Principe
De vormefficiëntie van een gebouw is een alternatieve eenheid voor de compactheid, die kleinere gebouwen niet zal benadelen. De vormefficiëntie vergelijkt de werkelijke verliesoppervlakte (AT) met de equivalente boloppervlakte.
De formule voor de equivalente boloppervlakte volgt uit de formule voor de berekening van boloppervlakte en bolvolume:
- oppervlakte van een bol = 4πr²
- volume van een bol = (4/3)πr³.
VEPW staat voor de volume van de wooneenheid (EPW-eenheid).
VEPW = 5 * 10 * 5 = 250 m2
Impact op het resultaat
De vormefficiëntie van een gebouw heeft een invloed op de berekening van het S-peil.
Voorbeeld 1
Vergelijk een kleine en een grote kubus. Deze hebben dezelfde vorm, maar een ander volume.
| Kleine kubus | Grote kubus |
Ribbe | 1 m | 10 m |
Volume | 1 m³ | 1000 m³ |
Verliesoppervlakte | 6 m² | 600 m² |
Equivalente boloppervlakte | 4,84 m² | 484 m² |
Compactheid | 0,167 m | 1,67 m |
Vormefficiëntie | 0,81 | 0,81 |
Voor de kleine kubus is de compactheid merkelijk lager dan voor de grote kubus, terwijl de vorm voor beide exact dezelfde is. De vormefficiëntie is wel dezelfde voor beide kubussen. Deze parameter zorgt dus niet voor een nadelige beoordeling van kleine gebouwen.
Voorbeeld 2
Veronderstel een vrijstaande woning met een zeer eenvoudige vorm: het grondvlak is een rechthoek van 5 m op 10 m, de woning is 5 m hoog en heeft een plat dak. Deze woning heeft dus de vorm van een balk. Het volume van deze woning kan bepaald worden als:
De equivalente boloppervlakte voor deze woning kan bepaald worden met de formule hierboven:
Deze equivalente boloppervlakte is merkelijk lager dan de verliesoppervlakte van de werkelijke woning met deze verliesoppervlakte = 4.(10.5) +2.(5.5) = 250 m2. De vormefficiëntie voor deze woning bedraagt 0,77.
Veronderstel vervolgens een rijwoning met dezelfde vorm en afmetingen, maar waarbij de zijmuren volledig in contact staan met de aangrenzende woningen. De verliesoppervlakte is dan 2.(10.5) +2.(5.5) =150 m2. In dit geval is de vormefficiëntie 1,28 en dat is een merkelijk betere waarde dan voor de vrijstaande woning.
| Vrijstaande woning | Rijwoning |
Volume VEPW | 250 m³ | 250 m³ |
Verliesoppervlakte AT | 250 m² | 150 m² |
Equivalente boloppervlakte | 191,92 m² | 191,92 m² |
Vormefficiëntie | 0,77 | 1,28 |