Samenvatting

Het Hof van Beroep heeft in haar arrest van 26 mei 2015 beslist dat, wat betreft de onroerende voorheffing, een sociaal verzekeringsfonds niet te beschouwen is als een openbare instelling en haar onroerende goederen geen nationaal domeingoederen zijn (art. 253, 3° WIB92, thans art. 2.1.6.0.1, 3° VCF)

1. Feiten

De VZW X is een privaatrechtelijke vereniging zonder winstoogmerk die niet gelijkgesteld is met de Staat voor wat betreft de toepassing van de belastingwet.

Er is evenmin een wettelijke bepaling die uitdrukkelijk aan VZW X een fiscale vrijstelling toekent. Het geschil tussen de partijen betreft in hoofdorde de vraag of VZW X al dan niet een openbare instelling is.

2. Arrest van het Hof van Beroep te Gent dd. 26/05/2015

Het Hof van Beroep te Gent oordeelt:

De erkenning van VZW X als een vrije sociale verzekeringskas voor zelfstandigen leidt ertoe dat aan haar door de overheid een gedeeltelijke openbare dienst wordt toevertrouwd, niet dat ze wordt heringericht als een openbare instelling. Het bestuur van VZW X is niet in handen van de overheid.

De VZW situeert zich in de groep “VZW X”, waarbinnen (in hetzelfde gebouw) een ruim aanbod van gerelateerde commerciële diensten worden aangeboden zoals een sociaal secretariaat en een ondernemingsloket. De activiteit van VZW X beperkt zich niet tot de wettelijke opdracht van inning en uitkering van sociale bijdragen voor zelfstandigen. Zij biedt ook een service aan voor boekhouders en verzekeringen, zoals een individuele pensioentoezegging, een vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen en een verzekering gewaarborgd. Zowel binnen de groep als naar buiten toe positioneert VZW X zich als een commerciële entiteit en maakt ze gebruik van bedrijfsmatige en commerciële technieken om potentiële klanten ertoe aan te zetten haar diensten af te nemen. Haar diensten hebben een commercieel karakter.

Anders dan de wetgever voor de kinderbijslagfondsen heeft bepaald, is niet vereist dat sociale verzekeringsfondsen enkel de hen toegekende wettelijke opdracht als maatschappelijk doel mogen hebben.

De reglementering inzake de sociale verzekeringsfondsen laat toe vast te stellen dat de wetgever deze privaatrechtelijke rechtspersonen heeft willen erkennen voor de (gedeeltelijke) uitoefening van een bepaalde openbare dienst, doch niet deze als een afzonderlijke bestuurlijke overheid, een onderdeel van de overheid, een publiekrechtelijke persoon of openbare instelling heeft willen inrichten. De geïntimeerde is niet te beschouwen als een openbare instelling. Haar onroerend goed is geen nationaal domeingoed.