Voor de tweede persoon zijn er verschillende persoonlijke voornaamwoorden: de vertrouwelijke vormen je, jij en jullie, en de beleefdheidsvorm u, die we zowel voor het enkelvoud als voor het meervoud gebruiken. Sommige taalgebruikers gebruiken jullie als meervoud voor de beleefdheidsvorm, maar dat is niet aan te bevelen.

• Heb jij ook zo’n moeite met op tijd naar bed gaan?
• Hebben jullie er zin in?
• Kunt u mij de weg wijzen naar het station?
• Dames en heren, het comité verwacht u om 20 uur in de lobby.
• We appreciëren het heel erg dat u allemaal uw steun hebt toegezegd.
• We zullen u beiden uitnodigen.

Met de u-vorm drukken we tegenover de toehoorder, gesprekspartner of lezer afstand of afstandelijkheid uit. Hoewel de vertrouwelijke vormen in steeds meer situaties worden gebruikt, blijft het raadzaam om de beleefdheidsvorm te gebruiken als de situatie of de context dat vereist. Veel mensen vinden de u-vorm te afstandelijk, maar onbekende volwassenen met je, jij of jullie aanspreken kan onbeleefd of te direct overkomen.

Het is aan te bevelen om in de volgende situaties de beleefdheidsvorm u te gebruiken:

• bij mensen met wie u geen vertrouwelijke band hebt, bijvoorbeeld bij het eerste contact met iemand die u niet kent;
• in formele geschreven boodschappen, bijvoorbeeld in de zakelijke correspondentie tussen de overheid en burgers;
• in situaties waarin u een minder goede zakelijke band met de toehoorder, gesprekspartner of lezer hebt, bijvoorbeeld als u op een klacht van een klant reageert of als u een klant aanmaant om te betalen.

Zodra u een meer vertrouwelijke band met de toehoorder, gesprekspartner of lezer hebt, kunt u naar de vertrouwelijke vormen je, jij en jullie overschakelen. Wanneer dat kan, is een kwestie van aanvoelen. Gewoonlijk gaat het om personen die u ook met de voornaam aanspreekt. Vermijd in elk geval dat u in een bepaalde situatie of context vertrouwelijke vormen en beleefdheidsvormen vermengt.

In een aantal situaties liggen de vertrouwelijke vormen voor de hand:

• bij mensen met wie u een vertrouwelijke band hebt, bijvoorbeeld in brieven of e-mails aan iemand die u goed kent;
• in informele geschreven boodschappen, bijvoorbeeld in brieven of e-mailberichten aan jongeren.