zoek uit wat AI kan
Gebruik je AI in de klas? Dan doe je er goed aan om te weten wat de technologie kan en niet kan. Zo kun je de talenten van die nieuwe speler gebruiken om je lessen beter te maken. Ga op zoek naar die talenten, bekijk hoe ze de jouwe kunnen aanvullen en zorg dat je leerlingen zo het best mogelijke onderwijs krijgen.
Wat kan AI?
Samengevat: AI:
verzamelt gegevens, analyseert ze en detecteert er patronen in zoals fouten en juiste antwoorden
interpreteert die gegevens door er betekenis aan te geven, bijvoorbeeld door het leerniveau van je leerlingen te bepalen
handelt op basis van die interpretaties, bijvoorbeeld door feedback te geven of nieuwe oefeningen aan te bieden.
Enkele voorbeelden maken het concreter.
Je lessen sterker maken
Die 3 voorbeelden tonen aan dat AI je lessen sterker kan maken:
door heel direct of specifiek feedback te geven
door jou of je leerlingen taken uit handen te nemen, waarbij je het resultaat in de gaten houdt en controleert.
Zo krijgen jij en je leerlingen meer tijd om andere dingen te doen. Onthoud wel: de kans dat AI je lessen sterker maakt, hangt af van:
de kwaliteit van je lessen
de inhoud, timing en kwaliteit van de feedback of de adviezen die het programma geeft.
Wat kan AI niet?
Hoewel AI snel evolueert, is het nog eerder beperkt wat de technologie kan. Je kunt AI niet al je onderwijstaken laten overnemen. Je pedagogische en onderwijskundige rol als leraar blijft belangrijk en bepaalt of je met AI je lessen versterkt of niet.
Gebruik AI juist
Conclusie: AI kan al veel, maar niet alles. Als leraar blijf je cruciaal in het onderwijs. De didactische en pedagogische keuzes die je maakt, moeten op de voorgrond staan en aan de basis liggen van je keuze voor AI. Daarom is het belangrijk dat je als leraar AI ook echt begrijpt en weet hoe de technologie beslissingen neemt.
Je moet weten welke gegevens een AI-programma verzamelt, hoe het die analyseert, hoe het patronen detecteert, interpreteert en uiteindelijk ook handelt. De richtlijnen van de Europese Commissie over het gebruik van AI en data in het onderwijs(PDF bestand opent in nieuw venster) kunnen je helpen om de technologie doordacht in je lessen te integreren. Zo blijf je de touwtjes in handen houden.