Versoepeling van de woningkwaliteitsvereisten
De Vlaamse Regering heeft een beperkt aantal tijdelijke afwijkingen op de woningkwaliteitsnormen vastgesteld om de zoektocht naar tijdelijke huisvesting voor Oekraïense vluchtelingen te faciliteren.
Over welke woningen gaat het?
- Leegstaande zelfstandige woningen en kamers in kamerwoningen die verhuurd of ter beschikking gesteld worden aan de Oekraïense vluchteling(en).
- Woningen van gastgezinnen, waarbij het gastgezin:
- ofwel de Oekraïense vluchteling(en) volwaardig in het gezin en de gezinswoning opneemt
- ofwel een of meerdere kamers van de gezinswoning ter beschikking stelt aan de Oekraïense vluchteling(en) en de aanwezige voorzieningen uit de gezinswoning (keuken, badkamer en/of WC) zowel door het gastgezin als door de Oekraïense vluchteling gebruikt worden
- ofwel tijdelijk een deel van de gezinswoning afsplitst zodat zowel het gastgezin als de Oekraïense vluchteling(en) over een aparte zelfstandige woning beschikt met eigen keuken, badkamer en WC.
Algemene voorwaarden
- Het moet gaan over huisvesting in woningen. Dit kunnen zelfstandige woningen (eengezinswoning, appartement, studio) of niet-zelfstandige woningen (kamers in kamerwoningen, studentenkamers).
- De afwijkende normen zijn alleen van toepassing met het oog op de huisvesting van tijdelijk ontheemden uit Oekraïne. De afwijkingen stoppen dus wanneer het tijdelijk beschermingsstatuut stopt.
- De woningen mogen geen veiligheids- of gezondheidsrisico’s vertonen. Onbewoonbaarheid en overbewoning zijn in geen geval toegestaan.
- De woning mag niet op de inventaris van ongeschikt en onbewoonbaar verklaarde woningen staan en/of op de lijst van herstelvorderingen van de Vlaamse Wooninspectie staan.
Van welke woningkwaliteitsnormen kan er afgeweken worden?
De tijdelijke huisvesting moet altijd in veilige, gezonde en menswaardige omstandigheden gebeuren. Er zijn dan ook geen afwijkingen toegestaan op woningkwaliteitsgebreken van categorie III die een veiligheids- of gezondheidsrisico inhouden of een inbreuk betekenen op de menswaardigheid.
Dat betekent concreet dat de afwijkingen betrekking hebben op de volgende gebreken, opgenomen in de technische verslagen waarmee de woningcontroleurs de kwaliteit van een woning controleren:
- alle gebreken van categorie I
- gebreken van categorie II in verband met:
- ramen en deuren (rubriek 121)
- vochtschade (rubriek 141)
- sanitaire functies/keukenfunctie (rubriek 181-182-183-185-186)
- elektriciteit (rubriek 191-193)
- licht (rubriek 211)
- lucht (rubriek 221)
- oppervlakte (rubriek 241)
- energetische prestatie (rubriek 251-252)
Hieronder vindt u de afwijkende technische verslagen terug waarmee de woningcontroleurs de veiligheid, gezondheid en menswaardigheid kan controleren van een woning die wordt aangeboden voor de tijdelijke huisvesting van vluchtelingen uit Oekraïne. De quotaties die beoordeeld moeten worden in functie van deze tijdelijke huisvesting zijn in de modellen van de technische verslagen voor zelfstandige woningen en kamers geel gemarkeerd. De niet-gemarkeerde gebreken zijn niet van toepassing en worden dus buiten beschouwing gelaten.
Het is ook mogelijk om af te wijken van de bezettingsnorm. Dat is de norm die bepaalt voor hoeveel personen een woning geschikt is. De bezettingsnorm mag nooit in die mate worden overschreden dat er sprake is van overbewoning.
Afwijkend technisch verslag zelfstandige woningen(PDF bestand opent in nieuw venster)
Afwijkend technisch verslag niet-zelfstandige woningen(PDF bestand opent in nieuw venster)
Concrete aanbevelingen voor de aanpak op het terrein
Om de lokale besturen te ondersteunen zet de Vlaamse minister van Wonen in een brief van 24 maart 2022 een aantal concrete aanbevelingen(PDF bestand opent in nieuw venster) op een rij voor het waarborgen van de veiligheid, gezondheid en menswaardigheid van de zelfstandige woningen en kamers waarin Oekraïense vluchtelingen tijdelijk worden gehuisvest.
U kunt de webinar van 31 maart 2022 over tijdelijke huisvesting(opent in nieuw venster) herbekijken.
Onderscheid zelfstandige woningen en kamers
Het onderscheid tussen zelfstandige woningen en kamers wordt bij de woningkwaliteitsbewaking niet gemaakt op basis van de vergunde, maar op basis van de feitelijke toestand. Meer info vindt u in de omzendbrief RWO2011/1 van 23/12/2011(Word bestand opent in nieuw venster) en het handboek woningkwaliteitsbewaking voor lokale besturen.
Concreet betekent dit:
- een woning waar één alleenstaande of één gezin tijdelijk verblijft, wordt beschouwd als een zelfstandige woning
- een woning waarin verschillende gezinnen of verschillende alleenstaanden samen verblijven, wordt beschouwd als een kamerwoning.
Duurtijd van de afwijkingen
De duurtijd van deze specifieke afwijkingsmogelijkheid kan de Vlaamse Regering nader bepalen. Die mag in ieder geval niet langer zijn dan de duurtijd van het bijzondere beschermingsstatuut zelf. De Vlaamse Regering besliste op 18 maart om dezelfde beperkte afwijkingen te behouden en de duurtijd vast te stellen als de duurtijd van het bijzondere beschermingsstatuut.