Praktijkervaring met scenariodenken
Met de methode scenariodenken verkende INO verschillende mogelijke paden en rollen voor zichzelf.
Innovatietrajecten hebben nood aan denken in meervoudige toekomsten. Zeker in een snel veranderende en complexe samenleving. Er is niet één oplossingsrichting of één speelveld om oplossingen te vinden. Er zijn altijd verschillende scenario’s mogelijk. Het vereist de verenigde verbeeldingskracht van een diverse groep om tot zo’n meervoudige toekomsten te komen. En om de vertaling terug naar het nu te maken, de eerste stappen te bepalen en soepel in te spelen op veranderingen met de scenario’s voor ogen. Scenariodenken en -handelen is een beproefde methode om dit in de praktijk te brengen.
Daarom organiseerde het INO-team in het voorjaar 2021 drie scenarioworkshops om verschillende mogelijke paden en rollen voor het InnovatieNetwerk Overheid te verkennen. Het INO-team deed dat in samenwerking met zo’n 30 partners van binnen en buiten de Vlaamse Overheid en met de externe begeleider Tweeperenboom(opent in nieuw venster).
De 4 scenario’s waar we samen op uitkwamen spelen in het jaar 2030, en waren een combinatie van 2 assen. Een as gaande van een behoudsgezinde samenleving naar een adaptieve, veerkrachtige samenleving en een as gaande van een InnovatieNetwerk Overheid dat werkt vanuit het midden van de overheid naar de rand van de overheid.
De rol van INO
Verschillende werkgroepen gingen op zoek naar welke rol INO in een bepaald scenario kan spelen, hoe het impact kan krijgen, welke activiteiten het kan ondersteunen, en hoe er met anderen kan worden samengewerkt. Deze werkgroepen zijn tot een volgende serie toekomstscenario’s gekomen:
- Stap 1
- INO ondersteunt een stapsgewijs innovatie-groeipad
- INO draagt bij tot een overheidsbreed draagvlak voor een Vlaamse innovatie-agenda
- INO werkt als expertisecentrum
- INO werkt projectmatig, over structuren heen
- Stap 2
- INO pioniert met concrete, resultaatgerichte experimenten
- INO kan vernieuwingen versnellen, verdiepen en verbreden
- INO kiest gericht haar focus vanuit een SDG-lens
- INO is een open netwerk, en omarmt (radicale) vernieuwers
- Stap 3
- INO geeft mee voeding aan de innovatie-dynamiek
- INO ondersteunt de mind-set nodig voor een responsieve overheid
- INO ontwikkelt een vernieuwd instrumentarium voor complexe maatschappelijke opgaves
- INO regisseert een open netwerkmodel
- Stap 4
- INO surft op de verschillende dynamieken van een vooruitstrevende maatschappelijke vijfhoek
- INO wordt ingezet om het nieuwe normaal van civil entrepreneurs te ondersteunen
- INO stretcht het leervermogen en creëert een bruisend netwerk
- INO is een informeel superdivers netwerk met een superdivers aanbod
Met deze 4 toekomstbeelden hebben we een idee over hoe en onder welke omstandigheden het InnovatieNetwerk Overheid zich zou kunnen ontwikkelen. Ze worden nu bij de start van het netwerk gebruikt om de doelen en de eerste stappen scherper te stellen. En ook later om INO regelmatig onderbouwd in vraag te stellen en te verbeteren.
Als je zelf ook aan de slag wil gaan met scenariodenken, is er veel over te vinden op het internet. Een handige plaats om te beginnen is de toolkit navigator van het OPSI(opent in nieuw venster) (het Observatory of Public Sector Innovation van de OESO).
Abonneer je op de nieuwsbrief
Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen en activiteiten van INO, abonneer je dan op de INO-nieuwsbrief.