Goede praktijken uit het buitenland

Onderzoeksbureau Trinomics voerde eerder al onderzoek naar de behoefte aan groene vaardigheden in Vlaanderen, in opdracht van DG REFORM-Europese Commissie als onderdeel van een green skills roadmap in Vlaanderen. De volgende stap in het ontwikkelen van zo een green skills roadmap omvat de analyse van goede praktijken uit andere landen.

De analyse is gebaseerd op studiebezoeken in Frankrijk en Zweden, en een online uitwisseling van goede praktijken met experten uit Zweden, Frankrijk, Ierland en Nederland. Op basis van de input worden de goede praktijken verdeeld in 5 categorieën, waarvoor telkens aanbevelingen worden geformuleerd.

Strategieën, beleid en financiering

Om een vlotte transitie te faciliteren, worden in de buitenlandse voorbeelden groene vaardigheden en jobs ingebed in nationale strategieën. Daarbij wordt de impact op de arbeidsmarkt ingeschat om de noden op het vlak van groene vaardigheden goed in kaart te brengen.

Beroepsonderwijs – en opleiding

In de buitenlandse voorbeelden krijgen groene vaardigheden een plaats in de curricula binnen beroepsonderwijs- en opleiding. Ook wordt de samenwerking tussen Vocational Education and Training (VET, beroepsonderwijs en -opleiding) en de private sector gestimuleerd. Een interessant voorbeeld komt uit Denemarken, waar op lokaal niveau ‘competentiecentra’ opgericht worden om nieuwe VET-programma’s te ontwikkelen.

Diensten voor arbeidsbemiddeling

In het buitenland leggen de diensten voor arbeidsbemiddeling de nadruk op competentieprognoses. Het is belangrijk om een goed zicht te hebben op de impact van de groene transitie op jobs. Daarnaast kan er een label voor groene vaardigheden of jobs gekoppeld worden aan de vacatures. Aanvullend worden er in de buitenlandse voorbeelden trainingen ontwikkeld om de werkzoekenden te begeleiden naar groene jobs.

Governance en stakeholders

Er is in Vlaanderen reeds een traditie van partnerschappen op lokaal niveau, maar het is mogelijk om de samenwerking tussen de verschillende stakeholders nog verder te stimuleren. Zo bestaat er in Göteborg (Zweden) een nauwe samenwerking tussen de overheid, bedrijven en scholen, die allemaal werken rond vooropgestelde kwantitatieve doelstellingen voor groene jobs en ook bijdragen aan het oprichten van de nodige trainingscentra.

Initiatieven in de private sector

In de private sector is er vaak een verschil tussen de trainingsopportuniteiten in grote ondernemingen en die in KMO’s . Er zouden publieke-private partnerschappen kunnen opgericht worden om de samenwerking tussen grote ondernemingen en KMO’s te stimuleren. Een voorbeeld hiervan is te vinden bij Volvo Group. Die heeft een eigen trainingsinstituut opgericht zodat personeelsleden hun groene vaardigheden kunnen ontwikkelen, en is samen met de gemeente eigenaar van een technische school.

De volgende stappen in het onderzoek

Deze analyse biedt inspiratie en een basis voor de green skills roadmap in Vlaanderen. Op basis van de aanbevelingen werkt Trinomics verder richting een high level strategie en roadmap, in samenwerking met het Departement Werk en Sociale Economie en andere Vlaamse stakeholders, tegen juli 2023. Deze strategie en roadmap zal een tijdlijn met acties bevatten en een omschrijving van de rollen en verantwoordelijkheden die nodig zijn om de groene transitie op de arbeidsmarkt te versnellen. Naast deze studie lopen nog andere initiatieven en onderzoeken die mee inspireren om beleid rond de groene transitie voor te bereiden en vorm te geven.