Wie is Team Taaladvies?
Team Taaladvies is de taaladviesdienst van de Vlaamse overheid. Het team verzorgt zowel de interne adviesverlening bij de Vlaamse overheid als de publieke dienstverlening aan het grote publiek. Die publieke dienstverlening is op 27 oktober 1999 gestart en werd opgericht bij het decreet van 3 februari 1998 houdende oprichting van een Dienst voor Taaladvies.
Met de publieke dienstverlening draagt Team Taaladvies bij aan de doelstelling die in artikel 3 van het verdrag inzake de Nederlandse Taalunie(opent in nieuw venster) is opgenomen: ‘de gemeenschappelijke bevordering van de kennis en het verantwoorde gebruik van de Nederlandse taal’. Het team moet daarvoor op een systematische, efficiënte en klantgerichte wijze taaladvies aan de burger verstrekken (artikel 3 van het decreet van 3 februari 1998).
In het kader van de samenwerking met de Taalunie(opent in nieuw venster) werkt Team Taaladvies samen met de taaladviesdienst van Onze Taal in Nederland mee aan de verdere ontwikkeling van de adviezen op Taaladvies.net(opent in nieuw venster), de taaladvieswebsite van de Taalunie. Team Taaladvies werkt ook mee aan de verdere ontwikkeling van de adviezen op Taaladvies.net. Medewerkers van het team maken deel uit van of zijn betrokken bij de werkzaamheden van het Taaladviesoverleg(opent in nieuw venster) en de Commissie Spelling(opent in nieuw venster) van de Taalunie.
Team Taaladvies maakt organisatorisch deel uit van de afdeling Kanselarij van het Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken van de Vlaamse overheid. Het team werd in het begin van de jaren 1990 opgericht om de interne taaladvisering bij de Vlaamse overheid te verzorgen. In 1999 kreeg het ook de opdracht om de taaladvisering voor het grote publiek in te vullen.
Dienstverlening
Team Taaladvies verspreidt adviezen en beantwoordt vragen over:
- spelling,
- leestekens,
- woordgebruik,
- grammatica,
- uitspraak,
- tekstconventies zoals titulatuur en adressering,
- formulering en stijl.
Team Taaladvies geeft ook informatie over woordenboeken, naslagwerken, taaltijdschriften, informatiebronnen over taal op het internet, organisaties die zich met de Nederlandse taal en met taaladvies bezighouden.
De volgende zaken behoren niet tot de opdracht van Team Taaladvies:
- Het team corrigeert en reviseert geen teksten. Wel geeft het algemene adviezen over het ontwerp en de productie van teksten. Specifieke vragen over problemen op zinsniveau komen ook aan bod.
- Het team levert geen adviezen die op welke wijze ook voor commerciële doeleinden gebruikt kunnen worden. Het bedenkt bijvoorbeeld geen merknamen voor bedrijven of reclameslogans voor reclamebureaus.
- Het team lost geen vertaalproblemen op.
- Het team beantwoordt geen vragen over historische vormen van het Nederlands en de geschiedenis van het Nederlands. Wel geeft het antwoord op vragen naar de herkomst van woorden en uitdrukkingen uit het hedendaagse Nederlands.
- Het team beantwoordt in principe geen vragen over de herkomst, de betekenis, de uitspraak of de schrijfwijze van woorden of uitdrukkingen met een dialectische of regionale achtergrond.
- Het team levert maar in beperkte mate advies over gespecialiseerde vakterminologische kwesties. Dat geldt bijvoorbeeld voor vaktermen uit de geneeskunde, de techniek en de informatietechnologie.
Werkwijze
Team Taaladvies wil beredeneerd en gemotiveerd taaladvies geven. De informatiebronnen en naslagwerken voor de Nederlandse taal spelen daarbij een voorname rol.
Als norm voor de spelling geldt de Woordenlijst Nederlandse Taal(opent in nieuw venster) (het Groene Boekje). De Woordenlijst geeft de officiële spelling zoals de Taalunie die in 2005 in het kader van het Taalunieverdrag heeft vastgelegd. Die spelling is verplicht bij de overheid en het onderwijs (artikel 3 en 4 van het decreet van 20 november 1972 tot vaststelling van de officiële spelling en spraakkunst van de Nederlandse taal, gewijzigd bij het decreet van 19 april 1995). Voor de schrijfwijze van buitenlandse aardrijkskundige namen is de landenlijst met buitenlandse aardrijkskundige namen in het Nederlands(opent in nieuw venster) van de Taalunie de basisreferentie.
Taaladvies.net(opent in nieuw venster), de taaladvieswebsite van de Taalunie, geldt als basisreferentie voor alle taaladvieskwesties en -vragen. Team Taaladvies sluit zich voor zijn adviespraktijk aan bij de definitie van standaardtaal zoals die op Taaladvies.net staat:
“We verstaan onder de standaardtaal het Nederlands dat algemeen bruikbaar is in het publieke domein, d.w.z. in alle belangrijke sectoren van het openbare leven, zoals het bestuur, de administratie, de rechtspraak, het onderwijs en de media. Anders uitgedrukt: standaardtaal is het Nederlands dat algemeen bruikbaar is in contacten met mensen buiten de eigen vertrouwde omgeving (in zogenaamde secundaire relaties). Woorden, uitdrukkingen, uitspraakvormen of constructies die standaardtaal zijn, zijn dus in principe zonder problemen bruikbaar in de genoemde sectoren en situaties."
Ook binnen de standaardtaal bestaat variatie, die vaak geografisch of stilistisch bepaald is. Geografische variatie binnen de standaardtaal is duidelijk merkbaar tussen België en Nederland. Voor het grootste deel is de standaardtaal in België en Nederland identiek, maar er zijn ook verschillen. Hoewel veel van die verschillen meteen in het oog springen, staan ze een principiële eenheid van het taalgebied niet in de weg. De verschillen zijn vaak gradueel, maar in een aantal gevallen komen er varianten voor die ofwel alleen maar in België ofwel alleen maar in Nederland tot de standaardtaal gerekend kunnen worden. Taaladvies.net hanteert daarvoor de labels ‘standaardtaal in België' en ‘standaardtaal in Nederland'. Voor de definities daarvan sluit Team Taaladvies zich aan bij Taaladvies.net. De definitie van ‘standaardtaal in België' luidt als volgt:
“We verstaan onder de standaardtaal in België het Nederlands dat algemeen bruikbaar is in het publieke domein in België, d.w.z. in alle belangrijke sectoren van het openbare leven, zoals het bestuur, de administratie, de rechtspraak, het onderwijs en de media. Anders uitgedrukt: standaardtaal in België is het Nederlands dat algemeen bruikbaar is binnen België in contacten met mensen buiten de eigen vertrouwde omgeving (in zogenaamde secundaire relaties). Woorden, uitdrukkingen, uitspraakvormen of constructies die standaardtaal zijn, zijn dus in principe zonder problemen bruikbaar in de genoemde sectoren en situaties."
Gedetailleerdere informatie over het begrip standaardtaal is te vinden in de tekst Wat is standaardtaal? (algemeen)(opent in nieuw venster) op Taaladvies.net. In de tekst Werkwijze: welke varianten hebben standaardtaalkarakter? (algemeen)(opent in nieuw venster) wordt toegelicht hoe de adviezen op Taaladvies.net tot stand komen.
Als op basis van Woordenlijst.org en Taaladvies.net geen advies gegeven kan worden, verstrekt Team Taaladvies een beredeneerd advies met behulp van andere gespecialiseerde bronnen en naslagwerken en door corpusonderzoek. Belangrijke naslagwerken zijn onder andere de Algemene Nederlandse Spraakkunst(opent in nieuw venster) (de ANS) en de online-editie van de 16de druk van Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (2022-).
Medewerkers
De medewerkers van Team Taaladvies zijn:
coördinator | Dirk Caluwé |
publiek taaladvies en Taaladvies.net | An Bosmans |
intern taaladvies | Karen Deschamps |
Jaarverslagen
Hieronder vindt u een koppeling naar het recentste jaarverslag van Team Taaladvies. De jaarverslagen van de voorgaande jaren staan lager op diezelfde pagina. De jaarverslagen bevatten telkens de jaarresultaten voor de publieke dienstverlening (Taaltelefoon) en geven ook een overzicht van de interne taaladvisering die Team Taaladvies voor de Vlaamse overheid verzorgt. Voor het interne taaladvies verzorgt het team de verplichte tekstrevisie bij de Vlaamse regelgeving. Dat wil zeggen dat het over de decreten en besluiten van de Vlaamse overheid taalkundig advies geeft. Daarnaast brengt het team intern ook richtlijnen uit in het kader van de preventieve taalzorg. Het begeleidt ambtenaren bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van gebruiksvriendelijke overheidsformulieren. Op verzoek reviseert het team ook teksten van de Vlaamse overheid die voor een groter publiek bestemd zijn.
Lees ook
In 2019 verscheen naar aanleiding van de twintigste verjaardag van de Taaltelefoon het magazine ‘20 jaar Taaltelefoon en 2 jaar Heerlijk Helder’. Daarin gaf Team Taaladvies een inkijk in zijn activiteiten.
In 2021 en 2022 was er tijdens de Week van het Nederlands een Taalvragenvuur. Dat was een online evenement waarin twee taaladviseurs van Onze Taal en Team Taaladvies in een klein uurtje brandende taalvragen beantwoordden. De gesprekken werden uitgezonden via YouTube. U kunt ze daar ook opnieuw bekijken.