1. De aanvraag strekt ertoe bevestiging te krijgen dat de voorgenomen verrichting een zuivere en eenvoudige verzaking aan het vruchtgebruik betreft en dat bijgevolg geen Vlaamse registratiebelasting verschuldigd is.

II. A. Identiteit van de aanvrager en de partijen

2. De aanvraag wordt ingediend door de Heer […], geassocieerd notaris te […], namens:

2.1. X , geboren te […] op xx.xx.1938, (rijksregisternummer […]), weduwnaar van Mevrouw […], wonende te […].

2.2. kind 1, geboren te […] op xx.xx.1967, (rijksregisternummer […]), echtgenote van […], wonende te […].

2.3. kind 2, geboren te […] op xx.xx.1969, (rijksregisternummer […]), echtgenoot van Mevrouw […], wonende te […].

2.4. kind 3, geboren te […] op xx.xx.1972, (rijksregisternummer […]), echtgenoot van Mevrouw […], wonende te […].

2.5. kind 4, geboren te […] op xx.xx.1974, (rijksregisternummer […]), echtgenoot van […], wonende te […].

3. De onroerende goederen zijn:

3.1. Stad […], twaalfde afdeling, […]

Percelen landbouwgrond gelegen te […], twaalfde afdeling, […], nabij de […], ter plaatse genaamd "[…]", bekend ten kadaster in de sectie A, nummers […], met een oppervlakte volgens kadaster van vijftig hectaren éénenveertig aren veertig centiaren (50ha 41a 40ca).

3.2. Gemeente […], vijfde afdeling, […]

Percelen landbouwgrond gelegen te […], vijfde afdeling, […], ter plaatse genaamd "[…]", bekend ten kadaster in de sectie C, nummers […] met een oppervlakte volgens kadaster van twintig hectaren zeven aren negen centiaren (20ha 7a 9ca).

II. B. Beschrijving van de voorgenomen verrichting(en)

4. Voorbeschreven goederen gelegen te […] (punt 3.1.) behoorden oorspronkelijk toe aan zelfde partijen, voor één/honderdste aan de Heer X en voor negenennegentig/honderdsten aan de kinderen blijkens akte aankoop verleden voor notaris […] te […] op xx.xx.1993.

5. Voorbeschreven goederen gelegen te […] (punt 3.2.) behoorden oorspronkelijk toe aan zelfde partijen, voor één/honderdste aan de Heer X en voor negenennegentig/honderdsten aan de kinderen blijkens akte aankoop verleden voor notaris […] te […] op xx.xx.1994.

6. In de akte verleden voor notaris […] te […] op xx.xx.1998 hebben de kinderen afstand gedaan van hun volledige vruchtgebruik in het voordeel van de Heer X en heeft de Heer X op zijn beurt afstand gedaan van zijn één/honderdste in blote eigendom aan de kinderen (kopie van deze akte in bijlage).

Ingevolge deze akte is het volledige vruchtgebruik over voorbeschreven goederen toegekomen aan de Heer X en is de volledige blote eigendom toegekomen aan zijn kinderen.

7. Op vandaag wenst de Heer X zuiver en eenvoudig te verzaken aan zijn vruchtgebruik op voorbeschreven goederen.

8. Volgens de voorafgaande beslissing nr. 16050 de dato 14/11/2016 is een zuivere en eenvoudige verzaking aan het recht van vruchtgebruik een eenzijdige rechtshandeling die geen evenredige registratiebelasting opeisbaar maakt.

9. De Administratie kan evenwel aantonen, desgevallend aan de hand van intrinsieke buiten de akte gelegen elementen, dat de afstand van vruchtgebruik met begiftigingsinzicht werd gedaan. Indien er sprake is van animus donandi tussen de verzaker en de blote eigenaar(s), valt de verzaking onder de toepassing van de schenkbelasting. De aanwezigheid van animus donandi wordt vermoed als de begunstigden van de verzaking in de akte tussenkomen en/of als de verzaking voorafgegaan of gevolgd wordt door een andere rechtshandeling waarbij de verzaking een fiscaal voordeel oplevert voor deze andere rechtshandeling en waarbij de verzaker geen ander motief dan een fiscaal motief heeft om te verzaken. De waarachtigheid van de niet-fiscale motieven moet aangetoond worden door de verzaker.

10. In casu kan volgende niet-fiscaal motief worden aangehaald:

De vruchtgebruiker is gezien zijn hoge leeftijd niet meer in staat om het beheer van de verschillende eigendommen zelf verder te zetten. Het betreft meerdere hectaren landbouwgrond die verpacht worden. Gezien de leeftijd van de vruchtgebruiker en het vele werk dat gepaard gaat met het beheer van de eigendommen, kan de vruchtgebruiker hier niet meer zelf voor instaan. Daarom wenst de vruchtgebruiker zuiver en eenvoudig te verzaken aan zijn vruchtgebruik, zodat hij niet langer moet instaan voor het beheer van de eigendommen.

11. Indien de vooropgestelde afstand van vruchtgebruik toch zou kwalificeren als een schenking, en de akte van afstand zou worden verleden voor een Belgische notaris of vrijwillig zou worden aangeboden ter registratie, meent de aanvrager dat deze schenking (met als voorwerp een gedeeltelijke afstand van vruchtgebruik) bij registratie kan genieten van een vrijstelling op basis van artikel 2.8.6.0.1 VCF.

Artikel 2.8.6.0.1. VCF bepaalt:

"Er wordt een vrijstelling van de schenkbelasting verleend voor :

1° de overeenkomsten houdende schenking van vruchtgebruik aan de blote eigenaar, als de schenkbelasting of de erfbelasting of een soortgelijk recht door de blote eigenaar of door een vorige blote eigenaar, zijn rechtsvoorganger, op de waarde van de volle eigendom is voldaan; [."]"

Het is duidelijk dat de blote eigenaar bij de afstandsakte verleden voor notaris […] te […] op xx.xx.1998 geen schenkbelasting, erfbelasting of een soortgelijk recht heeft betaald op de waarde van de volle eigendom. Deze akte betrof een verdelingsakte, waarbij enerzijds belast werd op de afstand van vruchtgebruik op 99% van voorbeschreven goederen en anderzijds op de afstand van blote eigendom op 1% van voorbeschreven goederen. Er werd op geen enkele manier schenkbelasting, erfbelasting of een soortgelijk recht betaald op de waarde van de volle eigendom.

De aanvrager meent echter dat deze afstandsakte dient gelezen te worden samen met de oorspronkelijke aankoopakten verleden voor notaris […] te […] op xx.xx.1993 en voor notaris […] te […] op xx.xx.1994.

In die akten werden voorbeschreven goederen aangekocht voor één/honderdste door de Heer X en voor negenennegentig/honderdsten door de kinderen (huidige blote eigenaars).

De huidige blote eigenaars hebben met andere woorden bij de oorspronkelijke aankoop een soortgelijk recht (met name het verkooprecht) voldaan op de waarde van de volle eigendom (zijnde 99% van de volle eigendom). Daarbij speelt het volgens de aanvrager geen rol of de blote eigenaars bij de oorspronkelijke aankoop daadwerkelijk het verkooprecht op hun aandeel zelf hebben betaald. Op de overige 1% hebben de blote eigenaars geen verkooprecht voldaan en kan dan ook geen vrijstelling van schenkbelasting verkregen worden, voor zover de waarachtigheid van de niet-fiscale motieven niet kan worden aangetoond door de verzaker.

Gelet op artikel 3.22.0.0.1 VCF komt het besluitvormingsorgaan tot de volgende voorafgaande beslissing:

12. De zuivere en eenvoudige verzaking aan het recht van vruchtgebruik is een eenzijdige rechtshandeling die geen Vlaamse registratiebelasting met zich meebrengt.

Evenwel indien kan aangetoond worden dat er een begiftiginginzicht (animus donandi) aanwezig is zal de schenkbelasting worden geheven.

De aanwezigheid van “animus donandi” wordt vermoed:

• Indien de kinderen (vermeld onder punt 2.2. t.e.m. punt 2.5.) in de akte van verzaking tussenkomen ook al is dit om een andere reden;
• Indien de heer X geen ander motief heeft dan een fiscaal motief om aan zijn vruchtgebruik te verzaken;
• Indien de verzaking voorafgegaan of gevolgd wordt door een andere rechtshandeling waarbij de verzaking een fiscaal voordeel oplevert voor de andere rechtshandeling.

13. Artikel 3.17.0.0.2 VCF luidt als volgt:

“Aan de bevoegde entiteit van de Vlaamse administratie kan niet worden tegengeworpen, de rechtshandeling noch het geheel van rechtshandelingen dat een zelfde verrichting tot stand brengt, wanneer die entiteit door vermoedens of door andere bewijsmiddelen, vermeld in artikel 3.17.0.0.1, en aan de hand van objectieve omstandigheden aantoont dat er sprake is van fiscaal misbruik.

Er is sprake van fiscaal misbruik wanneer de belastingplichtige door middel van de door hem gestelde rechtshandeling of het geheel van rechtshandelingen één van de volgende verrichtingen tot stand brengt:

1° hetzij een verrichting waarbij hij zichzelf in strijd met de doelstellingen van een bepaling van deze codex of de ter uitvoering daarvan genomen besluiten buiten het toepassingsgebied van die bepaling plaatst;

2° hetzij een verrichting waarbij aanspraak wordt gemaakt op een belastingvoordeel voorzien door een bepaling van deze codex of de ter uitvoering daarvan genomen besluiten en de toekenning van dit voordeel in strijd zou zijn met de doelstellingen van die bepaling en die in wezen het verkrijgen van dit voordeel tot doel heeft.

Het komt aan de belastingplichtige toe te bewijzen dat de keuze voor zijn rechtshandeling of het geheel van rechtshandelingen door andere motieven verantwoord is dan het ontwijken van de belasting. Als de belastingplichtige het tegenbewijs niet levert, dan wordt de verrichting aan een belastingheffing overeenkomstig het doel van deze codex onderworpen alsof het misbruik niet heeft plaatsgevonden.“.

14. Gelet op de onder punt 10 opgegeven motivering en de verstreken termijn tussen de akte van afstand van 18 december 1998 en de verzaking aan het vruchtgebruik is het besluitvormingsorgaan van oordeel dat bij de gebrek aan opzet de (zuivere) verzaking aan het vruchtgebruik in casu geen fiscaal misbruik uitmaakt in de zin van art. 3.17.0.0.2 VCF.

Bijgevolg maakt de (zuivere) verzaking (zonder tussenkomst van de kinderen) aan het vruchtgebruik door de heer X geen Vlaamse registratiebelasting opeisbaar.

15. Gelet op de bevestiging in punt 14 wordt er niet verder ingegaan op het ingeroepen artikel 2.8.6.0.1 VCF.

Deze beslissing heeft alleen betrekking op de registratiebelasting en doet geen uitspraak over andere belastingen.