Metadata: Bosvitaliteitsindex
Bron
Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO)
Definities
Bosvitaliteitsinventaris: inventaris die de vitaliteit of kwaliteit van het bos meet. In 1985 startte de geïntegreerde monitoring van de gezondheidstoestand van bossen op Europese schaal. Eén van de criteria voor het bepalen van de gezondheid van bosbomen is de bladbezetting. Bomen met meer dan 25% blad- of naaldverlies worden als beschadigd beschouwd. Deze indicator geeft aan welk aandeel van de bomen beschadigd is. De aanwezigheid van veel beschadigde bomen is een indicatie van een weinig evenwichtig bosecosysteem of met andere woorden een beperkte boskwaliteit.
Opmerkingen bij de kwaliteit
Het bosvitaliteitsmeetnet bestaat in het Vlaamse Gewest uit een 80-tal proefvlakken met een totaal van bijna 1.500 steekproefbomen. Deze bomen worden jaarlijks tijdens de zomermaanden opgezocht en beoordeeld. De kroonbeoordeling gebeurt vanop de grond met behulp van een verrekijker. De schatting van het blad- of naaldverlies gebeurt in trappen van 5%. Een gezonde boom vertoont maximum 10% bladverlies, een dode boom 100%. Vanaf meer dan 25% bladverlies is er sprake van een beschadigde boom. Het onderzoek kadert binnen het International Co-operative Programme (ICP) on Assessment and Monitoring of Air Pollution Effects on Forests (Level I). De methodiek wordt beschreven in de bosvitaliteitsrapporten van het INBO en in de internationale handleiding (Manual ICP Forests part IV, www.icp-forests.net).
Het vergelijken van cijfers tussen regio’s en landen binnen Europa moet met de nodige voorzichtigheid gebeuren. De boomsoortensamenstelling verschilt van land tot land en er zijn ook verschillen qua bodemeigenschappen, hoogteligging… Omdat bovendien niet overal exact dezelfde beoordelingsmethode gebruikt wordt, is de globale evolutie van de gezondheidstoestand relevanter.
Voor het jaar 2022 rapporteerden 27 Europese landen (niet enkel EU-landen) resultaten uit 5.453 internationale proefvlakken. Van 101.190 bomen werd het percentage bladverlies bepaald. Cijfers van 2023 zijn voor de Europese landen nog niet beschikbaar
Referenties
Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO): Aandeel beschadigde bosbomen
Sioen G., Verschelde P., Roskams P., 2024. Bosvitaliteitsinventaris 2023(opent in nieuw venster). Resultaten uit het bosvitaliteitsmeetnet (Level 1). Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek 2024 (13). Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Brussel.
Michel A., Kirchner T., Prescher A.-K., Schwärzel K., editors, 2023. Forest Condition in Europe: The 2023 Assessment(opent in nieuw venster). ICP Forests Technical Report under the UNECE Convention on Long-range Transboundary Air Pollution (Air Convention). Eberswalde: Thünen Institute.