Metadata: Huwelijken

Bron

Statbel (Rijksregister), bewerking Statistiek Vlaanderen

Eurostat

Definities

Ongehuwden: nog nooit gehuwde personen inclusief personen die hun burgerlijke staat nog niet aan de hand van de nodige documenten hebben kunnen bewijzen.

Gehuwden: gehuwde personen en personen gescheiden van tafel en bed (eerste of volgende huwelijk).

Gescheiden personen: wettelijk uit de echt gescheiden personen (van eerste of volgende huwelijk) die (nog) niet opnieuw gehuwd zijn.

Verweduwden: weduwnaars en weduwen (van eerste of volgende huwelijk) die (nog) niet opnieuw gehuwd zijn.

Niet-gehuwden: ongehuwde, gescheiden en verweduwde personen.

Huwelijkskans voor ongehuwden per kalenderjaar: aantal ongehuwden die in het huwelijk treden per 1.000 personen ouder dan 18 jaar die ongehuwd zijn in een kalenderjaar.

Huwelijkscijfer (crude marriage rate): aantal huwelijken in de loop van een kalenderjaar per 1.000 inwoners per kalenderjaar.

Personen per kalenderjaar: gemiddelde van het aantal personen (binnen een bepaalde groep) bij het begin en op het einde van het kalenderjaar.

Opmerkingen bij de kwaliteit

Het Belgische statistiekbureau Statbel publiceert statistische reeksen over de wettelijke bevolking. Die steunen op het Rijkregister van de natuurlijke personen en geven de stand van de bevolking weer op 1 januari van het kalenderjaar, zoals – mits bijkomende controles door Statbel – kan worden afgeleid uit de inschrijvingen in het bevolkingsregister (Belgen en buitenlanders die gemachtigd zijn tot vestiging in België) en het vreemdelingenregister (buitenlanders die toegelaten of gemachtigd zijn tot een verblijf van meer dan 3 maanden in België voor bepaalde of onbepaalde duur). Bepaalde categorieën buitenlanders (bijvoorbeeld diplomatiek en consulair personeel) zijn vrijgesteld van inschrijving in de bevolkingsregisters. In sommige gevallen kunnen zij op eigen vraag wel ingeschreven worden. Enkel in dat geval worden zij meegerekend in de bevolkingscijfers.

Bij publicaties herleidt Statbel de 12 categorieën van de burgerlijke staat tot 4 categorieën: ongehuwd, gehuwd, gescheiden en verweduwd. Personen met een ongekende burgerlijke staat zijn vaak personen met een buitenlandse nationaliteit of herkomst die hun burgerlijke staat nog niet aan de hand van de nodige documenten hebben kunnen bewijzen. Zij worden gevoegd bij de ongehuwden. Personen uit de andere categorieën (zoals vermoedelijk huwelijk, geannuleerd huwelijk, verstoten, polygamie, …) krijgen hun voorafgaande burgerlijke staat.

Tot 2015 werden de huwelijksstatistieken opgesteld op basis van formulieren van de burgerlijke stand Model II zoals voorgeschreven door het Koninklijk Besluit van 26 augustus 1966. Dit formulier werd ingevuld door de dienst burgerlijke stand van de gemeente waar het huwelijk werd gesloten, en vervolgens doorgestuurd naar de regionale gegevensverzamelingscentra van de Algemene Directie Statistiek (nu Statbel genoemd), alwaar de gegevens elektronisch werden opgeslagen. Al die gegevens werden daarna op federaal niveau samengevoegd om een statistiek van gebeurtenissen op te maken die alle huwelijken omvat die in Belgische gemeenten voor een ambtenaar van de burgerlijke stand zijn gesloten. In het buitenland gesloten huwelijken werden dus in deze statistiek niet meegerekend, evenmin als de huwelijken die op het Belgische grondgebied werden gesloten door ambtenaren van de burgerlijke stand die een extraterritoriaal statuut genieten.

In 2015 werd door de Algemene Directie Statistiek (nu Statbel genoemd) een nieuwe huwelijksstatistiek opgesteld met gebruikmaking van het Rijksregister van de natuurlijke personen (RR). In het kader van de administratieve vereenvoudiging werd het huwelijksformulier afgeschaft. Vanaf 2016 is dit de enige huwelijksstatistiek die nog beschikbaar is. In de nieuwe statistiek worden de talrijke huwelijken die in het buitenland plaatsvinden waarbij 1 of 2 in België woonachtige personen betrokken zijn, mee opgenomen, en worden de weinige huwelijken van niet in België woonachtige personen buiten beschouwing gelaten.

De nieuwe statistiek wordt opgesteld door gebruikmaking van de informatietype ‘burgerlijke stand’ (I.T. 120) van het RR. De I.T. 120 registreert alle veranderingen inzake burgerlijke stand omtrent in het RR ingeschreven personen. Door een gecontroleerd selecteren van alle veranderingen die leiden tot de staat van ‘gehuwd’ en door ze vervolgens 2 per 2 met elkaar te combineren kan, indien die veranderingen slaan op dezelfde gebeurtenis, een statistiek worden opgemaakt waarin alle huwelijken zijn opgenomen ongeacht de plaats waar ze zijn gesloten (een Belgische gemeente, een consulaat of een ambassade in het buitenland), voor zover minstens 1 van de 2 echtgenoten op het ogenblik van de gebeurtenis een ingezetene was in België. De huwelijken, die wel in het RR geregistreerd staan maar waarbij de 2 echtgenoten geen ingezetenen waren op het ogenblik van hun huwelijk, blijven buiten beschouwing.

Een eerste huwelijk is een huwelijk tussen 2 vooraf ongehuwde echtgenoten. Als één van beiden of allebei niet meer ongehuwd waren, dan krijgt het huwelijk een rangnummer hoger dan één. De echtgenoten van wie de burgerlijke staat vóór het huwelijk onbekend is worden uitdrukkelijk als zodanig vermeld in de tabellen, maar voor de berekening van de gemiddelde leeftijd naar rangnummer van het huwelijk worden ze samengevoegd met de vooraf ongehuwde echtgenoten.

Gegevens over de start van wettelijke samenwoningen van partners worden als afzonderlijke statistiek gepubliceerd door Statbel en door Statistiek Vlaanderen.

Gegevens over de start van feitelijke samenwoningen van partners zijn niet beschikbaar.