DigCompEdu: Europees referentiekader voor digitale competenties van leraren
Het Joint Research Centre (JRC), een initiatief van de Europese Commissie, ontwikkelde in 2017 het referentiekader Digital Competence Framework for Educators, kortweg DigCompEdu. Als basis voor dit referentiekader werd het bestaande DigCompkader voor digitale competenties van burgers gebruikt, uiteraard aangepast en specifiek toegespitst op lesgevers.
Wat?
DigCompEdu beschrijft 24 competenties, georganiseerd in 6 gebieden. Als basis voor dit referentiekader werd het bestaande referentiekader DigComp voor digitale competenties van burgers gebruikt, uiteraard aangepast specifiek toegespitst op lesgevers. De focus ligt niet op technische vaardigheden. Het kader is vooral bedoeld om in detail te beschrijven hoe digitale technologieën kunnen worden gebruikt om onderwijs en vorming te verbeteren en te innoveren.
- Domein 1 focust op professionele betrokkenheid.
- Domein 2 focust op gebruiken, vinden, creëren en delen van digitaal lesmateriaal.
- Domein 3 focust op gebruik van digitale tools voor lesgeven en leren.
- Domein 4 focust op digitaal toetsen en evalueren.
- Domein 5 focust op gebruik van digitale technologieën voor de ondersteuning van leerlingen.
- Domein 6 focust op aanleren van digitale competenties aan leerlingen.
Domein 2 tot 5 vormen de pedagogische kern van het raamwerk. Ze beschrijven de competenties die opvoeders nodig hebben om effectieve, inclusieve en innovatieve leerstrategieën te bevorderen, met behulp van digitale hulpmiddelen.
Binnen elk van de competenties onderscheiden we 6 niveaus, gaande van A1 (laagste) tot C2 (hoogste), op basis waarvan een geschikte professionalisering kan bepaald worden.
DigCompEdu, voortdurend in ontwikkeling
Het oorspronkelijke DigCompEdu-kader uit 2017 omvatte 22 competenties. Technologie en ICT in de klas staan echter niet stil en nieuwe ontwikkelingen brengen ook nieuwe competenties met zich mee. Aan het oorspronkelijke kader zijn alvast twee competenties toegevoegd:
- verantwoord gebruik van digitale tools
- digitale problemen oplossen
De kans is groot dat het kader nog verder zal worden uitgebreid met nieuwe ontwikkelingen.
Voor wie?
Dit referentiekader is in eerste instantie ontwikkeld voor leraren. Er wordt namelijk duidelijkheid geschept in de verwachtingen naar hun professionele ontwikkeling. Het kader is van toepassing op alle onderwijsniveaus, voor zowel leerplicht- als niet-leerplichtonderwijs. Elke leraar, docent of lesgever kan het gebruiken.
Daarnaast is het DigCompEdu-kader ook zeer geschikt voor schoolbeleidsmedewerkers. Zij kunnen dit kader gebruiken om duidelijke verwachtingen te scheppen naar (nieuwe) leraren toe. Ook voor het opstellen van het ICT-beleidsplan en de ICT-visie kan een schooldirecteur of ICT-coördinator met dit kader aan de slag.
Dit kader is ook interessant voor lerarenopleiders. Zij kunnen, net als schoolbeleidsmedewerkers, het referentiekader als leidraad gebruiken om toekomstige leraren op te leiden en het werkveld in te sturen met de juiste ICT-competenties.
Tenslotte is dit referentiekader ook bedoeld voor de aanbieders van educatieve ICT-opleidingen. Door opleidingen te koppelen aan het referentiekader, wordt het voor leraren veel makkelijker om een opleiding op maat te kiezen.
Waarom?
Een referentiekader gebruik je niet zomaar. Door één geldend referentiekader te gebruiken, binnen het Vlaamse onderwijslandschap, wordt er duidelijkheid en eenvormigheid gecreëerd. Het kader inzetten zorgt ervoor dat leraren, directies en scholen meer doelmatig aan de slag gaan.
Het Kenniscentrum Digisprong heeft het Europees referentiekader vertaald en aangevuld met voorbeelden uit Vlaamse onderwijscontext. Op deze manier kunnen Vlaamse leraren informatie op maat vinden en gebruiken. De vertaling van dit kader is ook de basis voor Digisnap, een zelfreflectietool dat leraren inzicht geeft in de eigen competenties.
Video's DigCompEdu
In deze video ontdek je wat DigCompEdu inhoudt.
In deze video ontdek je wat het domein ‘professionele betrokkenheid’ van het DigCompEdu inhoudt.
In deze video ontdek je wat het domein ‘digitale bronnen’ van het DigCompEdu inhoudt.
In deze video ontdek je wat het domein ‘lesgeven en leren’ van het DigCompEdu inhoudt.
In deze video ontdek je wat het domein ‘evalueren’ van het DigCompEdu inhoudt.
In deze video ontdek je wat het domein ‘leerlingen ondersteunen’ van het DigCompEdu inhoudt.
In deze video ontdek je wat het domein ‘aanleren van digitale competenties’ van het DigCompEdu inhoudt.
Download de leerkrachtenfiches
Het Kenniscentrum Digisprong ontwikkelde handige leerkrachtenfiches over DigCompEdu. Hierin vind je:
- uitleg over elke ICT-competentie;
- hoe jij je ICT-niveau per competentie kan inschatten;
- tips en voorbeelden om ICT beter in te zetten;
- inspirerende materialen.