Algemeen principe

De periodieke vergoeding wordt, sinds de invoering van de rekenmethodiek voor de PV-bijdrage, niet langer forfaitair bepaald op basis van het normatieve verbruik voor een bepaalde gezinsgrootte, maar wordt berekend op basis van het werkelijke verbruik van de hernieuwbare energiebron door de huurder. Bij een PV-installatie gaat het dan om het aandeel van de geproduceerde stroom die de huurder effectief heeft verbruikt (het zelfverbruik van energie).

In de huidige methodiek werd gerekend met een apart tarief voor beschermde en niet-beschermde afnemers. In de praktijk blijkt het achterhalen wie beschermde afnemer is moeilijker dan verwacht. Er wordt dan ook voor geopteerd om voortaan te werken met een ééngemaakt tarief, namelijk het tarief dat nu al voor beschermde afnemers geldt. Deze wijziging wordt ingevoerd met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2024.

De vergoeding is dus vanaf 1 januari 2024 voor alle huurders gelijk aan 90% van het zelfverbruik, uitgedrukt in kWh, verrekend aan het tweevoudig sociaal tarief nacht per kWh (inclusief btw). Per kwartaal bepaalt de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) dit tarief.

De PV-bijdrage ligt hierdoor nog altijd lager dan wat de huurder normaal zou betalen om eenzelfde hoeveelheid stroom van het net te halen.

Hoewel deze aanpassing tot een inkomstenverlies zorgt voor u wordt door deze vereenvoudiging wel de werklast verlicht. Dit inkomstenverlies blijft bovendien vrij beperkt gezien de huidige evolutie van de elektriciteitstarieven in combinatie met de invoering van het capaciteitstarief dat nog geen invloed heeft op de bepaling van het sociaal tarief. Momenteel bedraagt het verschil tussen beide tarieven maar 4 à 7 percent per kWh zelfverbruik.

Aftopping van PV-bijdrage volgens investerings- en andere kosten blijft behouden

(onderstaande paragraaf is ongewijzigd tegenover het besluit van 23 december 2022)

De vergoeding die u vraagt aan huurders wordt begrensd op de totale jaarlijkse kosten die een woonmaatschappij draagt. Dit gaat van de afschrijving van de investeringen tot de financierings-, beheers-, onderhouds- en herstellingskosten.

Volgende verfijningen zijn opgenomen:

• U mag provisies aanleggen voor toekomstige grote onderhouds- en herstellingswerken.
• Verliezen die in een bepaalde periode zijn ontstaan door deze beperking mag u verrekenen in de daaropvolgende periodes.
• Opbrengsten (zie o.a. injectie hieronder) moet u aftrekken. Maar, u moet ze niet verrekenen als u deze opbrengsten gebruikt voor nieuwe investeringen in hernieuwbare energie, om mogelijke verliezen van bestaande installaties op te vangen of om een voordeel toe te kennen aan huurders die niet genieten van hernieuwbare energie.

De geïnjecteerde stroom, namelijk de geproduceerde elektriciteit van de PV-installatie die de huurder niet zelf heeft verbruikt en die op het distributienet wordt geplaatst, komt u toe als eigenaar van de installatie. U kan deze reststroom vermarkten via een terugleververgoeding, verkopen aan een energiegemeenschap, aan energiedelen doen of iets anders. De opbrengst van niet-verbruikte stroom komt dus niet de huurder ten goede.

Hiervoor zal u zich moeten registreren als netgebruik op het injectiepunt van de woning. De huurder blijft de gebruiker van het afnamepunt, maar kan niet langer een teruglevercontract (op het injectiepunt) afsluiten.

De sector wees erop dat het niet eenvoudig is huurders te motiveren hun lopend energiecontract aan te passen en de splitsing tussen afname en injectie door te voeren. Dit resulteerde in inkomstenverlies voor de verhuurder. Daarom wordt, in lijn met het tarief voor het zelfverbruik, ook een forfaitaire vergoeding ingevoerd voor het aandeel geïnjecteerde stroom, vanaf 1 juli 2024. Deze vergoeding houdt rekening met de gangbare terugleververgoeding die de huurder kan krijgen op de markt, zodat er voor hem geen nadeel is, maar toch opbrengsten genereert voor u.

Belangrijk: De berekeningsmethodiek voor de forfaitaire terugleververgoeding houdt geen rekening met de werkelijke grootte van de PV-installatie. Vooral voor woningen met een ondergedimensioneerde PV-installatie is dit forfait zeer nadelig. Gelieve duidelijk te communiceren aan uw huurders dat zij er alle baat bij hebben om hun teruglevercontract stop te zetten zodat u als woonmaatschappij zich kan registreren.

Bent u niet de eigenaar van de installatie, maar een derde partij-investeerder? Dan kunt u onderling contractuele afspraken maken over de toewijzing van de injectie en de opbrengst die daaruit voortvloeit.

Bestaande en nieuwe PV-installaties met een digitale teller

Voor alle (nieuwe en bestaande) PV-installaties met een digitale meter geldt de huidige berekeningsmethodiek voor PV-bijdrage sinds 1 maart 2021. Het arrest van het Grondwettelijk Hof werd op die datum gepubliceerd en bepaalt dat bij woningen met een digitale meter het compensatiemechanisme tussen injectie en afname vanaf dan niet langer toegepast wordt.

Doordat de berekeningsmethode een beroep doet op werkelijk verbruiken, moeten de nodige productiemeters op PV-installaties geïnstalleerd zijn (zie punt hieronder ‘meetgegevens’). Daarnaast moet de geïnjecteerde stroom gekend zijn om het zelfverbruik te berekenen.

Er is een overgangsperiode voorzien zodat u de nodige stappen kunt ondernemen om meters te plaatsen en de technische infrastructuur te installeren om deze meetgegevens te verwerken. De huidige overgangsperiode liep tot eind 2023, maar wordt in het wijzigingsbesluit voor onbepaalde duur verlengd. in afwachting van de volledige implementatie van de nieuwe berekeningswijze kunt u de forfaitaire berekening blijven gebruiken.

De forfaitaire berekening van het aandeel zelfverbruik blijft behouden en legt het aandeel zelfverbruik vast op 25% van het normatief verbruik volgens de gezinsgrootte en verdeelt dit over de vier kwartalen van jaar volgens de typische zoninstralingsverdeling (zie punt 4). Het aandeel zelfverbruik is hierbij laag ingeschat om zeker geen overschatting te hebben en u aan te moedigen snel de nodige stappen te zetten.

Belangrijk: De aanwezigheid van een productiemeter is nog steeds verplicht, ongeacht de verlenging van de overgangsmaatregel met onbepaalde duur. De berekeningsmethodiek voor PV-bijdrage houdt geen rekening met de werkelijke grootte van de PV-installatie. Voor woningen met een ondergedimensioneerde PV-installatie is de overgangsmaatregel zeer nadelig. Kijk dit zelf na.

Bestaande PV-installaties met een terugdraaiende teller

(onderstaande paragraaf is ongewijzigd tegenover het besluit van 23 december 2022)

De berekeningswijze voor PV-bijdrage geldt alleen voor woningen met een digitale meter. Huurders van een woning die met een Ferrarismeter is uitgerust, blijven een vergoeding betalen op basis van de huidige berekeningswijze tot de maand volgend op het installeren van een digitale meter. De overgang naar de nieuwe berekeningsmethodiek volgt dus het ritme van de uitrol van de digitale meter.

Om het zelfverbruik te bepalen, zal u verschillende meetgegevens moeten combineren. De gelijktijdig verbruikte stroom of het zelfverbruik is immers gelijk aan het verschil tussen 1) de totale productie-opbrengst van de PV-installatie en 2) de geïnjecteerde productieopbrengst op het net.

Voor de eerste component, de productieopbrengst van de installatie, bent u verplicht een aparte productiemeter voor de PV-installatie te plaatsen.

Om het zelfverbruik te bepalen, kan u verschillende bronnen van meetgegevens hanteren zoals deze van een gecertifieerd monitoringssysteem, de data van de digitale meter zelf of de gegevens van de distributienetbeheerders. Bijvoorbeeld: de totale productieopbrengst via de productiemeter en meetgegevens over de op het net geïnjecteerde productie via de digitale meter, aangeleverd door de distributienetbeheerder.

Algemeen verwachten we dat met de verdere uitrol van digitale meters het aanbod aan slimme toepassingen zal toenemen die zich toespitsen op het in kaart brengen en verhogen van het zelfverbruik. Momenteel kan u al de functionaliteiten van de digitale meter gebruiken via de gebruikerspoorten (P1 en/of S1) om de verbruiksgegevens via een energiebeheersysteem in kaart te brengen. Uiteraard kan u ook opteren om zelf een gecertificeerd monitoringsysteem te plaatsen.

U bent aangeduid als verwerkingsverantwoordelijke van de meetgegevens nodig voor het bepalen van de vergoeding voor hernieuwbare energie, zoals vastgelegd in een decreetsaanpassing op 6 mei 2022. U bent ook gemachtigd relevante meetgegevens op te vragen bij de distributienetbeheerder. Deze gegevens mag u niet gebruiken voor andere doeleinden dan voor de berekening van de vergoeding.

Meetinstrumenten voor verbruiksgegevens moeten voldoen aan de vereisten opgenomen in het Technisch Reglement voor de Distributie van Elektriciteit in het Vlaamse Gewest van de VREG.

Voor installaties kleiner dan 100 kVA geldt minimaal een nauwkeurigheid van klasse A (huishoudelijk gebruik) volgens bijlage 5 Kilowattuurmeters (MI-003) van het koninklijk besluit van 15 april 2016 betreffende meetinstrumenten.

Bestaande en nieuwe PV-installaties met een digitale meter

Installaties die in gebruik worden genomen vanaf 10 juni 2022 moeten bij het plaatsen van de installatie onmiddellijk uitgerust worden met een productiemeter.

Installaties die u in gebruik nam voor 10 juni 2022 moeten uiterlijk binnen drie maanden na de publicatie in het Belgisch Staatsblad van het besluit worden uitgerust met een productiemeter.

Bestaande PV-installaties met een terugdraaiende teller

Voor woningen uitgerust met een Ferrarismeter bent u verplicht een productiemeter te voorzien op de PV-installatie binnen de drie maanden na de plaatsing van de digitale meter.

De nieuwe tariefregeling gaat retroactief in voege vanaf 1 januari 2024. Voor de periode vanaf deze datum moet u uw huurder dus niet meer bevragen over het tarief waarop hij recht heeft.

Voor afrekeningen van 2023, als u deze nog niet zou gemaakt hebben, moet wel nog het onderscheid worden gemaakt tussen sociaal en normaal tarief en moet u wel nog weten op welk tarief hij recht had gedurende de periode van 2023.

Een huurder kan zijn persoonlijke situatie raadplegen via de webdienst van de FOD Economie(opent in nieuw venster): Sociaal tarief voor energie.

Het gebruikte tarief voor kwartaal 1 van 2024 is dit:

Opgelet!

De 90% van het zelfverbruik in de berekening voor het PV‐tarief is hierin al meegerekend. Als u het tarief aanrekent met btw, moet u het tarief verminderen met het bedrag dat overeenkomt met de btw die u aanrekent. De bedragen die vermeld staan zijn immers de maximale bedragen, inclusief btw.

(onderstaande paragraaf is ongewijzigd tegenover het besluit van 23 december 2022)

Als u het zelfverbruik kan bepalen via beschikbare gecertificeerde productiegegevens en het injectievolume voor de verhuurperiode van de woningen, kan u de PV-bijdrage bepalen voor deze periode.

(onderstaande paragraaf is ongewijzigd tegenover het besluit van 23 december 2022)

Bij het ontbreken van de meetgegevens, kan u voor onbepaalde duur, het zelfverbruik forfaitair verrekenen volgens de gezinsgrootte. Onderstaande tabel geeft deze waarden per kwartaal weer.

Als u wel het zelfverbruik op jaarbasis kan bepalen, maar niet de onderverdeling per kwartaal kan meten, wordt dit forfaitair vastgesteld zoals in de meest rechtse kolom van de tabel.

*hoofdverblijfplaats in de woning

**percentages worden vanaf 2024 afgerond tot twee cijfers na de komma. Op deze manier is de som gelijk aan 100%, in tegenstelling tot de situatie voordien waarin dit 101% was.

• Als u de productieopbrengst kan bepalen via beschikbare gecertificeerde productiegegevens op kwartaalbasis, worden de exacte productiegegevens gebruikt.
• Als u de productie op jaarbasis monitort, dan wordt de jaarproductie herleidt naar kwartaalcijfers op basis van de percentages in onderstaande tabel.

Het aandeel zelfverbruik is onafhankelijk of de productieopbrengst op kwartaalbasis of jaarlijks wordt gemeten, gelijk aan een forfait zoals bepaald in onderstaande tabel.

*met hoofdverblijfplaats in de woning

Het injectietarief wordt per kwartaal door het agentschap vastgesteld. Hierbij volgt ze de gemiddelde tarieven zoals bekendgemaakt door de VREG voor een enkelvoudige meter, uitgedrukt in cent per kWh, voor de periode in kwestie.