Voor een actueel overzicht van het verblijfsrecht en de sociale, medische en andere rechten van personen die het conflict in Oekraïne ontvluchten, kunt u deze webpagina(opent in nieuw venster) raadplegen. Vindt u het antwoord daar niet terug? Dan kunt u contact opnemen met de helpdesk vreemdelingenrecht van het Agentschap Integratie en Inburgering(opent in nieuw venster).

De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de opvanglocaties van mensen op de vlucht uit Oekraïne. In Vlaanderen zoeken gouverneurs en burgemeesters met hulp van de Vlaamse overheid op korte termijn naar 18.000 opvangplaatsen die voor minstens 3 maand beschikbaar zijn. Tegelijk worden voorbereidingen getroffen om meer mensen op de vlucht uit Oekraïne op te vangen en wordt er uitgekeken naar meer duurzame huisvestingsplaatsen.

Al meer dan 10.000 Vlamingen hebben aangegeven dat ze mensen op de vlucht uit Oekraïne bij hen thuis willen opvangen. Een hartverwarmende vaststelling. Bij het opvangen van vluchtelingen komt veel kijken en het is van belang dat gastgezinnen zich realiseren waar ze aan beginnen.

Gemeenten spelen een belangrijke rol in de toewijzing van mensen op de vlucht uit Oekraïne aan een opvangplaats. Om misbruik en uitbuiting te voorkomen zullen gemeenten kandidaat-gastfamilies screenen:

• door bijvoorbeeld een uittreksel uit het strafregister te vragen
• en de accommodatie waar mensen op de vlucht uit Oekraïne gehuisvest worden te controleren op veiligheids-, gezondheids-, kwaliteits- en/of uitrustingsnormen.

Heel wat gemeenten voorzien daarnaast ondersteuning voor gastgezinnen die mensen op de vlucht uit Oekraïne opvangen. Informeer u daarover bij uw gemeente.

Een concreet kader rond het organiseren van crisisopvang door Vlaamse gastgezinnen wordt nog uitgewerkt. Denk daarbij aan het al dan niet werken met een huurcontract, huurprijzen, systeem meldingsplicht,…

Als burger huisvesting aanbieden: richtlijnen

Meer info over hoe u een woning ter beschikking kunt stellen of hoe u mensen op de vlucht uit Oekraïne kunt opvangen in uw eigen woning

De Nederlandse organisatie Takecarebnb heeft veel ervaring met het opvangen van vluchtelingen bij gastgezinnen. Op hun website staan 10 aandachtspunten voor gastgezinnen(opent in nieuw venster). Ook AFS Vlaanderen heeft in kader van internationale uitwisseling van studenten heel wat tips voor gastgezinnen(opent in nieuw venster), die ook in deze context bruikbaar zijn.

Taal is vaak de grootste uitdaging bij de opvang van mensen op de vlucht uit Oekraïne bij u thuis. Het Agentschap Integratie en Inburgering werkte fiches uit met Nederlands-Oekraïense woorden en pictogrammen(PDF bestand opent in nieuw venster) rond de thema’s ‘Hoe voel je je?’, ‘Heb je iets nodig?’ en ‘Kleren’. Die helpen u om te communiceren met de mensen op de vlucht uit Oekraïne die u thuis opvangt.

Het Agentschap Integratie en Inburgering heeft tijdens een webinar op dinsdag 5 april tips gegeven om zorg te dragen voor het mentale welzijn van jezelf en je huisgenoten. Meer informatie op de website van het Agentschap Integratie en Inburgering(opent in nieuw venster).

Het agentschap heeft ook een handige brochure (PDF bestand opent in nieuw venster)opgesteld over hoe je mensen op de vlucht kan ondersteunen op het vlak van inburgering, huisvesting, werk zoeken, gezondheid, onderwijs en meer.

• Het platform Mobileschool.org bundelt in een informatieve video(opent in nieuw venster) tips die ervoor zorgen dat jouw hulp geen schade berokkent aan de kinderen die je probeert te helpen.
  
• Bij de vele mensen op de vlucht uit Oekraïne zijn ook niet-begeleide minderjarigen. Voor hen zou pleegzorg een optie kunnen zijn. Meer informatie vind je op de website van Pleegzorg(opent in nieuw venster).

• Meer informatie over zorg en welzijn voor gastgezinnen vindt u hier.
• De infolijn van Vluchtelingenwerk Vlaanderen(opent in nieuw venster) geeft antwoorden op een waaier van vragen over opvang en integratie van vluchtelingen en asielzoekers. Ook burgers die Oekraïners opvangen kunnen hun vragen aan het expertenteam stellen. Oekraïners worden bovendien geholpen in hun eigen taal. Vluchtelingenwerk Vlaanderen kan hen ook doorschakelen voor psychologische ondersteuning in het Oekraïens.
• Het Agentschap Integratie en Inburgering vertaalde de al bestaande publicatie ‘Slecht slapen, piekeren en stress?(opent in nieuw venster)’ voor mensen met een migratieachtergrond, nu ook in het Oekraïens. De brochure bestaat ook in het Nederlands, Arabisch, Dari, Engels, Frans, Farsi, Pashto, Roemeens, Russisch en Somali.
• Het Agentschap Zorg en Gezondheid bundelt medische vragen over de opvang van mensen op de vlucht uit Oekraïne in een video(opent in nieuw venster).
• Het Rode Kruis heeft tips rond omgaan met psychische problemen(opent in nieuw venster) bij mensen op de vlucht uit Oekraïne.

• Voelt u zich door de situatie in Oekraïne angstig, boos of gestresseerd en wilt u met iemand praten? Bel gratis naar Tele-onthaal(opent in nieuw venster) op het nummer 106, 24 uur op 24, elke dag van de week. Kinderen of jongeren kunnen ook bellen naar Awel(opent in nieuw venster) via het nummer 102, sinds 1 september kan dat ook in het Oekraïens of het Russisch(opent in nieuw venster).

• Hebt u nood aan een gesprek met een professionele hulpverlener of aan psychosociale begeleiding? Dan kunt u terecht bij een CAW(opent in nieuw venster).
• Wilt u geweld, misbruik of kindermishandeling melden? Bel 1712(opent in nieuw venster). Van maandag tot en met vrijdag van 9 tot 18 uur.