Klinkers - 2. Gebruik van accenten (accenttekens, uitspraaktekens, klemtoontekens)
Accenttekens zijn de extra tekens die op klinkers worden geschreven om de uitspraak of klemtoon aan te geven.
De uitspraaktekens zijn het accent aigu (´), het accent grave (`) en het accent circonflexe (ˆ). Uitspraaktekens worden voornamelijk op de klinker e geschreven in woorden van Franse oorsprong, maar soms ook in Nederlandse woorden om de juiste uitspraak aan te geven.
Het klemtoonteken is het accent aigu (´). Een klemtoonteken geeft aan dat een woord met een sterke nadruk moet worden uitgesproken.
Regel 1 - Uitspraaktekens
Schrijf in Franse leenwoorden alleen uitspraaktekens als ze nodig zijn voor de uitspraak in het Nederlands.
Het uitspraakteken blijft ook staan op het Franse voorzetsel à.
Regel 1.1
UITZONDERING: Behoud alle uitspraaktekens in woorden en woordgroepen die nog echt als Frans worden aangevoeld.
Als zulke woorden en woordgroepen volgens de Franse spellingregels een facultatief accent circonflexe op een i of een u hebben, behouden we dat accent circonflexe in het Nederlands.
Regel 2
Behoud in Franse woorden een uitspraakteken op een hoofdletter als dat technisch mogelijk is.
Regel 3
Schrijf in een beperkt aantal Nederlandse woorden een uitspraakteken op de e om de juiste uitspraak aan te geven.
Het uitspraakteken ´ op de e staat voor /ee/; het uitspraakteken ` op de e staat voor /è/ zoals in crème.
Regel 4
Schrijf in het telwoord een uitspraaktekens als het in een gegeven context ook als lidwoord gelezen kan worden.
Schrijf alleen uitspraaktekens als ze nodig zijn om een verkeerde lezing te voorkomen.
Regel 5 - Klemtoontekens
Gebruik het klemtoonteken (´) op klinkertekens om een woord of woorddeel sterk te benadrukken.
Schrijf klemtoontekens op de eerste twee letters als u een klinker of tweeklank met twee of meer letters wilt beklemtonen. Bij de ij vervalt het klemtoonteken meestal op de j door technische beperkingen.
Regel 6
Gebruik het klemtoonteken (´) op klinkertekens om een woord in een bepaalde context met de juiste klemtoon te lezen.
Schrijf alleen klemtoontekens als ze nodig zijn om een verkeerde lezing te voorkomen.
Regel 7
Schrijf geen klemtoonteken op een hoofdletter.