Evaluatie van teksten
Het loont om de kwaliteit van je teksten zorgvuldig te toetsen voordat je ze publiceert. Je loopt dan minder risico dat je tekst niet gelezen wordt of dat je boodschap verkeerd begrepen wordt. Je moet achteraf ook minder tijd en middelen investeren om vragen, reacties en klachten te behandelen. Ook na de publicatie van teksten is het belangrijk om ze op regelmatige basis te checken en bij te werken waar nodig.
Evalueer je teksten grondig voor je ze publiceert
Een goede tekst komt er meestal pas na verschillende versies. Schrijf en herschrijf dus. Laat een tekst een paar uur, een nachtje of zelfs enkele dagen liggen, en bekijk hem daarna opnieuw met frisse ogen. Lees hem hardop en plaats je in de positie van de lezer.
Om teksten te evalueren, kun je gebruikmaken van de volgende checklists:
Ga ook na of je tekst voldoet aan de volgende richtlijnen van de Vlaamse overheid:
- huisstijlrichtlijnen van de Vlaamse overheid
- schrijfafspraken Webplatform
- richtlijnen voor toegankelijke webinhoud
Ten slotte kun je gebruik maken van AI-tools als Copilot en ChatGPT om feedback te krijgen over een tekst.
Leg belangrijke teksten voor aan de doelgroep
Alleen met hulp van de beoogde lezers kun je vaststellen of een tekst echt werkt zoals hij bedoeld is. Door een tekst voor te leggen aan de doelgroep, kun je nagaan of de tekst effectief is vanuit het perspectief van de bedoelde lezers:
- Vinden ze de informatie die ze nodig hebben?
- Begrijpen ze de tekst?
- Spreekt de toon hen aan?
- Kunnen ze de tekst gebruiken om hun doel te bereiken?
Een gebruikerstest is het meest zinvol in de volgende situaties:
- Het effect van de tekst is van groot belang. De tekst beoogt bijvoorbeeld een verandering in houding of gedrag.
- De kosten van de ontwikkeling en de verspreiding van de tekst zijn hoog. Als de tekst zijn doel voorbijschiet, heeft dat zware financiële of andere gevolgen voor de organisatie.
- Je bent minder vertrouwd met de doelgroep.
- De doelgroep is heel heterogeen. Het is van belang om na te gaan of de tekst op alle leden hetzelfde effect heeft.
In de handleiding voor gebruikerstesten vind je een aantal methodes voor eenvoudige, kleinschalige gebruikerstesten die je zelf kunt uitvoeren.
Evalueer gepubliceerde teksten op regelmatige basis
Controleer regelmatig of de teksten die je in je organisatie op permanente basis gebruikt, bijvoorbeeld webteksten, nog relevant en actueel zijn. Werk de teksten bij waar dat nodig is. Verwijder de teksten die niet meer relevant zijn voor je doelgroep.
Het kan ook nuttig zijn om te onderzoeken of je doelgroep een tekst gemakkelijk kan gebruiken. Dat kan bijvoorbeeld op de volgende manier:
- Vraag gegevens op bij de klantendienst of het contactcenter 1700 over de vragen die over een bepaalde tekst worden gesteld.
- Vraag bij dossierbehandelaars na welke vragen vaak verkeerd worden ingevuld in een bepaald formulier.
- Maak gebruik van webstatistieken om na te gaan welke webpagina’s mogelijk problematisch zijn voor je doelgroep.
Al die gegevens kun je gebruiken om de tekst nog beter af te stemmen op je doelgroep.