Rekenvoorbeeld installatie-eisen: verlichting
Dit voorbeeld gaat over de uitbreiding en renovatie van een bestaand kantoor, waarvoor een architect nodig is. De stedenbouwkundige vergunning wordt aangevraagd na 1 januari 2015.
Tijdens de werken wordt in een landschapskantoor, een individueel kantoor, een polyvalente zaal en een vergaderzaal de verlichting vernieuwd.
Mogelijke verlichting
U zou de bestaande oude TL-armaturen kunnen vervangen door nieuwe energiezuinige TL-verlichting of door LED-verlichting met aanwezigheidsdetectie.
Installatie-eisen
De installatie-eisen voor de verlichting zijn van toepassing op deze lokalen, omdat het gaat om een gebouw en de stedenbouwkundige vergunning is aangevraagd vanaf 1 januari 2015.
Maximaal specifiek geïnstalleerd vermogen
Lokalen met, volgens plan, een functie zoals beschreven in tabel 3 van bijlage XII moeten voldoen aan een maximaal specifiek geïnstalleerd vermogen. Aan een polyvalente ruimte legt de regelgeving geen specifieke eisen op omdat er geen analoge beschrijving te vinden is in tabel 3. De drie laatste kolommen geven de correctiefactoren voor sturing weer.
| Analoge type ruimte volgens bijlage XII van Energiebesluit | Maximaal equivalent specifiek geïnstalleerd vermogen | Correctiefactor voor sturing: Aanwezigheids- detectie fpres | Correctiefactor voor sturing: Daglichtsturing fday | Correctiefactor voor sturing: Dimmen fdim | |
|---|---|---|---|---|---|
| Kantoor | Openlandschaps- kantoor | 10 W/m2 | 0,9 | 0,8 | 0,9 |
| Kantoor secretariaat | Bureau (individueel, collectief) | 15 W/m2 | 0,7 | 0,8 | 0,9 |
| Vergaderzaal | Vergaderzaal | 15 W/m2 | 0,5 | 0,8 | 0,9 |
| Polyvalente zaal | NVT | NVT | NVT | NVT |
Berekening
Om het geïnstalleerde vermogen te bepalen wordt enkel gekeken naar de technische gegevens van de armaturen:
- Het vermogen van toestellen voor sturing hoeft u niet mee te tellen.
- Twee apart bedienbare groepen van armaturen in één lokaal beschouwt u steeds samen, behalve als het onmogelijk is om beide groepen gelijktijdig te laten branden. In dat geval houdt u enkel rekening met de groep met het hoogste vermogen.
- Door middel van correctiefactoren voor de sturing van de verlichting kunt u het werkelijk geïnstalleerd vermogen corrigeren volgens het type sturing en het type lokaal.
Mogelijkheid 1: TL-verlichting
De installateur stelt als eerste mogelijkheid een concept voor met TL-verlichting met de volgende gegevens:
- Performante TL-armaturen van 35 W boven de werkplek.
- De elektronische ballast verbruikt 3 W.
- Volgens de technische fiche verbruikt het armatuur in totaal 38 W.
Berekening specifiek geïnstalleerd vermogen
Om te voldoen aan de minimumeisen is in onderstaand voorbeeld het aantal armaturen bepaald met software.
| Lokaalfunctie volgens plan | Oppervlakte | Specifiek geïnstalleerd vermogen | Correctie- factoren voor sturing | Equivalent specifiek geïnstalleerd vermogen (Wequiv) | Maximaal equivalent specifiek geïnstalleerd vermogen |
|---|---|---|---|---|---|
| Kantoor | 143,1 m2 | 1330 W | 1 | 9,3 W/m2 | 10,0 W/m2 |
| Kantoor secretariaat | 36,0 m2 | 190 W | 1 | 5,3 W/m2 | 15,0 W/m2 |
| Vergaderzaal | 17,0 m2 | 114 W | 1 | 6,7 W/m2 | 15,0 W/m2 |
Met het gebruik van performante TL-verlichting kan in dit voorbeeld de eis gehaald worden, zonder een bijkomende investering in een sturing van de armaturen.
Oplossingen
Als de eisen niet zouden gehaald worden, kan de installatie nog beantwoorden aan de regelgeving door middel van sturing (aanwezigheidsmelding, daglichtsturing en/of dimming).
Mogelijkheid 2: LED-verlichting
De installateur stelt als tweede mogelijkheid een concept voor met volgende LED-verlichting:
- Het vermogen per armatuur bedraagt volgens de technische fiche 25,5 W, 37 W en 26 W (incl. de toebehoren zoals de ‘leddriver’).
- De kantoren maken gebruik van daglichtsturing.
- De bezetting van de vergaderzaal is lager dan die van de kantoren en de verlichting blijft er branden gedurende lange periodes. Voor de vergaderzaal wordt daarom bewegingsdetectie geplaatst, in combinatie met daglichtsturing.
Berekening specifiek geïnstalleerd vermogen
In dit energiezuinige verlichtingsconcept worden de eisen op het vlak van het maximaal equivalent specifiek geïnstalleerd vermogen met gemak gehaald.
| Lokaalfunctie volgens plan | Oppervlakte | Specifiek geïnstalleerd vermogen | Correctie- factoren voor sturing | Equivalent specifiek geïnstalleerd vermogen (Wequiv) | Maximaal equivalent specifiek geïnstalleerd vermogen |
|---|---|---|---|---|---|
| Kantoor | 143,1 m2 | 872,5 W | 0,8 | 4,8 W/m2 | 10,0 W/m2 |
| Kantoor secretariaat | 36,0 m2 | 104,0 W | 0,8 | 2,3 W/m2 | 15,0 W/m2 |
| Vergaderzaal | 17,0 m2 | 52,0 W | 0,5 x 0,8 = 0,4 | 1,2 W/m2 | 15,0 W/m2 |