Leerbibliotheek financieel welzijn
In deze dure tijden spring je het best bewust om met je budget. Je gewoontes onder de loep nemen en nagaan wat je kunt doen om meer grip te krijgen op je budget, kan je al een hele stap vooruit helpen. Maar hoe begin je eraan? De vzw Sociale Dienst helpt je daarbij.
Stap 1: orden je administratie
Je administratie bijhouden en ordenen is een belangrijk onderdeel van gezond financieel gedrag:
- Het geeft je een overzicht van al je contracten, rekeningen, garantiebewijzen, fiscale attesten, loonfiches en andere belangrijke documenten.
- Het zorgt dat je alle belangrijke documenten en overeenkomsten snel terugvindt.
- Het brengt rust in je hoofd en in je huis.
Hoe orden je je administratie?
Je krijgt dagelijks een heleboel papieren en digitale documenten: facturen, verzekeringsbewijzen, rekeningafschriften, reclame, infobrochures en meer. Een deel daarvan kun je weggooien, maar een ander deel bewaar je best.
Er zijn heel wat manieren om een persoonlijke administratie aan te leggen. Maak eerst de keuze of je een papieren of digitale administratie wil. Heb je die keuze gemaakt? Wees dan consequent en verzamel al je documenten voortaan op die manier.
Volg het stappenplan(PDF bestand opent in nieuw venster) om je administratie op orde te brengen.
- Stap 1
- Maak een map ‘administratie’ aan op je laptop of pc.
- Maak daaronder een submap voor elk thema, bijvoorbeeld mobiliteit, gezondheid, inkomsten, huisvesting, …
- Download alle facturen en documenten die je digitaal ontvangt.
- Orden alle documenten in de juiste submap.
- Rekeningen betaal je onmiddellijk of op een vast moment.
- Documenten en facturen die je op papier ontvangt, scan je in en bewaar je in de juiste map.
- Geef elk document een bijpassende naam zodat je alles snel terugvindt.
- Maak regelmatig een back-up. Ook je digitale administratie is aan bepaalde bewaartermijnen gebonden.
- Stap 2
- Zorg voor mappen of dozen. Maak ruimte vrij om papieren te sorteren.
- Denk na over welk type systeem voor jou handig zou werken. Maak je gebruik van een kant-en-klaar systeem of maak je liever zelf je onderverdelingen?
- Zorg voor voldoende tussenbladen of onderverdelingen. Je kan deze zowel in kaften als in dozen gebruiken.
- Zoek alle belangrijke documenten, facturen en papieren bij elkaar en sorteer ze per thema.
- Maak een tussenblad of onderverdeling voor elk thema. Plaats vervolgens alle documenten achter het tussenblad of de onderverdeling en orden ze op datum zodat het meest recente vooraan zit.
- Doe dit elke week met alle documenten en facturen die je de afgelopen week ontving; zo is je administratie altijd op orde.
- Maak een papieren afdruk van digitale documenten en rekeningen. Klasseer ook deze op de juiste plaats.
Stap 2: inzicht in je budget
Weet jij hoeveel geld er binnenkomt en hoeveel er buiten gaat? Door je vaste inkomsten en uitgaven, maar ook je dagelijkse uitgaven (een brood kopen, een koffie halen in de koffiebar op het werk, ...) te noteren, word je je bewuster van je bestedingspatroon. Zo is het gemakkelijker om dat aan te passen.
Stap 3: verantwoord besteden en besparen op uitgaven
Kiezen waarop je wil en kan besparen is makkelijker als je weet waar je geld naartoe gaat. Verdeel daarom je uitgaven in 2 groepen: uitgaven die ‘moeten’ en uitgaven die ‘mogen’.
- Uitgaven die moeten zijn uitgaven die je moet maken om niet in de problemen te komen (zoals energiekosten, huur of hypotheek, telefonie, verzekering, ...) en om te leven (onder meer voeding en kleding).
- Uitgaven die mogen zijn uitgaven die je maakt omdat je er zelf voor kiest. Denk maar aan uitstapjes, merkproducten kopen, uit eten gaan, funshopping, filmtickets, … Het is vaak gemakkelijker om te besparen op uitgaven die mogen.
Ook kleine besparingen kunnen al een verschil maken in de portemonnee. Belangrijk is dat je zelf kiest waarop je wil besparen. Dan is het gemakkelijker om vol te houden. Zoek dus uit welke uitgaven je belangrijk en welke je minder belangrijk vindt. In de minder belangrijke lijst vind je dan allicht wel een uitgavepost waarop je wil en kan besparen.
Ook op uitgaven die moeten kun je besparen door goed te vergelijken, zuinig te zijn, premies aan te vragen en je rechten te benutten.
Stap 4: plannen van uitgaven en voorbereid zijn op onvoorziene gebeurtenissen en toekomstige wensen
Spaargeld heb je nodig om onverwachte uitgaven mee te kunnen bekostigen, als financiële buffer en om doelen die je jezelf stelt te bereiken.
Sparen voor vaste jaaruitgaven
Je zet het best maandelijks een vast bedrag aan de kant voor je vaste jaaruitgaven zoals de verkeersbelasting, onroerende voorheffing, stookolie, verzekeringen waarvoor je de premie jaarlijks betaalt en meer. Om te weten welk bedrag je maandelijks opzij moet zetten lijst je je vaste jaaruitgaven op en deel je ze door 12 maanden.
Sparen voor onverwachte uitgaven
Spaargeld heb je nodig om onverwachte uitgaven te bekostigen. Zo kan bijvoorbeeld je wasmachine of koelkast stuk gaan, je wagen kan in panne vallen of je kunt een waterlek in huis krijgen. Dat zijn zaken die je meteen moet vervangen of laten repareren.
Zet voor jezelf op een rij welke onverwachte kosten je mogelijk zou kunnen krijgen. Het bedrag dat je hiervoor noteert is hoger wanneer je in je eigen woning woont dan wanneer je een woning huurt. In dat laatste geval betaalt de huisbaas immers de meeste reparaties. Tel de bedragen bij elkaar op en deel ze door 2. De helft van het bedrag van de sommen van al je berekende onverwachte kosten dient als richtlijn voor je spaarreserve, omdat de kans dat alles op hetzelfde moment stuk gaat klein is. Een paar tegenvallers tegelijkertijd zijn echter best mogelijk.
Sparen als financiële buffer
Sparen is ook een financiële buffer aanleggen voor als je inkomen of dat van je partner terugvalt. Als contractueel personeelslid is dat risico groter dan als statutair personeelslid. Als contractueel personeelslid val je na een maand ziekte immers terug op een uitkering van de mutualiteit terwijl je als statutair personeelslid je loon behoudt. Hou er wel rekening mee dat ook als statutair personeelslid toelagen en vergoedingen vervallen bij langdurige ziekte. Voor sommige functies kan dat toch een slok op de borrel schelen. Als vuistregel voor een financiële buffer kan je het bedrag nemen dat je nodig hebt om 3 tot 6 maanden je rekeningen te kunnen betalen in het geval je inkomen terugvalt. Als je weet hoeveel vaste kosten je maandelijks hebt, kun je die berekening zelf maken.
Sparen om een doel te bereiken
Sparen kan je ook doen om een doel te bereiken. Je wilt bijvoorbeeld sparen voor een nieuwe wagen, een elektrische fiets, om je badkamer te renoveren, om op reis te gaan of om je kinderen een duwtje in de rug te kunnen geven.
Kies een doel dat haalbaar is en dat je liefst op niet al te lange termijn (gedeeltelijk) kan realiseren. Maak een plan om je doel te realiseren, hou daarbij rekening met verwachte obstakels en bedenk vooraf hoe je met die obstakels zal omgaan.
