Pijler 3: omgevingsvergunning en toezicht
De verdere uitstoot en verspreiding van de PFAS-verontreiniging in de omgeving van 3M wordt aangepakt door de omgevingsvergunningen aan te scherpen en door een reeks maatregelen op te leggen door de toezichthoudende instanties.
Omgevingsvergunningen aanscherpen
Als onderdeel van de PFAS-aanpak werden de milieuvoorwaarden van de omgevingsvergunningen voor zowel 3M als Lantis aangescherpt om de PFAS-uitstoot te minimaliseren. Zo werden er in 2022 strengere lozingsnormen voor de uitstoot van PFAS opgenomen in de vergunning voor 3M. In 2023 vroeg 3M om de lozingsnormen voor ultrakorte keten PFAS op te nemen in de vergunning, maar die aanvraag werd geweigerd door de deputatie in eerste aanleg. Een beroepsprocedure is lopende.
Zie GPBV-register(opent in nieuw venster) voor meer info over de installatie, waaronder de omgevingsvergunningsbesluiten.
Toezicht
De omgevingsinspectie van de Vlaamse overheid voert regelmatig controles uit op de activiteiten van 3M. Rekening houdend met het advies van verschillende Vlaamse agentschappen en externe experten bepalen zij welke handhavingsacties er nodig zijn wanneer PFAS-lozingsnormen overschreden worden.
Elke twee weken vindt een handhavingsoverleg plaats tussen de omgevingsinspectie, de VMM, Departement Zorg, OVAM, 3M en externe experten in opdracht van 3M. In dit overleg wordt de voortgang van alle maatregelen besproken.
In oktober 2021 moest 3M zo alle productieprocessen met PFAS-uitstoot stilleggen als veiligheidsmaatregel. De opstart van een productieproces kon alleen nadat het bedrijf op basis van onafhankelijke adviezen van experten had aangetoond dat de PFAS-uitstoot van dat productieproces aanvaardbaar is voor mens en milieu. In september 2023 werden alle productieprocessen opnieuw stilgelegd nadat bleek dat er nog uitstoot van PFAS werd vastgesteld.
- Lees meer over de productiesite 3M
3M werd ook verplicht om PFAS-houdende afvalhopen af te dekken met folie zodat verstuiving en verdere verontreiniging van het grondwater vermeden kon worden. Dit was een bestuurlijke maatregel in oktober 2021. Vervolgens moesten deze afvalhopen afgevoerd worden om ze veilig te verwerken. Deze afvoer is intussen afgerond.
Er werden ook maatregelen genomen bij 3M naar aanleiding van hoge concentraties PFOS in de lucht, gemeten in de Neerstaat in Zwijndrecht in de periode mei - juni 2023. Lees hier meer over luchtmonitoring.