Besparen op uw energieverbruik
Met deze inzichten, investeringsadviezen en enkele eenvoudige tips kunt u uw energieverbruik sterk terugdringen.
Huishoudelijk energiegebruik
In Vlaanderen gebruikt men jaarlijks gemiddeld:
- per huis 17.000 kWh aardgas (15.000 kWh voor ruimteverwarming en 2.000 kWh voor sanitair warm water)
- in een appartement 13.000 kWh aardgas
- per inwonende persoon 1000 kWh elektriciteit.
Niet elk gezin heeft een gemiddeld verbruik. Hoeveel energie u thuis gebruikt, hangt af van:
- uw woningtype: open, halfopen of gesloten
- de isolatiegraad
- het soort verwarmingssysteem en het rendement ervan
- het aantal bewoners en hun gedrag: zijn ze veel thuis en energiezuinig of niet.
Energiegebruik per toepassing
In 2021 besteedde een doorsnee gezin van 4 in een rijwoning zijn energiegebruik (gas en elektriciteit) zo:
Verwarming | 60% |
Warm water | 15% |
Verlichting | 6% |
Wassen, drogen, strijken en vaat | 5% |
Koken | 5% |
Overige | 3% |
(Bron: Fluvius)
Grootste besparingskansen
60% van onze energie gaat op aan verwarming. De meeste eengezinswoningen in Vlaanderen zijn energieverslindend. Energiezuinig renoveren, zal de grootste besparing opbrengen, jaar na jaar. Andere ingrepen kunnen een aanvullend verschil maken.
In een slecht geïsoleerde woning kunt u meer dan dubbel zoveel aan verwarming uitgeven dan in een goed geïsoleerde woning. Dure warmte vliegt langs alle kanten naar buiten… Door uw warmte binnen te houden, maakt u de grootste winst.
Begin met dikke dakisolatie
Dunne oude isolatie houdt uw warmte amper tegen. Plaats minstens 10 tot 15 cm dakisolatie - afhankelijk van het materiaal - en laat het winddicht afwerken.Hoogrendementsglas is de norm
Zijn uw ramen ouder dan 10 jaar? Schakel over op hoogrendementsglas en vervang best ook de raamprofielen. Vergeet ook de buitendeuren niet en als dat er is: de garagepoort.Pak uw muren aan
Buitenmuren isoleren kan op 3 manieren: spouwmuurisolatie, buitenmuurisolatie of binnenmuurisolatie.Vloerisolatie maakt het geheel af
Een goed geïsoleerde vloer voelt minder kil aan. En het houdt uw woning langer warm, waardoor u de thermostaat zelfs wat lager kunt zetten.
Overweegt u vloerverwarming? Dan is vloerisolatie onmisbaar.Een goede ventilatie blijft ook belangrijk.
- Werk met een plan op maat!
- Hebt u al een EPC van een residentiële gebouweenheid? Dat geeft u een goed zicht op de energiezuinigheid van de woning en specifieke suggesties voor verbetering.
- Laat u bijstaan door een BENOvatiecoach(opent in nieuw venster).
- Of maak een afspraak bij het Energiehuis voor uw gemeente(opent in nieuw venster).
- Misschien komt u in aanmerking voor financiële ondersteuning voor energiebesparende maatregelen? Zie: Mijn Verbouwpremie en Mijn Verbouwlening.
- Wilt u in afwachting van een vakman al snel wat warmteverlies tegen gaan?
- Voorzie radiatorfolie achter radiatoren tegen niet-geïsoleerde buitenmuren, anders gaat een deel van de warmte rechtstreeks verloren via de buitenmuur. 3 m² radiatorfolie bespaart gemiddeld 2% op uw verwarmingskosten.
- Tochtstrips plaatsen of versleten dichtingen van ramen en deuren vervangen, bespaart gemiddeld 1% op uw verwarmingskosten.
De meeste Vlaamse woningen hebben centrale verwarming op aardgas of stookolie. De ketel verwarmt water op 60-70°C en pompt dat naar de radiatoren. Daarvoor wordt heel wat aardgas of stookolie verbruikt.
- Een goed geïsoleerde woning is veel zuiniger en zelfs zonder fossiele brandstoffen te verwarmen. Met een warmtepomp bijvoorbeeld, die het water verwarmt op 35 tot 55°C. Dit wordt het best gecombineerd met een verwarmingssysteem op lage temperatuur: vloer- plafond- of muurverwarming. Maar ook grote radiatoren of ventilo-convectoren zijn mogelijk. Lees meer over de voordelen van lagetemperatuurverwarming. Bekijk het verschil in kostprijs tussen verschillende verwarmingstoestellen.
- In een onvoldoende geïsoleerde woning kan een hybride warmtepomp een voordelige tussenoplossing zijn, in afwachting van een grondige isolatiebeurt. Dit toestel bestaat uit een condenserende ketel en een kleine lucht-water warmtepomp. Naargelang de energietarieven en de buitentemperatuur, kiest het systeem doorheen het jaar welk van beide toestellen uw woning het goedkoopst zal verwarmen. Lees meer over de voordelen van een hybride warmtepomp.
Zowel voor de warmtepomp als voor de hybride warmtepomp is er een premie.
- Vandaag is het nog zeldzaam, maar in de toekomst krijgt u misschien ook de mogelijkheid om aan te sluiten op efficiënte stadsverwarming op lage temperatuur, ook wel een warmtenet genoemd.
- Nog geen verwarming opzetten?
Heeft u een combiketel die zowel uw woning als sanitair water verwarmt en wilt u vermijden dat de ketel opspringt zodra het buiten wat frisser wordt? Zeker aan het begin van de herfst wanneer de zon in de loop van de dag nog voor warmte kan zorgen, kan het lonen om de ketel wat langer in zomerstand te houden. Zo zal uw ketel enkel sanitair warm water maken maar geen warmte naar de radiatoren sturen. Let wel op dat uw woning niet te veel afkoelt tijdens de nacht. In dat geval kunt u best wel de verwarming op een lage temperatuur van 16 °C laten staan (dag en nacht). Als de zon overdag warmte geeft, zal de verwarming vlug afslaan. - Een graadje minder?
Voor velen was 21°C de ideale binnentemperatuur. In deze dure tijden kiezen steeds meer mensen voor de combinatie van 18 of 19°C en een extra trui. Door de kamerthermostaat nog maar één graadje lager in te stellen, verbruikt een verwarmingstoestel ongeveer 7% minder. - De thermostaat instellen brengt op
Wie een redelijk vast ritme en een kamerthermostaat heeft, kan gemakkelijk een dag- en nachtregeling instellen.- Wie overdag thuis blijft, laat de thermostaat het beste op een constante dagtemperatuur van bijvoorbeeld 18 of 19° C staan. Regelmatig laten zakken en daarna een beetje bijstoken, is minder zuinig. Heel wat gezinnen stellen de dagtemperatuur een kwartier tot een half uur voor het opstaan en voor het thuiskomen in.
Vloerverwarming komt trager op temperatuur dan radiatoren: een uur voordien opstarten, geeft meer comfort. - Als nachttemperatuur en wanneer niemand thuis is, wordt doorgaans voor 16°C of minder gekozen. Dat start een uur tot een half uur voor de laatste de woning verlaat of gaat slapen.
Bij vloerverwarming brengt een temperatuurverlaging pas op als u langere periodes afwezig bent. Verlaag bij normale afwezigheid de thermostaat maximaal tot 18°C, en niet lager. Een uur voor het verlaten van de woning kan de vloerverwarming al in nachtmodus. - Bij langere afwezigheid, kan de temperatuur nog lager. Hou er wel rekening mee dat in slecht geventileerde ruimten de kans op condensatie en schimmelvorming toeneemt bij een temperatuur van 10°C of lager.
Uitgaande van een situatie waar de verwarming altijd aan stond, vermindert een goede dag-nachtregeling het verbruik van een verwarmingstoestel met ongeveer 10% .
- Wie overdag thuis blijft, laat de thermostaat het beste op een constante dagtemperatuur van bijvoorbeeld 18 of 19° C staan. Regelmatig laten zakken en daarna een beetje bijstoken, is minder zuinig. Heel wat gezinnen stellen de dagtemperatuur een kwartier tot een half uur voor het opstaan en voor het thuiskomen in.
Slimme thermostaten, die vanop afstand via een app regelbaar zijn, kunnen een extra besparing opleveren. Ze zijn interessant voor wie op onregelmatige tijdstippen thuis is. De thermostaat leert zelf wanneer hij aan en uit moet en verwarmt niet als dat niet nodig is.
- Minder ruimtes verwarmen
Alle vertrekken warm houden, hoeft niet altijd.- In de ruimte waar de kamerthermostaat hangt, staan de radiatorkranen van alle radiotoren best altijd op maximale stand.
- In de meeste slaapkamers, gangen en bergruimtes kan de radiatorkraan op de laagste stand.
- Handig voor de badkamer is een programmeerbare radiatorthermostaat ter vervanging van de radiatorkraan. Dat is instelbaar om de ruimte automatisch en enkel op bepaalde uren op te warmen.
Er bestaan ook slimme radiatorthermostaten waarmee de verwarming per kamer en via een app te regelen is.
Hebt u een digitale meter? Dan kunt u bij Fluvius nakijken wanneer uw verwarming draait (per kwatier)(opent in nieuw venster). Mogelijk verwarmt u meer dan nodig.
- Warmte-afgifte maximaliseren
- Radiatoren die niet bedekt zijn en waar geen meubilair voor staat, verwarmen de ruimte efficiënter.
- Radiatoren regelmatig ontluchten verbetert hun werking en vermindert geluid.
- Verwarm in de tussenseizoenen met de airco
Voor wie zowel een centrale gasverwarming als een airco heeft, kan het interessant zijn om in de herfst en de lente met de airco te verwarmen in plaats van centraal te verwarmen. De verwarmingsmodus van een airco werkt namelijk als een lucht-lucht warmtepomp. Wanneer het buiten te koud wordt en de airco de woning niet meer warm genoeg krijgt, breekt het moment aan op terug over te schakelen op centrale verwarming. Bij een COP van 4,5 en gunstige buitentemperaturen, kan airco-verwarming ongeveer 7% op de energiefactuur besparen.
- Een onderhouden gasketel bespaart gemiddeld 5% verwarmingskosten.
- Bekijk of de toevoertemperatuur van het water van de ketel naar de radiatoren op 60 °C ingesteld kan worden. In een goed geïsoleerde woning is zelfs 50 °C mogelijk. Als ook de terugstroomtemperatuur van het water van de radiatoren naar de ketel van 60°C naar 40°C verlaagd kan worden, bespaart dat 6% op de verwarmingskosten. Is het verlagen van de watertemperatuur niet mogelijk? Vraag dan aan uw installateur om de stooklijn van uw ketel goed in te stellen.
- Verwarmt de cv-ketel ook het sanitaire water? Schakel dan de zuinige eco-stand voor het water in. Enkele seconden geduld tot het warme water uit de kraan loopt, bespaart 1% verwarmingskosten.
- Door een oude boiler en de waterleidingen naar de kranen te isoleren, is een besparing van 10% op waterverwarming mogelijk.
Het water in de badkamer vormt de tweede belangrijke energiegebruikspost in huis.
- Alternatieven voor klassieke waterverwarmingssystemen
- Een warmtepompboiler is 3 tot 4 keer zuiniger dan een gewone elektrische boiler. Wie ook zonnepanelen heeft, kan met een sturingsapparaat voor elektrische warmte of via de instellingen van de warmtepompboiler zonnestroom naar de warmtepompboiler leiden. Dat maakt beide investeringen interessanter.
Er is een premie voor een warmtepompboiler en ook een premie voor sturingsapparaat voor elektrische warmte. - Een zonneboiler kan ongeveer in de helft van de warmtevraag voor sanitair water voorzien. Vooral voor grote gezinnen die veel warm water gebruiken, is het een interessante investering. Raadpleeg de Zonnekaart om na te gaan of een zonneboiler interessant is voor u.
Er is een premie voor een zonneboiler.
- Een warmtepompboiler is 3 tot 4 keer zuiniger dan een gewone elektrische boiler. Wie ook zonnepanelen heeft, kan met een sturingsapparaat voor elektrische warmte of via de instellingen van de warmtepompboiler zonnestroom naar de warmtepompboiler leiden. Dat maakt beide investeringen interessanter.
- Gebruik van warm water verminderen
Wist u dat een vol bad 120 liter water vraagt, terwijl 5 minuten douchen onder een spaardouchekop 35 liter water kost (een gewone douchekop 60 liter en een regendouche zelfs tot 125 liter)?
Minder warm water gebruiken betekent minder energie om het op te warmen.
Een spaardouchekop en een timer lonen: met het water van één bad of 10 minuten onder een gewone douchekop of 5 minuten onder een regendouche, kan een gezin van 4 ruim 4 minuten lang douchen met een spaardouchekop.
Wie de kraan dicht doet bij het inzepen of een douchebeurt inruilt voor een wasbeurt aan de lavabo is een supersnoeier.
Zonnepanelen zijn niet alleen goed voor het klimaat en maken u ook minder afhankelijk van grote prijsschokken op de energiemarkt. Ze waren nog nooit zo snel terugverdiend als nu. Op de Zonnekaart ziet u welke besparing zonnepanelen voor u kunnen betekenen.
Installateurs stellen vaak zonnepanelen voor in combinatie met een thuisbatterij, maar wegens de nog zeer hoge kostprijs van de batterij is dat niet voor iedereen een rendabele keuze.
- Textiel: minder wasbeurten en lagere temperatuur
- Steeds meer gezinnen stellen als doel om hun aantal wasbeurten te halveren. Ze vinden dat heel wat van hun kleren te snel in de wasmand belanden. De meest efficiënte wasmachine met A-label (het nieuwe energielabel is herkenbaar aan de QR-code die erbij staat) gebruikt gemiddeld 0,5 kWh per wasbeurt. Van 200 naar 100 wasbeurten per jaar gaan, kan een besparing van 1% op uw elektriciteitskosten opleveren.
- De trommel van de wasmachine volladen, zorgt voor een lager energiegebruik per kilo wasgoed. Een vuist vrije ruimte volstaat voor een goede wasbeurt.
- Een wasmachine gebruikt vooral energie om het water op te warmen. Hoe hoger de wastemperatuur, hoe meer energiegebruik.
Wasgoed dat niet erg vuil is, wordt schoon op 30 of zelfs 20°C. Een wasbeurt op 30°C gebruikt de helft minder energie als wassen op 60°C en een kwart minder dan op 40°C.
Een wasbeurt per maand op 60°C voorkomt een muffe geur in de wastrommel.
- Dure droogbeurten beperken
- Een klassieke droogkast gebruikt op jaarbasis gemiddeld het dubbele van een wasmachine. Een warmtepompdroger gebruikt energie uit de lucht en is dankzij de lage droogtemperatuur veel energiezuiniger dan een gewone droogkast.
- Een gezin van 4 gebruikt de wasdroger bijna 160 keer per jaar. De meest efficiënte droogkast met een A+++ label, gebruikt op jaarbasis ongeveer 170 kWh en kan een besparing van bijna 400 kWh of 10% van de elektriciteitskosten opleveren.
- Jaarlijks de helft van de was op een droogrek laten drogen, bespaart nog meer.
- Besparen op koelen en vriezen
- Over het algemeen is een koel-vriescombinatie 20 tot 40% zuiniger dan een afzonderlijke koelkast en diepvriezer.
- De meest efficiënte koel-vriescombinaties met een A-label (het nieuwe energielabel is herkenbaar aan de QR-code die erbij staat) gebruikt ongeveer 110 kWh per jaar. Een toestel van 10 jaar oud heeft 3 keer zoveel energie nodig en nog oudere nog meer. Vervang dus uw oude koelkast, diepvriezer of combitoestel door een efficiënt exemplaar. Wacht niet tot het defect is.
- Koop een toestel dat past bij uw gezinsgrootte, want hoe groter, hoe meer het verbruikt.
- Deze tips voorkomen onnodig hoog verbruik:
- Vermijd een warme plaats voor de koelkast/diepvriezer en hou hem 10 cm weg van de muur.
- De ideale temperatuur voor de koelkast is 4 tot 5 °C, de diepvriezer - 18°C.
- Hou een koelkasten en diepvriezer steeds goed gevuld, vul dus aan met PET-flessen of piepschuim.
- Hou de deur zoveel mogelijk dicht.
- Zet er geen warme gerechten in. Gerechten ontdooien in de koelkast is wel een aanrader.
- Ontdooi de diepvriezer regelmatig. Een ijslaag van 2 mm geeft een meerverbruik van 10%.
- Haal elk jaar het stof van het rooster aan de achterkant.
- Als u een beschermde afnemer bent, kunt u in aanmerking komen voor een kortingsbon voor de aankoop van een koelkast, wasmachine, diepvriezer of droogkast.
- Alle verlichting LED
De verlichting in huis is de afgelopen jaren enorm veranderd. Nu zijn LED-lampen, spaarlampen en TL-lampen het energiezuinigst. Oude gloeilampen en halogeenlampen verspillen energie: ze werken nog met een gloeidraad, waardoor ze niet alleen licht maar ook warmte produceren.
Gemiddeld brandt een lamp 1000 uur per jaar. Een oude lamp van 40 Watt verbruikt 7 keer meer energie dan een LED-lamp van 5 Watt. Per lamp is een besparing van 35 kWh per jaar of bijna 1% op de elektriciteitsfactuur mogelijk.
Zie ook: Meer info en tips over energiezuinige verlichting.
- Sluipverbruik uitschakelen
Waarom energie betalen voor apparaten die niet in gebruik zijn? Computers, tv’s, digicorders, opladers, dimmers van staanlampen,… helemaal uitzetten na gebruik, laten een gezin van 4 gemiddeld 1% besparen op de elektriciteitsfactuur. Een verdeelstekker met aan/uitknop kan hier handig zijn.