In 2007 kwam de INSPIRE-richtlijn tot stand. Deze richtlijn werd ingevoerd omdat milieuvraagstukken niet bij de grenzen stoppen (denk aan bvb lucht- en watervervuiling) en een gecoördineerde, Europese aanpak zich opdrong. Op verschillende vlakken werden afspraken gemaakt voor het beheren en uitwisselen van geografische datasets die nodig en nuttig zijn voor een beter milieubeleid over de grenzen heen.

Naast het voorzien van de nodige metadata en het ontsluiten van datasets via services, moeten geografische datasets, om ze vlot te kunnen uitwisselen tussen andere landen en regio’s, bepaalde kenmerken delen. Zo moeten de opbouw van ruimtelijke objecten, definities van objecten en verplichte attributen over alle EU-lidstaten uniform zijn. Op die manier kunnen ze vlot via services uitgewisseld worden en onderling vergeleken worden. Het proces dat nodig is om de datasets onderling uitwisselbaar en vergelijkbaar te maken, wordt dataharmonisatie genoemd.

Per INSPIRE-thema worden dataspecificaties beschreven. Elke databeheerder moet zijn datamodel vertalen naar het INSPIRE-datamodel volgens de betreffende dataspecificaties. Dit is een wettelijke verplichting.

Digitaal Vlaanderen heeft de opdracht om Vlaamse databeheerders te ondersteunen bij de harmonisatie van hun INSPIRE-datasets.

Vlaamse INSPIRE-databeheerders, zowel deelnemers aan GDI-Vlaanderen als niet-deelnemers, hebben de keuze om

• Optie 1: Volledig zelf in te staan voor de dataharmonisatie en de ontsluiting van de geharmoniseerde dataset. Er kan hierbij uiteraard geopteerd worden om hiervoor een andere GDI-knooppunt of derde partij in te schakelen.
• Optie 2: De dataharmonisatie volledig te laten uitvoeren door Digitaal Vlaanderen.

Om de databeheerder te ondersteunen bij de dataharmonisatie-opdracht hebben we een stappenplan(PDF bestand opent in nieuw venster) gemaakt over hoe je deze harmonisatie kan aanpakken.
In dit document wordt ook duidelijkheid gegeven over welke concrete ondersteuning Digitaal Vlaanderen biedt. Op het einde van dit stappenplan zijn nog twee extra hoofdstukken opgenomen: info over infosessies en info over hoeveel tijd deze dataharmonisatie in beslag neemt.

De INSPIRE-richtlijn legt een verplicht gebruik op van unieke persistente identificatoren voor geharmoniseerde datasets. Op het interfederaal INSPIRE-coördinatiecomité werd beslist om te kiezen voor het gebruik van URI’s (Uniform Resource Identifiers). Dit werd bekrachtigd door het Stuurorgaan Vlaamse Informatie en ICT-beleid en vastgelegd in een voorschrift. Het Stuurorgaan besliste daarbij ook dat het aanbevolen is om hierbij de Vlaamse URI-standaard(PDF bestand opent in nieuw venster) voor data te hanteren.

Gezien het voorzien van URI’s onderdeel is van dataharmonisering volgen de termijnen voor toepassing van dit voorschrift de wettelijke termijnen voor de harmonisering van geografische gegevensbronnen, zoals bepaald in hoofdstuk III van de INSPIRE-richtlijn(opent in nieuw venster). Voor bestaande data die onder thema vallen uit annex-II of annex-III ligt de deadline op 21/10/2020. Voor nieuwe datasets gelden scherpere deadlines.

Uit een publieke consultatie bleek dat de impact bij toepassing dit voorschrift beperkt is. Hier vind je een concreet voorbeeld(PDF bestand opent in nieuw venster) van de toepassing van de Vlaamse URI-standaard voor een geharmoniseerde INSPIRE-dataset. Het gebruik van de Vlaamse URI-standaard is een aanbeveling. Dit betekent dat andere URI-vormregels toegelaten zijn als deze voldoen aan de elementaire regels voor uniekheid en persistentie. Bestaande, gepubliceerde URI’s van gegevensbronnen mogen bijvoorbeeld behouden blijven.