Energiebeleid voor niet energie-intensieve ondernemingen
Ook bij de niet energie-intensieve vestigingen van ondernemingen zijn nog aanzienlijke energiebesparingen te realiseren. Waar in het verleden de nadruk lag op het sensibiliseren en energiebewust maken van de doelgroep zal de versterkte wetgeving de focus verruimen naar het effectief uitvoeren van energiebesparende maatregelen.
Energieplan, energieaudit en energiebalans ingeven?
Kort gezegd
De verplichtingen voor niet energie-intensieve vestigingen worden bepaald op basis van het energiegebruik enerzijds en de grootte van de vestiging anderzijds. Zo zullen kmo’s met een jaarlijks finaal energiegebruik tussen 0,05 en 0,1 PJ én alle grote ondernemingen een energieaudit moeten opstellen. Daarnaast zullen de rendabele maatregelen die hierin worden gedetecteerd uitgevoerd moeten worden. Kmo’s met een energiegebruik tussen 0,02 en 0,05 PJ zullen in het bezit moeten zijn van een energiebalans en zogenaamde ‘no regret’ maatregelen moeten uitvoeren.
Kmo’s met een jaarlijks finaal energiegebruik onder 0,02 PJ hebben geen verplichtingen.
Om ondernemingen hierin te ondersteunen wordt een flankerend instrument aan de nieuwe versterkte wetgeving voor niet energie-intensieve ondernemingen opgezet, namelijk de sectorfederatieovereenkomsten (SFO’s).
Regelgeving voor grote ondernemingen en kmo's met een energiegebruik tussen de 0,05 en 0,1 PJ finaal
Vestigingen van ondernemingen die voldoen aan de definitie van een grote onderneming met een finaal jaarlijks energiegebruik onder de 0,1 PJ én kmo’s met een finaal jaarlijks energiegebruik tussen de 0,05 en de 0,1 PJ, moeten een energieaudit opstellen.
U kunt beroep doen op deze tool om het finaal energiegebruik van uw onderneming te berekenen(Excel bestand opent in nieuw venster).
Voor de opdeling tussen kmo en grote onderneming wordt gekeken naar de Europese kmo-definitie. Er wordt van een grote onderneming gesproken wanneer de vestiging:
ofwel meer dan 250 personen tewerkstelt
ofwel de jaaromzet 50 miljoen euro overschrijdt én het jaarlijks balanstotaal 43 miljoen euro overschrijdt.
De verplichting geldt steeds per vestiging. De bovenstaande criteria moeten dus steeds per vestiging afgetoetst worden.
Een energieaudit bevat een lijst met maatregelen die het specifiek energiegebruik in de inrichting kunnen verminderen. Alle maatregelen van deze lijst die een interne rentevoet (IRR) van minstens 13% na belastingen hebben, moeten uiterlijk binnen de drie jaar uitgevoerd worden.
Uiterlijk tegen 1 april 2023 moet de exploitant van de vestiging van de onderneming over een energieaudit beschikken. Indien pas na 1 april 2023 het energiegebruik van de vestiging stijgt boven de drempelwaarde van 0,05 PJ finaal, moet binnen de 6 maanden na de vaststelling dat de drempelwaarde wordt overschreden een energieaudit worden opgesteld. De energieaudit moet worden opgesteld door een energiedeskundige, die aanvaard moet worden door het VEKA.
Het sjabloon voor het opstellen van de energieaudit(Word bestand opent in nieuw venster) vindt u hier.
Via dit excelbestand(Excel bestand opent in nieuw venster) kunt u de IRR na belastingen en de terugverdientermijn van de geplande investering berekenen.
Regelgeving voor kmo's met energiegebruik tussen de 0,02 en de 0,05 PJ finaal
Kmo’s met een jaarlijks finaal energiegebruik tussen de 0,02 en de 0,05 PJ moeten over een energiebalans beschikken tegen uiterlijk 1 april 2023. U kunt beroep doen op deze tool om het finaal energiegebruik van uw onderneming te berekenen(Excel bestand opent in nieuw venster).
Vestigingen van ondernemingen die pas na 1 april 2023 aan de criteria voldoen en dus na 1 april 2023 een energiegebruik van 0,02 PJ overschrijden, moeten binnen de 6 maanden na deze vaststelling een energiebalans opstellen.
U kunt het sjabloon voor het opstellen van de energiebalans(Word bestand opent in nieuw venster) hier downloaden.
Per sector is er een sectorale no-regretmaatregelenlijst beschikbaar. Zo’n lijst bevat tien maatregelen met een terugverdientijd van maximum 3 jaar. De onderneming dient de maatregelen die in de lijst staan en voor hun sector toepasselijk zijn binnen de 4 jaar uit te voeren. Hieronder kunt u de lijst per sector downloaden:
- No-regretmaatregelenlijst voeding (PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst tuinbouw(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst textiel(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst technologie en metaalverwerking(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst papier en karton (PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst minerale niet-metaalproductie(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst mengvoeders(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst kunststoffen(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst hout(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst glas(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst gipssector(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst drukkerijen(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst chemie(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst algemeen(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst (non-)ferro(PDF bestand opent in nieuw venster)
- No-regretmaatregelenlijst Havenbedrijven(PDF bestand opent in nieuw venster)
Flankerend beleid niet energie-intensieve ondernemingen
Sectorfederatieovereenkomsten (SFO)
De Vlaamse Regering legt niet alleen verplichtingen op voor niet energie-intensieve ondernemingen, maar ondersteunt hen ook bij het implementeren van energiebesparende maatregelen door middel van zogenaamde ‘sectorfederatieovereenkomsten’, kortweg SFO’s. Deze SFO’s gelden als flankerend beleid bij de nieuwe versterkte wetgeving voor niet energie-intensieve ondernemingen.
De versterkte wetgeving voor niet energie-intensieve ondernemingen omvat onder andere de verplichting tot het opstellen van een energieaudit of een energiebalans, zoals hierboven vermeld. Uit het opstellen van een energieaudit of een energiebalans volgt de verplichting tot het uitvoeren van respectievelijk rendabele of no-regretmaatregelen. De sectorfederatieovereenkomsten (SFO’s) zijn een ondersteuningsmiddel om ondernemingen te helpen bij het nakomen van deze verplichting en om hen aan te moedigen een stap verder te gaan door ook niet verplichte energiebesparende maatregelen te realiseren.
Sectorfederaties die hun niet energie-intensieve leden willen stimuleren om maatregelen uit te voeren die de energie-efficiëntie van hun onderneming verbetert, kunnen beroep doen op de SFO’s. De steun voor een SFO wordt toegekend in de vorm van een subsidie, via een call-systeem.
Een eerste oproep tot het indienen van aanvragen voor een SFO werd gehouden in 2023. Dit resulteerde in het afsluiten van vier SFO’s voor de periode 2024-2027, met volgende sectorfederaties: Agoria(PDF bestand opent in nieuw venster), Boerenbond(PDF bestand opent in nieuw venster), Fedustria(PDF bestand opent in nieuw venster) en Fevia(PDF bestand opent in nieuw venster). Conform artikel 76/2 van de Vlaamse Codex Overheidsfinanciën van 29 maart 2019 maakt het VEKA hierbij geselecteerde aanvragen voor een sectorfederatieovereenkomst openbaar.
Premie na audit
Indien een onderneming reeds een energiestudie of een energierapport (energieplan of energieaudit) heeft opgesteld waaruit blijkt dat een bepaalde investering een belangrijke energiebesparing oplevert in vergelijking met de bestaande situatie, kan de onderneming na de uitvoering van de investering een premie na audit ontvangen. Bijkomende informatie over hoe u de premie moet aanvragen en wat de premievoorwaarden zijn kunt u terugvinden via op de webpagina ‘premie na audit’.