Gunnen van de opdracht
Gunningsbeslissing
Toelichting bij artikels 5 en 29 van de wet rechtsbescherming van 17 juni 2013.
Nadat u het gunningsverslag opstelde en voordat u de opdracht sluit, moet u een gemotiveerde gunningsbeslissing nemen.
Deze beslissing bevat volgende gegevens:
- De naam en het adres van de aanbestedende overheid, het voorwerp van de opdracht en het goed te keuren opdrachtbedrag.
- Als u de opdracht hebt gegund via een onderhandelingsprocedure zonder voorafgaande bekendmaking of via een mededingingsprocedure met onderhandeling: de juridische en feitelijke motieven die het gebruik van deze procedure rechtvaardigen of mogelijk maken.
- De namen van de verschillende inschrijvers.
- De namen van de geselecteerde en niet-geselecteerde inschrijvers en de juridische en feitelijke motieven voor de selectiebeslissing.
- De namen van de inschrijvers van wie de offerte onregelmatig beschouwd werd en de juridische en feitelijke motieven voor hun wering.
- De namen van de gekozen inschrijver en van de inschrijvers met een regelmatige offerte die niet zijn gekozen en de juridische en feitelijke motieven voor deze beslissing.
De gunningsbeslissing zelf doet geen contractuele verbintenis ontstaan. Dit gebeurt pas bij de eigenlijke sluiting van de opdracht.
U bent nooit verplicht om een opdracht te gunnen als u een procedure voert (art. 85 van de wet overheidsopdrachten van 17 juni 2016).
U moet de stopzetting van een procedure (en het eventuele heropstarten) wel formaliseren in een beslissing. Deze beslissing moet dezelfde gegevens bevatten als een gunningsbeslissing, samen met de juridische en feitelijke motieven die leidden tot het besluit om de opdracht niet te gunnen. U vermeldt eventueel ook de nieuwe plaatsingsprocedure.
Informeren van de inschrijvers
U brengt de inschrijvers op de hoogte van uw gunningsbeslissing. De manier waarop dit moet gebeuren hangt af van het opdracht bedrag.
Onmiddellijk nadat u de gemotiveerde gunningsbeslissing nam, informeert u:
- iedere niet-geselecteerde inschrijver dat hij niet is geselecteerd;
- iedere inschrijver met een geweerde of niet-gekozen offerte dat zijn offerte is geweerd of niet gekozen;
- de gekozen inschrijver dat hij is gekozen. Deze melding betekent niet dat de opdracht is gesloten. Om de opdracht te sluiten, onderneemt u extra stappen.
Ook als u beslist om de opdracht niet te plaatsen en eventueel een nieuwe opdracht uit te schrijven, licht u iedere inschrijver daarover onmiddellijk in.
U verstuurt deze informatie verplicht via fax, e-mail of via een ander elektronisch middel aan de inschrijvers, met een bevestiging via een aangetekende zending op dezelfde dag.
Binnen 30 dagen na verzending van deze informatie kan:
- elke niet-geselecteerde inschrijver de motivering van zijn niet-selectie opvragen (uittreksel van de beslissing);
- elke inschrijver met een geweerde offerte de motivering van de wering opvragen (uittreksel van de beslissing);
- elke inschrijver met een niet-gekozen offerte en de begunstigde de gemotiveerde gunningsbeslissing opvragen;
- elke betrokken inschrijver de beslissing tot niet-plaatsing opvragen.
Deze vraag moet schriftelijk gebeuren. U moet de informatie dan binnen 15 dagen, vanaf de datum van ontvangst van het verzoek, versturen. De wet voorziet ook uitdrukkelijk de mogelijkheid om de motivering van de gunningsbeslissing onmiddellijk te bezorgen aan de inschrijvers, samen met de kennisgeving.
U kunt hiervoor de verschillende modelbrieven tot 140.000 gebruiken.
Onmiddellijk nadat u de gemotiveerde gunningsbeslissing nam, stuurt u de volgende informatie schriftelijk:
- Aan elke niet-geselecteerde inschrijver: de motivering voor zijn niet-selectie. U doet dit via een uittreksel uit de gemotiveerde beslissing.
- Aan elke inschrijver met een onregelmatig verklaarde offerte: de motivering van zijn wering. U doet dit via een uittreksel van de gunningsbeslissing.
- Aan elke inschrijver met een niet-gekozen offerte en aan de gekozen inschrijver: de gemotiveerde gunningsbeslissing.
U verstuurt deze informatie verplicht via fax, e-mail of via een ander elektronisch middel aan de inschrijvers, met een bevestiging via een aangetekende zending op dezelfde dag. U kunt hiervoor de verschillende modelbrieven vanaf 140.000 gebruiken.
Deze meldingen betekenen voor de gekozen inschrijver niet dat de opdracht is gesloten. Om de opdracht te sluiten, onderneemt u extra stappen.
Wat is de wachttermijn?
Dit is een termijn van ‘non-actie’ tussen de gunningsbeslissing (samen met het informeren van de inschrijvers over deze beslissing) en de sluiting van de opdracht. U moet hiermee rekening houden.
Via deze wachttermijn hebben de niet-geselecteerde, geweerde of niet-gekozen inschrijvers de kans om bezwaar aan te tekenen tegen de gunningsbeslissing voordat het contract er is.
De wachttermijn duurt vijftien dagen. De termijn gaat in op de dag nadat u de inschrijvers de kennisgeving van de gunningsbeslissing verzond. Als de elektronische en aangetekende verzendingen niet op dezelfde dag gebeuren, telt de laatste verzendingsdatum.
Wanneer moet u de wachttermijn naleven?
U moet een wachttermijn naleven voor al de opdrachten vanaf de Europese drempels en voor de opdrachten voor werken met een goed te keuren bedrag vanaf de helft van de Europese drempel (artikel 11 en artikel 30, § 1 van de wet rechtsbescherming).
Wanneer moet u geen wachttermijn naleven?
In volgende gevallen moet u geen wachttermijn naleven (artikel 12 van de wet rechtsbescherming):
- de Europese bekendmaking van de opdracht is niet verplicht.
- er is slechts één inschrijver.
- het gaat om een opdracht gebaseerd op een raamovereenkomst.
Wat als een inschrijver een schorsing indient?
Dient een inschrijver een schorsing binnen de wachttermijn in? Dan mag u de opdracht niet sluiten voordat de rechtbank een uitspraak over de schorsing doet.
Om te vermijden dat u de opdracht toch zou sluiten zonder te weten dat een inschrijver een schorsingsvordering indiende, wordt aan deze inschrijver gevraagd om u hiervan op de hoogte te brengen. Dit moet binnen de wachttermijn gebeuren en kan via fax, e-mail of via een ander elektronisch middel. U kunt hiervoor de verschillende modelbrieven gebruiken.
Dient geen enkele inschrijver een vordering tot schorsing van de gunningsbeslissing in? Dan mag u de opdracht sluiten na afloop van de termijn (dus ten vroegste op de zestiende dag).
Zodra u een definitieve gemotiveerde beslissing nam over de selectie, de gunning of de niet-plaatsing van uw opdracht, gelden de regels over openbaarheid van bestuur.
Dit betekent dat iedereen (zelfs iemand die niet deelnam aan de gunningsprocedure) recht heeft op inzage en/of op een afschrift van de documenten die u opstelde om de overheidsopdracht te realiseren.
Dit recht op inzage in bestuursdocumenten is niet absoluut. De wetgeving voorziet een bescherming van het vertrouwelijke karakter van commerciële of industriële informatie. Als het belang van de openbaarheid niet opweegt tegen het vertrouwelijke karakter van de informatie en de bescherming van het ondernemingsbelang, kunt u de openbaarmaking weigeren. Het vertrouwelijke karakter beoordelen en deze belangen afwegen, is niet altijd evident.
Welke informatie is altijd vertrouwelijk?
- eenheidsprijzen en eventuele informatie over verantwoording van eenheidsprijzen
- gedetailleerde informatie uit het plan van aanpak (als dit gevraagd zou zijn)
- beschrijving van specifieke technieken
Welke informatie is in principe niet vertrouwelijk en kan dus openbaar gemaakt worden?
- totaalprijs van de offerte
- informatie over de kwalitatieve selectie van een inschrijver
- bij een procedure waarbij de rangschikking gebeurt via punten, de quotering van de verschillende inschrijvers
Welke documenten kunt u de inschrijvers bezorgen?
Doorgaans zijn het de inschrijvers die deelnamen aan een welbepaalde opdracht die graag meer informatie willen. Concreet kunt u bij een open aanbesteding de volgende documenten overmaken aan de inschrijver die erom vraagt:
- het formulier ‘VTG-01: Proces-verbaal van opening van de offertes’
- het formulier ‘VTG-04: Overzichtstabel – vaststelling van de bestel- en rangschikkingsbedragen’
- de formulieren ‘VTG-05: Door de inschrijvers voorgestelde verbeteringen van hoeveelheden’
- het formulier ‘VTG-06: Samenvattende tabel van de definitief verbeterde hoeveelheden’
- de formulieren ‘VTG-07: Gesignaleerde leemten’ mits het schrappen van de eenheidsprijzen van concurrenten
- het formulier ‘VTG-10: Bepaling van het rangschikkingsbedrag’ van de inschrijver in kwestie
- de verbeterde offerte van de inschrijver in kwestie
Modelbrieven informeren van de inschrijvers
Niet-geselecteerde kandidaten en inschrijvers - tot en met 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Onregelmatige inschrijvers - tot en met 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Niet-gekozen inschrijvers - tot en met 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Gekozen inschrijver - tot en met 140.000 (Word bestand opent in nieuw venster)
Opdracht wordt niet gegund - tot en met 140.000 (Word bestand opent in nieuw venster)
Niet-geselecteerde kandidaten - vanaf 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Niet-geselecteerde inschrijvers - vanaf 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Onregelmatige inschrijvers - vanaf 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Niet-gekozen inschrijvers - vanaf 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Gekozen inschrijver - vanaf 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Opdracht wordt niet gegund - vanaf 140.000(Word bestand opent in nieuw venster)
Niet-geselecteerde kandidaten - met wachttermijn (Word bestand opent in nieuw venster)
Niet-geselecteerde inschrijvers - met wachttermijn(Word bestand opent in nieuw venster)
Onregelmatige inschrijvers - met wachttermijn (Word bestand opent in nieuw venster)
Niet-gekozen inschrijvers - met wachttermijn (Word bestand opent in nieuw venster)
Gekozen inschrijver - met wachttermijn (Word bestand opent in nieuw venster)
Opdracht wordt niet gegund - met wachttermijn (Word bestand opent in nieuw venster)
Sluiten van de opdracht
Toelichting bij de verzending van de bestelbrief en het belang van de verbintenistermijn.
U sluit een opdracht door een kennisgeving van goedkeuring van de offerte van de opdrachtnemer of door de bestelbrief te verzenden. U verstuurt de bestelbrief verplicht via fax, e-mail of via een ander elektronisch middel aan de inschrijvers, met een bevestiging via een aangetekende zending op dezelfde dag.
U kunt hiervoor het model van bestelbrief(Word bestand opent in nieuw venster) gebruiken.
Door de opdracht te sluiten, ontstaat de contractuele band tussen u en de opdrachtnemer. Dit contract is gebaseerd op de opdrachtdocumenten, de offerte en de bestelbrief.
Definitie en duur van de verbintenistermijn (artikel 58 van het KB plaatsing van 18 april 2017)
Tijdens de verbintenistermijn blijft de inschrijver gebonden door zijn offerte en kan hij ze niet intrekken of opschorten. Het sluiten van de opdracht moet daarom binnen deze termijn gebeuren.
Het KB plaatsing voorziet standaard een verbintenistermijn van negentig dagen, maar biedt u ook de mogelijkheid om hiervan af te wijken in de opdrachtdocumenten.
In het bijzonder bestek VM/B 2017 kunt u dus kiezen voor een verbintenistermijn van 120 of 180 dagen. Dit biedt een iets ruimere marge om de opdracht te sluiten voordat de termijn verstrijkt.
Vrijwillige verlenging (art. 58 van het KB plaatsing van 18 april 2017)
Wat kunt u doen als de verbintenistermijn dreigt te verstrijken voordat de opdracht is gesloten? Dan kunt u aan de best gerangschikte inschrijver vragen om zijn verbintenistermijn met een bepaald aantal dagen te verlengen. U kan hiervoor de modelbrief(Word bestand opent in nieuw venster) gebruiken.
Deze vrijwillige verlenging kunt u pas vragen als u de termijn kent waarbinnen u de opdracht wel kunt sluiten. De gevraagde verlenging moet dus realistisch zijn.
Gaat een inschrijver niet in op het verlengingsverzoek? Dan betekent dit niet dat hij niet meer in aanmerking komt. U kunt de opdracht ook nog sluiten als de verbintenistermijn verstreken is (artikel 89 van het KB plaatsing van 18 april 2017 geldt nog).
Sluiten van de opdracht na het verstrijken van de verbintenistermijn (artikel 89 van het KB plaatsing van 18 april 2017)
Dat de verbintenistermijn is verstreken, betekent niet dat inschrijvers niet meer geïnteresseerd zijn in de opdracht of dat u de opdracht niet meer kunt sluiten.
Het KB plaatsing voorziet procedures om de opdracht dan toch nog te sluiten. De volgende situaties kunnen zich voordoen:
- U vraagt schriftelijk aan de laagste regelmatige bieder of hij instemt om zijn offerte te behouden. De inschrijver stemt hiermee schriftelijk en zonder voorbehoud in. U kunt de opdracht gunnen en sluiten.
- U vraagt schriftelijk aan de laagste regelmatige bieder of hij instemt om zijn offerte te behouden. De inschrijver stemt hiermee in, maar vraagt een prijstoeslag.
Deze prijstoeslag mag hij vragen onder twee voorwaarden:
- Deze prijstoeslag moet hij kunnen verantwoorden via omstandigheden die zich na de opening van de biedingen voordeden.
- De verhoogde offerteprijs moet lager blijven dan die van de andere regelmatige offertes.
- De laagste regelmatige inschrijver wilt zijn offerte niet behouden (punt 1), kan de gevraagde prijstoeslag niet verantwoorden of de verhoogde totaalprijs is niet langer de laagste (punt 2). Dan kunt u kiezen tussen de volgende twee scenario’s:
- U richt zich, achtereenvolgens, tot de andere regelmatige inschrijvers. Hiermee houdt u rekening met de rangschikking. Punt 1 en 2 gelden dan ook.
- U vraagt aan alle andere regelmatige inschrijvers om hun offerteprijs te herzien. U gunt de opdracht dan aan de inschrijver die als laagste uit de bus komt. U moet hierbij ook rekening houden met de, al dan niet verantwoorde, prijsverhoging die de best gerangschikte regelmatige inschrijver heeft gevraagd (via punt 2).
Voor beide scenario’s kan u gebruik maken van de modelbrief.
Belangrijk: De inschrijver is niet meer verplicht de gunning te aanvaarden. Hij kan de sluiting van de opdracht nu wel weigeren omdat de verbintenistermijn verstreken is.
Schorsing van de verbintenistermijn (artikel 8, § 2 van de wet rechtsbescherming van 17 juni 2013)
De verbintenistermijn wordt geschorst als er een wachttermijn moet worden gerespecteerd.
De schorsing eindigt:
- als er geen vordering tot schorsing is ingesteld binnen de wachttermijn, na verloop van deze wachttermijn;
- als er wel een vordering tot schorsing is ingesteld binnen de wachttermijn, na uitspraak van de rechtbank over de vordering;
- sowieso, ten laatste 45 dagen na de kennisgeving van de gunningsbeslissing.
Modelbrieven sluiten van de opdracht
Dossiersamenstelling gunningsdossier infrastructuurwerken
Het gunningsdossier van een gemeenschapsvoorziening of van wegen-, riolerings- en/of omgevingswerken of aanpassingswerken aan de woonomgeving bestaat uit:
- Het definitief uitvoeringsdossier zoals toegezonden aan de inschrijver(s);
- Het proces-verbaal van de opening der offertes en in voorkomend geval een kopie van de publicatie;
- Het aanbestedingsverslag en in voorkomend geval het advies van de veiligheidscoördinator;
- Alle ingediende offertes en een kopie van de verbeterde offerte van de laagste regelmatige bieder;
- Het rekenkundig nazicht en in voorkomend geval de prijsverantwoording(en);
- Een uittreksel uit de zitting van de Raad van Bestuur / College / OCMW-Raad / Directiecomité / … betreffende het gunningsvoorstel.
Volgende zaken voert u in of toe in de toepassing Projectportaal:
- een opsomming van alle vereiste vergunningen, met vermelding van de datum van verlening of weigering van de vergunningen
- een bewijs van een zakelijk recht of een daarmee vergelijkbare zekerheid op de gronden.