De volgende personen kunnen geen deel uitmaken van de gemeenteraad of van de districtsraad (open definitie) :

• de provinciegouverneurs, de vicegouverneur van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad, de hoge ambtenaar die de Brusselse Hoofdstedelijke Regering aanwijst overeenkomstig artikel 48, derde lid, van de bijzondere wet van 12 januari 1989 betreffende de Brusselse Instellingen en de adjunct van de gouverneur van de provincie Vlaams-Brabant, de provinciegriffiers, de arrondissementscommissarissen en de adjunct-arrondissementscommissarissen als de gemeente in kwestie deel uitmaakt van hun ambtsgebied
• de magistraten, de plaatsvervangende magistraten en de griffiers bij de hoven en de rechtbanken, de administratieve rechtscolleges en het Grondwettelijk Hof
• de leden van het operationeel, administratief of logistiek kader van de politiezone waar de gemeente toe behoort. Volgens deze bepaling geldt de onverenigbaarheid enkel voor de gemeente waartoe de politiezone behoort. Als gevolg van artikel 127 van de wet van 7 december 1998 tot organisatie van een geïntegreerde politiedienst, gestructureerd op twee niveaus, mag een politieambtenaar echter geen kandidaat zijn voor gelijk welke verkiezing. Dit geldt voor alle gemeenten van België. Bijgevolg mag een politieambtenaar ook geen kandidaat zijn in een andere gemeente dan de gemeente(n) waartoe de politiezone behoort waar hij zijn ambt uitoefent
• de personeelsleden van de gemeente in kwestie of van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn dat de gemeente bedient of van de gemeentelijke extern verzelfstandigde agentschappen van de gemeente. Voor de leden van de districtsraad geldt de onverenigbaarheid enkel met personeelsleden van de gemeente. Districtsraadsleden mogen wel personeelslid zijn van het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn dat de gemeente bedient of van de gemeentelijke extern verzelfstandigde agentschappen van de gemeente.
• de personen die in een lokale decentrale overheid van een andere lidstaat van de Europese Unie een ambt of een mandaat uitoefenen dat gelijkwaardig is aan dat van gemeenteraadslid, voorzitter van de gemeenteraad, schepen of burgemeester (niet van toepassing voor de districtsraad)
• de directeur van een woonmaatschappij tot wiens werkgebied de gemeente behoort (niet van toepassing voor de districtsraad)
• de leidend ambtenaar van een intergemeentelijk samenwerkingsverband waaraan de gemeente deelneemt (niet van toepassing voor de districtsraad).

Je mag niet tegelijkertijd lid zijn van de gemeenteraad en de districtsraad. Beide mandaten zijn onverenigbaar met elkaar.

De onverenigbaarheid voor personeelsleden geldt enkel als het personeelslid gekozen is in de gemeente waarvan hij personeelslid is. Onder deze onverenigbaarheid valt ieder gemeentepersoneelslid, in welke hoedanigheid ook.

De onverenigbaarheden die gelden voor de leden van de gemeenteraad zijn van overeenkomstige toepassing op de leden van de raad voor maatschappelijk welzijn. Dit geldt ook voor de rechtstreeks gekozen leden van de raad voor maatschappelijk welzijn in de randgemeenten en de gemeente Voeren.

Het mandaat van provincieraadslid is onverenigbaar met de uitoefening van de ambten of functies van:

• de federale, Vlaamse of Europese parlementsleden en leden van de Vlaamse Regering, de federale regering of van de Europese Commissie
• de provinciegouverneurs, de hoge ambtenaar die de Brusselse Hoofdstedelijke Regering aanwijst overeenkomstig artikel 48, derde lid, van de bijzondere wet van 12 januari 1989 betreffende de Brusselse Instellingen, de vice-gouverneur van het administratief arrondissement Brussel-Hoofdstad en de adjunct van de gouverneur van de provincie Vlaams-Brabant, de arrondissementscommissarissen en de adjunct-arrondissementscommissarissen voorzover hun ambtsgebied gelegen is in de provincie in kwestie
• de magistraten, de plaatsvervangende magistraten en de griffiers bij de hoven en de rechtbanken, de administratieve rechtscolleges en het Grondwettelijk Hof
• de personeelsleden van de provincie in kwestie of van de provinciale extern verzelfstandigde agentschappen van de provincie
• de personen die in een intermediair beleidsniveau van een andere lidstaat van de Europese Unie een ambt of een mandaat uitoefenen dat gelijkwaardig is aan dat van provincieraadslid, voorzitter van de provincieraad, gedeputeerde of provinciegouverneur.

De personen die deze functies uitoefenen kunnen evenmin lid zijn van de bestendige deputatie van de provincieraad.

De volgende personen kunnen niet samen zetelen:

• bloedverwanten tot en met de tweede graad
• aanverwanten in de eerste graad
• echtgenoten.

Als bloed- of aanverwanten in een graad als hierboven vermeld, of 2 echtgenoten worden verkozen bij dezelfde verkiezing, wordt de voorkeur bepaald door de grootte van de quotiënten op grond waarvan de zetels die kandidaten hebben verkregen aan hun lijst zijn toegekend.

Als 2 bloed- of aanverwanten in een verboden graad of 2 echtgenoten worden verkozen, de ene tot raadslid, de andere tot opvolger, geldt het verbod om zitting te nemen alleen voor de opvolger, tenzij de plaats waarvoor hij in aanmerking komt, is opengevallen voor de verkiezing van zijn bloed- of aanverwant of echtgenoot. Tussen opvolgers die voor opengevallen plaatsen in aanmerking komen, wordt de voorrang allereerst bepaald volgens de tijdsorde van de vacatures.

Personen die een verklaring van wettelijke samenwoning als vermeld in artikel 1475 van het Burgerlijk Wetboek hebben afgelegd, worden met echtgenoten gelijkgesteld.

Aanverwantschap die later tot stand komt tussen raadsleden, brengt geen verval van hun mandaat mee. Dat geldt niet bij een huwelijk tussen raadsleden en als er een verklaring van wettelijke samenwoning als vermeld in artikel 1475 van het Burgerlijk Wetboek, is afgelegd.

De onverenigbaarheid houdt op door:

• het overlijden van de persoon door wie ze tot stand is gekomen
• echtscheiding
• de beëindiging van het wettelijk samenlevingscontract.

Deze onverenigbaarheden gelden ook voor de leden van het college van burgemeester en schepenen.

De onverenigbaarheden die gelden voor de gemeenteraad zijn van overeenkomstige toepassing op de raad voor maatschappelijk welzijn en zijn leden.

De onverenigbaarheden die gelden voor de gemeenteraad zijn van overeenkomstige toepassing op de voorzitter en de leden van het bijzonder comité voor de sociale dienst.

Voor de provincieraad zijn dezelfde regels van toepassing als voor de gemeenteraad.