Echtscheidingen

In 2023 werden in het Vlaamse Gewest 11.000 huwelijken ontbonden door een echtscheiding. Er werden in datzelfde jaar 24.427 huwelijken beëindigd door het overlijden van één van de partners. Dat betekent dat minder dan 1 op de 3 huwelijksontbindingen het gevolg was van een echtscheiding. In 2023 waren er 477 echtscheidingen meer dan in 2022 (+4,5%). Tegelijk waren er 1.120 huwelijken minder die beëindigd werden door het overlijden van één van de partners.

(Echt)scheidingen en overlijdens van de partner komen in andere leeftijdsgroepen voor. Een huwelijksontbinding door echtscheiding gebeurt op jongere leeftijden.

Tussen 2000 en 2008 schommelde het aantal echtscheidingen in het Vlaamse Gewest rond de 15.000. Algemeen genomen daalde het jaarlijks aantal echtscheidingen tussen 2008 en 2019. De stijging in 2019 hing samen met een wijziging van de plaats van registratie van echtscheidingen van huwelijken die in het buitenland waren voltrokken. In 2020 en 2021 bleef het aantal echtscheidingen min of meer stabiel. In 2022 was er opnieuw sprake van een daling, maar in 2023 zette die daling zich niet verder door.

Het aantal huwelijken dat door het overlijden van een huwelijkspartner wordt beëindigd, schommelt in het Vlaamse Gewest al geruime tijd rond de 25.000 per jaar. In 2020 lag dat aantal hoger wegens de oversterfte veroorzaakt door de Covid-19-pandemie.

In het Vlaamse Gewest ging het in 2023 bij bijna 6 op de 10 echtscheidingen voor beide partners om de ontbinding van hun eerste huwelijk. Bij iets meer dan 1 op de 4 echtscheidingen was minstens 1 partner al eerder gescheiden. Bij bijna 1 op de 10 echtscheidingen was het voor beide partners hun tweede echtscheiding.

De huwelijken die in 2023 werden ontbonden door een echtscheiding hadden gemiddeld genomen 14 jaar geduurd. Eerste huwelijken duurden gemiddeld genomen 16 jaar, tweede en volgende huwelijken 11 jaar.

De kans op een echtscheiding kan worden berekend voor alle gehuwde paren in een bepaald jaar. Het aantal echtscheidingen per 1.000 echtparen geeft de echtscheidingskans aan.

In 2023 hebben in het Vlaamse Gewest per 1.000 echtparen iets meer dan 8 paren hun huwelijk officieel beëindigd door een echtscheiding. Van 2001 tot 2010 lag deze kans steeds hoger dan 10 op 1.000 echtparen. Sinds 2010 is die kans gedaald.

Het echtscheidingscijfer kan worden berekend voor alle huwelijken gesloten in een bepaald jaar.

De huwelijken uit 1980 kunnen al 43 jaar worden gevolgd. Van die huwelijken is 43 jaar na het huwelijk 34,3% ontbonden door een echtscheiding. De huwelijken uit 2000 kunnen al 23 jaar worden gevolgd. Van die huwelijken is na 23 jaar 35,7% ontbonden.

Het percentage huwelijken dat werd ontbonden door een echtscheiding binnen de eerste 15 jaar na het huwelijk stijgt. Van de huwelijken gesloten in 1980 was er binnen de 15 jaar 18,3% ontbonden. Van de huwelijken gesloten in 2005 was er binnen diezelfde periode 28,5% ontbonden.

Die evolutie lijkt in de meest recente jaren tot stilstand gekomen. Bij de laatste 2 cohorten die gevolgd worden (2010 en 2015), is het echtscheidingscijfer na respectievelijk 10 en 5 jaar huwelijk niet groter dan bij de cohorte van 2005.

In 2023 waren er in het Vlaamse Gewest per 1.000 echtparen 8,5 paren officieel uit de echt gescheiden. De echtscheidingskans varieerde per arrondissement van 7,2 tot 9,6 per 1.000 echtparen. Dat hangt deels samen met de leeftijdsopbouw van de inwoners in elk arrondissement en deels met de schommelingen in het jaarlijkse aantal echtscheidingen.

In 2023 lag de echtscheidingskans in de andere gewesten hoger dan in het Vlaamse Gewest (8,5 per 1.000). In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest lag die kans op 12,2 per 1.000 echtparen, in het Waalse Gewest op 11,4.

Op vlak van het aantal echtscheidingen per 1.000 inwoners behoorde België in 2022 tot de landen met een echtscheidingscijfer dat nipt hoger was dan het EU27-gemiddelde (1,7 tegenover 1,6 per 1.000). In het Belgische cijfer worden ook echtscheidingen meegerekend van inwoners die in het buitenland uit de echt zijn gescheiden (446 in 2022). Het echtscheidingscijfer voor het Vlaamse Gewest lag in 2022 op 1,6 en was dus gelijk aan het EU-gemiddelde.