Uitleg bij de onderdelen van het ‘EPC Residentiële eenheid'

Het ‘EPC Residentiële eenheid’ wordt opgemaakt voor residentiële eenheden, zoals eengezinswoningen en appartementen. Dit EPC (energieprestatiecertificaat) bestaat uit verschillende onderdelen. Hieronder vindt u uitleg per onderdeel en ook antwoorden op enkele veelgestelde vragen.

Wanneer is het ‘EPC voor een residentiële eenheid’ verplicht? Hoe dit EPC verkrijgen? Zie: EPC voor een residentiële eenheid.

Hoe het EPC er sinds 2019 uitziet, kunt u zien in dit voorbeeld EPC Residentieel(PDF bestand opent in nieuw venster).
Hieronder staat uitleg per onderdeel van het ‘Energieprestatiecertificaat Residentiële eenheid’.

Sinds 1 januari 2024 is de invoer van ventilatie in het EPC gewijzigd. Lees hier alles over de vernieuwde invoer van ventilatie in het EPC.

Energielabel en energiescore

Op EPC’s staat sinds 2019 een energielabel, van F (energieverslindend) tot A+ (heel energiezuinig).

Naast het energielabel toont het EPC ook de berekende energiescore. Dat is het berekende energieverbruik per jaar en per m² bruikbare vloeroppervlakte (kWh/m² jaar).

Het energielabel en de energiescore hangen af van:

beschermde volume en bruikbare vloeroppervlakte
muur- , vloer- en dakisolatie
ramen en deuren
installaties voor:
- verwarming
- sanitair warm water
- koeling
- ventilatie
aanwezige installaties op zonne-energie
vaste uitgangspunten voor
- gebruikersgedrag
- binnentemperatuur.

De berekening van de energiescore, de uitgangspunten en de gebruikte aannames staan beschreven in de formulestructuur voor de energiedeskundigen(PDF bestand opent in nieuw venster).

Wat is het verschil tussen berekend en werkelijk energieverbruik?

Waarom is het EPC van een woning niet op basis van werkelijk energiegebruik?

Waarom is het EPC-NR wel op basis van gemeten energiegebruik en het EPC van een woning niet?

Waarom is het berekend energiegebruik hoger dan mijn eigen energiefactuur?

Wordt er in het EPC rekening gehouden met de kwaliteit van de uitgevoerde werken

Veelgestelde vragen over de energiescore en het energielabel

Kunnen de verbruiksgegevens vermeld worden op het EPC?

Wat is de invloed van elektrische verwarming op de energiescore?

Wat is de invloed van het referentiejaar bouw of renovatie op de energiescore?

Welk energielabel heeft een EPC dat opgemaakt is vóór 2019?

Energiescore	Energielabel
kleiner of gelijk aan 0 kWh/(m².jaar)	A+
van 1 t.e.m. 100 kWh/(m².jaar)	A
van 101 t.e.m. 200 kWh/(m².jaar)	B
van 201 t.e.m. 300 kWh/(m².jaar)	C
van 301 t.e.m. 400 kWh/(m².jaar)	D
van 401 t.e.m. 500 kWh/(m².jaar)	E
groter of gelijk aan 501 kWh/(m².jaar)	F

Waarom is de energiescore gestegen na de renovatie?

Sinds 2009 werd de rekenmethodiek meermaals aangepast en verfijnd (2013, 2017, 2019,..). De wijzigingen zijn nodig om de rekenmethodiek te verfijnen en af te stemmen op meerdere regelgevingen.

Afhankelijk van het moment waarop het EPC voor de werken is opgemaakt, zijn er één of meerdere verfijningen aan de rekenmethodiek doorgevoerd. Deze wijzigingen aan de achterliggende berekeningen kunnen mogelijks leiden tot een andere energiescore.

Aanpassingen aan de rekenmethodiek kunnen zowel een positieve als een negatieve impact hebben op de energiescore.

Hieronder worden kort enkele vaak voorkomende invoerparameters opgelijst, waarvan de doorrekening werd gewijzigd.

Muurtype 2: bestaat niet meer en werd vervangen door muurtype 1 (sinds 2017)
Hellende daken: onderbreking van de isolatielaag moet worden ingerekend (sinds 2019)
Ruimteverwarmingsinstallatie
- de definitie van indirect verwarmde ruimte werd herzien en onverwarmde ruimten (niet direct en niet indirect verwarmd) > 6 m² worden berekend met elektrische verwarming. De wijzigingen zijn in overeenstemming met de logica van het warmtetransport en de vaststellingen die tijdens de plaatsbezoeken werden gedaan (sinds 2017);
- de berekening van het opwekkingsrendement van de niet-condenserende ketel werd herzien. De invoer van een kamerthermostaat zorgde tot 2019 voor een lagere ketelwatertemperatuur, ongeacht het geselecteerde type afgiftesysteem. Daarnaast werd de aanwezigheid van de kamerthermostaat ook gevalideerd a.d.h.v. een verbeterd regelrendement. De berekening werd herzien, omdat de kamerthermostaat wel zorgt voor een beter regelrendement maar niet noodzakelijk voor een lagere werkingstemperatuur van de verwarming. De werkingstemperatuur is immers in hoofdzaak afhankelijk van de keuze van het afgiftesysteem (sinds 2019)
Bij vloeren op volle grond bepalen de diepte en de perimeter nu mee de U-waarde (sinds 2019).

De energiescore van een gebouweenheid kan ook stijgen of dalen als het gebruikte (= beschermde) volume verandert.

Voorbeelden

Zolder die enkel als bergruimte werd gebruikt, wordt ingericht als kamer.
Woning wordt uitgebreid met een leefkeuken.
Hellend dak wordt (extra) geïsoleerd en is beter geïsoleerd dan de zoldervloer.
Achterbouw wordt afgebroken of bijgebouwd.

Wordt een thuisbatterij gevalideerd in het EPC?

Huidige staat van de woning

Dit overzicht toont de mate waarin de woning al voldoet aan de energiedoelstellingen 2050 en de 2 mogelijke pistes om deze doelstellingen te bereiken:

Piste 1: Inzetten op isolatie en verwarming:
- elk deel van de woning tot de doelstelling isoleren
- energie-efficiënte verwarmingsinstallatie voorzien
- samenvattende tabel met de mate waarin de gemiddelde U-waarde van de verschillende schildelen en de verwarmingsinstallatie voldoen aan de doelstellingen. Is er bijvoorbeeld zowel een hellend als een plat dak, zal deze tabel de gemiddelde U-waarde van deze 2 daken tonen.
Piste 2: Energielabel van de woning:
- streven naar energielabel A
- eigenaar kiest zelf de maatregelen om tot dit label te komen.
Onderaan worden de eigenschappen van de woning getoond, waarvoor geen specifieke eisen zijn vastgelegd in de energiedoelstellingen, maar die wel invloed hebben op de energiescore:
- sanitair warm water
- ventilatie
- koeling en zomercomfort
- luchtdichtheid
- zonne-energie.

Aanbevelingen

Het EPC geeft aanbevelingen en tips om het energielabel van een woning te verbeteren.
Zowel bij de muren, vloeren, daken, vensters en deuren als bij de installaties voor verwarming en warm water worden aanbevelingen gegeven om deze gebouwdelen en installaties te laten voldoen aan de energiedoelstellingen voor 2050.
Naast elke aanbeveling staat een visueel icoontje in kleur. Elke aanbeveling krijgt een rode, oranje, gele of lichtgroene kleur.
- Rode en oranje aanbevelingen zijn prioritair en staan bovenaan in de lijst. Deze gebouwdelen worden best zo snel mogelijk aangepakt.
- Gele aanbevelingen hebben steeds betrekking op zonne-energie.
  Zijn er geen PV-panelen of zonnecollectoren aanwezig, dan worden bij woningenaanbevelingen met bijbehorende prijsraming getoond vanuit de Zonnekaart(opent in nieuw venster).
- Lichtgroene aanbevelingen zijn al energiezuinig en voldoen in principe aan de nieuwbouwnormen van 2006, maar nog (net) niet aan de energiedoelstellingen voor 2050. Deze werken zijn niet prioritair, maar men kan ze best mee uitvoeren bij latere verbouwingen.
- Donkergroene onderdelen voldoen al aan de energiedoelstellingen voor 2050.
Wanneer welke aanbeveling verschijnt, staat beschreven in de methodiek voor aanbevelingen voor de energiedeskundigen(PDF bestand opent in nieuw venster).
Een bouwprofessional kan helpen om de beste en meest logische volgorde van uitvoering van de nodige werken te bepalen en te plannen.
Een energiedeskundige kan simulaties maken in de EPC-software voor verschillende renovatiescenario’s en een indicatief energielabel berekenen ‘na de werken’.
Bij woningen toont het EPC ook gemiddelde prijsramingen voor de vereiste werken.
De aanbevelingen op het EPC en de indicatieve prijsindicaties bij woningen worden automatisch gegenereerd en niet door een energiedeskundige opgesteld. De energiedeskundige kan het advies en de prijzen niet aanpassen, verwijderen of van volgorde veranderen.
De aanbevelingen houden geen rekening met:
- aanpassingen in het gebruikersgedrag of de gezinssamenstelling
- al dan niet beschermd karakter van de gebouwschil.
  Voor elk deel van de schil dat onvoldoende geïsoleerd is, wordt geadviseerd om dit te isoleren. Het is aan een specialist om in te schatten in welke mate dit wel of niet mogelijk is.
- vocht- en stabiliteitsproblemen
  Bijvoorbeeld bij isolatiewerken aan het dak zal het EPC geen uitspraak kunnen doen over de noodzaak tot het vervangen van de draagstructuur.

Gemiddelde prijsindicaties bij woningen

Het EPC geeft gemiddelde prijsindicaties om eengezinswoningen op energetisch vlak in orde te brengen met de energiedoelstelling voor 2050.
Enkel bij woningen en enkel bij prioritaire aanbevelingen (rood en oranje) en aanbevelingen over zonne-energie (geel) worden gemiddelde prijzen berekend.
Voor de volgende situaties geeft het EPC geen gemiddelde prijsindicaties:
- lichtgroene aanbevelingen: deze onderdelen zijn al redelijk energiezuinig en daarom minder dringend
- appartementen en niet-residentiële eenheden: renovatiewerken bij (grote) appartementsgebouwen en niet-residentiële eenheden vergen vaak speciale expertise. Het is niet haalbaar om hier op een geautomatiseerde manier betrouwbare gemiddelde prijsindicaties voor te geven.
De prijzen op het EPC zijn indicatieve gemiddelde prijzen die op een geautomatiseerde wijze berekend zijn en worden afgerond op 500 euro. Op basis van gemiddelde eenheidsprijzen en de afmetingen opgemeten door de energiedeskundige, berekent de EPC-software de gemiddelde prijsindicaties voor de aanbevolen werken.
Een energiedeskundige maakt het EPC op, maar kan de prijsberekening niet wijzigen. Een energiedeskundige voert geen controle uit op de prijsindicaties en de technische uitvoerbaarheid van de aanbevolen werken. Dat is de taak van een architect of bouwprofessional.
Wanneer er verschillende uitvoeringsmogelijkheden zijn, wordt de prijs voor alle methodes getoond. Bij een hellend dak worden daarom 2 prijzen getoond, één voor het isoleren van het hellend dak langs binnen en één voor het isoleren langs buiten.

De gemiddelde prijsindicaties op het EPC hebben enkel betrekking op werken die de energieprestaties verbeteren.
Een nieuwe keuken of badkamer bijvoorbeeld worden hier niet in opgenomen.
Achteraan in het EPC staat in detail beschreven welke werken wel en niet zijn opgenomen.

Wel inbegrepen	6% BTW en zonder aftrek van eventuele premies uitvoeringstechnieken en kwalitatieve materialen die algemeen beschikbaar zijn op de markt en ook algemeen toegepast worden gemiddelde prijzen van de meest toegepaste afwerkingsmaterialen afbraakprijzen, inclusief afvoer- en stortkosten
Niet inbegrepen	alle werken die geen verband met energetische werken of woonkwaliteit houden kosten die te afhankelijk van de situatie zijn, zoals algemene overkoepelende kosten, zoals loonkosten van de architect of ingenieur en coördinatiekosten werfinstallaties vergunningen, zoals een bouwvergunning of een vergunning voor de inname van het openbaar terrein toeslagen voor werken in bepaalde regio’s en grootstedelijke contexten moeilijke bereikbaarheid van (een deel) van het gebouw obstructies door naburige percelen, gebouwen en bomen cultuurhistorische context of elementen, erfgoed (want niet alle uitvoeringsmethodes zijn dan mogelijk) technische complexiteit ten gevolge van eigenaardigheden aan het gebouw opmaak van een asbestinventaris en verwijderen van asbest meerprijzen omdat de werken niet in één fase kunnen worden uitgevoerd

Hoe de prijzen worden berekend en welke eenheidsprijzen worden gehanteerd, staat beschreven in de rekenmethodiek prijsindicaties voor de energiedeskundigen(PDF bestand opent in nieuw venster).

Energielabel na uitvoering van de aanbevelingen

De invloed van de aanbevelingen op het energielabel wordt stapsgewijs getoond op de energieschaal.
De volgorde van de aanbevelingen in het overzicht wordt gevolgd.
Als de volgorde van de aanbevelingen verandert, zal ook de impact op het energielabel wijzigen.

Invloed van maatregelen op het energielabel simuleren

Wie een grondige energetische renovatie aanvat, wil vaak weten welk energielabel er op het einde van de werken kan behaald worden.

In het kader van de EPC-labelpremie, het Renteloos renovatiekrediet en de Energielening + is het belangrijk het energielabel na de werken in te schatten.

Wie de impact van energetische renovatiewerken op het energielabel wil laten inschatten, kan door de energiedeskundige simulaties laten uitvoeren op het eigen EPC van een woning, appartement of kleine niet-residentiële eenheid.

De energiedeskundige type A kan in de EPC-software een onbeperkt aantal renovatiescenario’s doorrekenen zonder daarbij te raken aan de originele gegevens van het officieel ingediend EPC.

Van elke simulatie kan een proef-EPC worden opgemaakt. Deze simulatie-EPC’s zijn enkel richtinggevend.
Wie een EPC-labelpremie, Renteloos renovatiekrediet of Energielening + heeft aangevraagd, moet op het einde van de rit nog steeds een officieel eind-EPC laten opmaken en van de werken de nodige bewijsstukken voorleggen.

Aandachtspunten op het EPC

Het EPC geeft aandachtspunten mee over:
- sanitair warm water
- luchtdichtheid
- zomercomfort.
Bij deze aandachtspunten worden geen prijsindicaties gegeven.
Het is echter belangrijk om ook deze zaken onmiddellijk te integreren in een renovatieplan om onvoorziene verrassingen later te vermijden.

Informatie uit het EPC Gemeenschappelijke Delen

Voor appartementen die deel uitmaken van een appartementsgebouw, is er vaak een EPC Gemeenschappelijke Delen (EPC GD) beschikbaar, opgemaakt voor de gemeenschappelijk beheerde delen van het appartementsgebouw. Dit overkoepelende EPC beschrijft hoe de vloeren, muren, daken, collectieve installaties,.. van het gebouw energetisch presteren en welke energetische renovatiewerken aan het gebouw nodig zijn. Op het EPC van de eenheid staat een verkorte weergave van het EPC Gemeenschappelijke Delen, meer uitgebreide informatie is te vinden in dit EPC GD zelf.

Energieprestatiecertificaat (EPC) in detail

Dit deel van het energieprestatiecertificaat gaat dieper in op de aanbevelingen en geeft detailinformatie over de collectieve installaties en de verschillende ‘schildelen’ die het gebouw omhullen, zoals de vloeren, gevels, daken...:

Algemeen	algemene gegevens resultaten berekeningen
Schildelen	aandachtspunten bij renovatie voor- en nadelen van verschillende renovatiemethodes technische fiche van de verschillende schildelen
Ruimteverwarming	overzicht van efficiënte methoden voor ruimteverwarming technische fiche van de ruimteverwarming
Installaties voor zonne-energie	aanbeveling en prijsindicatie voor het plaatsen van zonneboiler of zonnepanelen volgens de zonnekaart (indien nog niet aanwezig) aandachtspunten bij het plaatsen van zonnepanelen of -collectoren technische fiche van de installaties op zonne-energie (indien aanwezig)
Ventilatie	aanbeveling voor het plaatsen van ventilatievoorzieningen (indien nog niet aanwezig) uitleg over minimale ventilatievoorzieningen aandachtspunten bij de plaatsing technische fiche van de ventilatie
Overige installaties	sanitair warm water: technische fiche installatie koeling
Bewijsstukken die gebruikt worden voor dit EPC	documenten die voldoen aan de voorwaarden van het inspectieprotocol niet alle ontvangen bewijsstukken zoals aangevinkt op de aanstiplijst mogen gebruikt worden voor de berekening van de energiescore mondelinge informatie en verklaringen van architect, aannemer, eigenaar… worden niet aanvaard
Toelichting prijsindicaties	overzicht van werken die wel en niet inbegrepen zijn voor het bepalen van de prijsindicaties