Voor de toepassing van het tarief van 1% is, in het geval van echtscheiding of bij beëindiging van de wettelijke samenwoning, vereist dat de verdeling of afstand gebeurt “tussen ex-echtgenoten” of “tussen ex-wettelijke samenwonenden”.

De dading stelt een afstand vast tussen de ex-echtgenoot of ex-wettelijke samenwonende, enerzijds, en de algemene rechtsopvolgers van de andere ex-echtgenoot of ex-wettelijke samenwonende, anderzijds.

Indien echter één van de ex-echtgenoten of ex-wettelijke samenwonenden voor het afsluiten van de vereffening-verdeling zou overlijden kunnen de erfgenamen in de plaats treden van een overleden ex-echtgenoot of ex-wettelijke samenwonende voor de verdere afhandeling van de vereffening-verdeling van de ontbonden huwgemeenschap of de tussen de wettelijke samenwonenden bestaande onverdeeldheid op voorwaarde dat de verdeling betrekking heeft op de verdeling van goederen die afhingen van de ontbonden huwgemeenschap in uitvoering van de echtscheiding of deze bestaande onverdeeldheid. De vereffening-verdeling heeft immers geen strikt persoonlijk karakter maar een vermogensrechtelijk karakter waardoor het verminderd tarief van 1% ook dan van toepassing zal zijn. (cf. Gent, 10 september 2019)”

Wanneer er echter sprake is van een verdelingsverrichting tussen de erfgenamen onderling en deze dus niet louter betrekking heeft op de verdeling van goederen die afhingen van de ontbonden huwgemeenschap of de tussen wettelijke samenwonenden bestaande onverdeeldheid, is op deze overdracht tussen de erfgenamen wel het normale tarief van 2,5% verdeelrecht van toepassing.

Voorbeeld 1:

• Echtscheiding van dhr. X en mevr. Y in 2010.
• een gerechtelijke vereffening-verdeling werd opgestart na echtscheiding van dhr. X en mevr. Y
• Overlijden van dhr. X in 2012. Zijn nalatenschap kwam toe aan zijn enige dochter Z.
• Dading in 2015 tussen de langstlevende echtgenoten Y en erfgenaam Z m.b.t. de verdeling van verschillende onroerende goederen van de huwgemeenschap.

→ het verdeelrecht van 1% is van toepassing aangezien de vereffening en verdeling volledig kadert binnen de ontbinding van het huwelijksvermogen na echtscheiding waarbij de dochter in de plaats treedt van de overleden ex-echtgenoot.

Voorbeeld 2:

• Echtscheidingsvonnis met aanstelling van een notaris voor gerechtelijke vereffening-verdeling
• Dhr. X is echter overleden vóór de opening van de werkzaamheden. De erfgenamen van dhr. X beslisten om de procedure verder te zetten (= de 4 kinderen van X en Y, waaronder 1 minderjarig kind).
• Partijen wensen een dading te sluiten m.b.t. de verdeling van de gezinswoning
• Deze gezinswoning werd door dhr. X en mevr. Y aangekocht tijdens het huwelijk (elk ½ VE).
• Na het overlijden heeft mevr. Y ½ VE en de 4 kinderen elk 1/8 VE.
• Mevr. Y en de kinderen zijn overeengekomen dat de 3 meerderjarige kinderen de gezinswoning overnemen (dus overdracht door mevr. Y van 4/8 VE en overdracht door het minderjarige kind van 1/8 VE).

→ de afstand door de moeder van haar helft ontbonden huwgemeenschap aan haar 3 kinderen : verdeelrecht van 1% is van toepassing aangezien de vereffening en verdeling kadert binnen de ontbinding van het huwelijksvermogen na echtscheiding

→ de afstand door het jongste kind van zijn deel aan de 3 andere kinderen: verdeelrecht van 2,5% is van toepassing aangezien er sprake is van een verdelingsverrichting tussen de erfgenamen onderling.