Levenslang leren: een onderzoek naar de persona’s, drempels en hefbomen bij opleidingsverstrekkers bij de ontwikkeling van een nieuw opleidingsaanbod
Dit artikel geeft de resultaten weer van een onderzoek naar de werkzaamheden en ervaringen van opleidingsverstrekkers bij het ontwikkelen en inrichten van een nieuw opleidingsaanbod levenslang leren. Dit opleidingsaanbod wordt binnen het onderzoek gedefinieerd als ‘post-initieel’ opleidingsaanbod.
Focus van de studie
De studie biedt inzicht in:
- de activiteiten die een opleidingsverstrekker onderneemt om nieuwe opleidingen te ontwikkelen en in te richten
- de drempels en hefbomen die men tijdens het ontwikkel- en implementatietraject ervaart.
Dankzij een beter inzicht in de noden van opleidingsverstrekkers in de verschillende fasen van hun traject, kunnen beleidsinitiatieven gerichter ingezet worden.
Methode
Dit kwalitatief onderzoek werd uitgevoerd via customer journey mapping. Met deze onderzoeksmethode kon de reis die opleidingsverstrekkers afleggen om opleidingen levenslang leren te ontwikkelen en aan te bieden in kaart gebracht worden. Dit traject omvat alles wat de opleidingsverstrekker doet, voelt en ervaart – vanaf de impuls waarmee een opleidingsverstrekker beslist een nieuwe opleiding te ontwikkelen (detectie van de opleidingsnood) tot en met het afronden en evalueren van de eerste editie van de opleiding. Elke customer journey werd in kaart gebracht vanuit het perspectief van één type persona (een karakterisering van een type opleidingsverstrekker). Dit geeft onder andere beleidsmakers een beter inzicht in de verschillende types opleidingsverstrekkers, met hun diversiteit in opleidingsnoden, ambities, contexten, hefbomen en drempels.
Om de ervaring van opleidingsverstrekkers te bevragen, vonden 33 semigestructureerde interviews plaats bij een brede doelgroep aan verstrekkers. Finaal werden de volgende type opleidingsverstrekkers geïnterviewd: centra voor volwassenenonderwijs (5 interviews), LIGO (5 interviews), SYNTRA (3 interviews), VDAB (3 interviews), sectorfondsen (3 interviews), universiteiten (3 interviews), hogescholen (2 interviews), socio-culturele organisaties (3 interviews), deeltijds kunstonderwijs (2 interviews), private opleidingsverstrekkers (3 interviews), provincie (1 interview).
Doorwerking
De persona’s en de klantreizen bieden een geïntegreerd en holistisch perspectief op de ervaring van opleidingsverstrekkers tijdens het ontwikkelproces van nieuwe opleidingen levenslang leren. De verkregen inzichten in de noden en behoeften van opleidingsverstrekkers kunnen op verschillende manieren gebruikt worden:
- Om bepaalde beleidsinitiatieven gerichter in te zetten, aangepast naar het type opleidingsverstrekker en het moment in de klantreis.
- Om gerichte communicatie- en mobilisatiecampagnes op te zetten.
- Om opleidingsverstrekkers te helpen bij het optimaliseren van hun opleidingsaanbod.
- Om werkgevers te sensibiliseren en aan te zetten tot het ontwikkelen van een leercultuur binnen hun organisatie.
- Om – op basis van de inzichten in het gebruikersgedrag van opleidingsverstrekkers – toekomstig systeemdesign en productontwikkeling omtrent levenslang leren scherp te stellen.
Aanbevelingen
Op basis van de onderzoeksresultaten formuleert dit rapport aanbevelingen binnen zes domeinen:
- het aanscherpen van het beleidskader levenslang leren
- het stimuleren van samenwerking in het opleidingslandschap levenslang leren
- het stimuleren van de ontwikkeling van innovatief opleidingsaanbod
- inspelen op de invloed van digitalisering op het opleidingsveld
- meer aandacht bieden aan diversiteit en inclusie binnen levenslang leren
- investeren in meer onderzoeken naar de financiering van levenslang leren.