Klantvriendelijk onthaal van personen met een handicap en ouderen op verkiezingsdag
Aanbevelingen en tips voor leden van het stembureau.
Een toegankelijk stemlokaal is een basisvoorwaarde om iedereen vlot te laten deelnemen aan de verkiezingen, ook kiezers met een handicap en ouderen.
Maar ook communicatie, dienstverlening, begeleiding en klantvriendelijk onthaal zijn erg belangrijk. Ze ondersteunen de toegankelijkheid van het gebouw of vangen net de gebreken op. Volg deze richtlijnen voor een vlot verloop van de dag.
Dienstverlening
Een goede dienstverlening op de verkiezingsdag is even belangrijk als de toegankelijkheid van het gebouw of de voorzieningen om de toegankelijkheid te verbeteren.
- Zorg voor een vlotte toegang tot het stemlokaal.
- Is de toegangsdeur te smal, maar bestaat hij uit twee deurvleugels? Zet beide vleugels open of zorg dat iemand de tweede vleugel opent als dat nodig is. De minimale doorgangsbreedte is 90 cm.
- Niet iedereen kan zelfstandig zware deuren of deuren met een hoge weerstand openen. Zorg dus dat alle deuren openstaan op de verkiezingsdag.
- Duid binnen het stembureau één persoon aan die verantwoordelijk is voor het aangepast stemhokje en de begeleiding van ouderen en personen met een handicap.
- Een aangepast stemhokje is geen voorbehouden hokje. Iedereen mag het gebruiken. Ook voor andere mensen, zoals ouders met kinderen, kan het comfortabel zijn.
- Bied hulp aan waar nodig. Vraag kiezers met een beperking en ouderen of ze hulp kunnen gebruiken bij het bereiken van het stemhokje, bij het scannen van de resultaten of als ze de stembrief in de stembus willen plaatsen.
- Geef kiezers met een beperking voorrang als er wachtrijen zijn. En voorzie stoelen in elke wachtrij als rustpunt.
- Zorg voor een makkelijk leesbare versie van de richtlijnen voor de kiezer over het digitaal stemmen of het stemmen met potlood en papier voor wie daar nood aan heeft. Denk hierbij aan doven en slechthorenden, ouderen, personen met autisme … Meer informatie hierover op vlaanderenkiest.be.
- Zorg dat u ter plaatse de kiezers kan informeren over de toegankelijkheid van het stemlokaal, bijvoorbeeld waar het aangepaste stemhokje is.
- Meld dat er een vergrootglas is en leg uit waar dit te vinden is.
- Controleer bij stemcomputers of het scherm op maximaal 50 cm van de tafelrand staat en of er geen storende reflectie op het beeldscherm is.
Rechten
Als voorzitter of als bijzitter van het stembureau is het belangrijk om de rechten van personen met een handicap te kennen. U kan kiezers hier op de verkiezingsdag ook op wijzen.
- Assistentiehonden mogen mee in het gebouw, het stemlokaal en het stemhokje.
- Een kiezer die door een handicap niet alleen naar het stemhokje kan of zijn stem kan uitbrengen, mag zich met toestemming van de voorzitter door een persoon naar keuze laten bijstaan. Dat is niet in strijd met het stemgeheim.
Communicatie
Houd rekening met volgende communicatietips, zodat de stemprocedure voor iedereen, ook voor personen met een handicap, aangenaam en vlot verloopt. Ontvang en behandel hen op dezelfde manier zoals u zou doen als hij of zij geen beperking had.
- Zeg eerst duidelijk uw naam en/of functie.
- Begin niet zomaar te helpen. Bied wel aan om te helpen en vraag wat u kan doen.
- Luister aandachtig en vat kort samen hoe u het begrepen heeft. Stel gesloten (ja/nee) vragen.
- Praat duidelijk en rustig en zorg dat uw mond goed zichtbaar is. Vermijd achtergrondlawaai. Vraag altijd of alles duidelijk is en herhaal waar nodig.
- Houd pen en papier bij de hand om informatie op te schrijven en neem hier de tijd voor.
- Richt uw vragen en opmerkingen rechtstreeks aan de persoon met een handicap zelf en niet aan zijn of haar begeleider of tolk.
- Spreek een persoon met een auditieve of visuele beperking niet zomaar aan. Maak duidelijk met een lichte aanraking op de schouder of onderarm dat u iets wil zeggen, als dat nodig is.
- Sommige mensen met een handicap of ouderen hebben wat meer tijd nodig. Geef hen die tijd.
- Waarschuw blinde en slechtziende personen altijd als u weggaat en ook als u er weer bent.
- Geef blinde en slechtziende kiezers hun identiteitskaart en stembrief rechtstreeks in de hand.
Publicatie
Deze brochure is een publicatie van van Inter – Toegankelijk Vlaanderen in samenwerking met het Agentschap Binnenlands Bestuur.