Hefbomen en knelpunten voor levenslang leren in de regelgeving
Mensen ervaren verschillende drempels om deel te nemen aan opleidingen. Voorbeelden van drempels zijn eerdere negatieve leerervaringen en een gebrek aan tijd. Maar ook de bestaande regelgeving kan levenslang leren bemoeilijken.
Regelgeving screenen
Door regelgeving te inventariseren en te screenen, ging dit onderzoek op zoek naar de knelpunten, drempels, tegenstellingen, hiaten en hefbomen met betrekking tot levenslang leren in de regelgeving. Het doel van die grondige scan was om na te gaan welke regels kunnen aangepast worden of bijkomend nodig zijn om de leercultuur in Vlaanderen te versterken. Er werden conclusies geformuleerd over regelgeving die impact heeft op het leren van het individu, de organisatie, het ontwikkelen en aanbieden van een aanbod en de bredere samenleving. Dat leidde tot volgende aanbevelingen.
Een brede visie op de financiering van levenslang en levensbreed leren
Hoewel publieke en private opleidingsverstrekkers voor levenslang leren verschillende financieringsbronnen hebben, respectievelijk vooral publiek en privaat, kunnen ze zich deels richten op dezelfde doelstellingen en doelgroepen. Een heldere afbakening van doelgroepen en doelstellingen ontbreekt bij publieke en private financiering voor het aanbod van levenslang leren. Dat zorgt voor drempels in de regelgeving en bijhorende frustraties bij aanbieders. Er is dan ook nood aan een complementair aanbod dat samenwerking tussen aanbieders kan bevorderen. Op basis van het onderzoek wordt aanbevolen om een visie op financiering van levenslang leren én levensbreed leren te ontwikkelen, over de verschillende beleidsdomeinen heen, vanuit een heldere visie op een complementair aanbod vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid.
Een geïntegreerde, overkoepelde governance van het publieke landschap van levenslang leren
Er is momenteel een versnipperd aanbod op het vlak van levenslang leren. Voor dat aanbod geldt verschillende, specifieke regelgeving, maar er zijn ook gemeenschappelijke doelstellingen. Op basis van het onderzoek wordt aanbevolen om een geïntegreerde, overkoepelde governance van het publieke landschap van levenslang leren uit te werken, waarin tegenstellingen, allerlei ongewenste effecten van regelgeving, of ongezonde vormen van concurrentie kunnen aan bod komen.
Onderzoek naar regelgeving en leercultuur op de agenda zetten
Mogelijk vervolgonderzoek kan zijn om de beschikbare kennis over de mogelijke invloed van regelgeving op leercultuur multidisciplinair samen te brengen. Er is nood aan meer kennis over de impact van regelgeving op de perceptie van leren door individuen en organisaties.
Zuinigheid en kwaliteit van regelgeving
Of nieuwe regelgeving de beste oplossing is voor een specifieke kwestie moet grondig overwogen worden. Andere beleidsinstrumenten kunnen meer gepast zijn. Maatschappelijke overtuigingen spelen bij die afweging een rol, in die zin dat sommige belanghebbenden een voorkeur hebben voor het al dan niet vastleggen van rechten en plichten in regelgeving.
Screening van regelgeving als deel van beleidsevaluatie
Er wordt aanbevolen om een screening van de regelgeving op te nemen in elke beleidsevaluatie. Door systematisch na te gaan in welke mate regelgeving drempels of hefbomen creëert voor de effectiviteit en de efficiëntie van een bepaalde beleidsmaatregel, kan structureel en met beter inzicht in de beleidscontext getoetst worden of eventuele verbetering van de regelgeving mogelijk is.