Van toerisme over openbaar vervoer tot sport: samenwerken aan een toegankelijk Vlaanderen
Eind september werd het startschot gegeven voor de interdepartementale werkgroep toegankelijkheid. Het doel? De krachten van alle Vlaamse beleidsdomeinen bundelen om Vlaanderen toegankelijk te maken voor iedereen. Het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) leidt samen met het Agentschap Toegankelijk Vlaanderen (Inter) de werkgroep. Samen reiken ze elk beleidsdomein de hand om toegankelijkheid hoog op de agenda te zetten en er samen werk van te maken.
Met de oprichting van een interdepartementale werkgroep toegankelijkheid bouwen we een netwerk op rond toegankelijkheid. Het is een platform voor kennisuitwisseling en het delen van goede praktijken. Met middelen van de Vlaamse minister voor Gelijke Kansen ontwikkelde Inter een Vlaams referentiekader voor een structureel en doordacht toegankelijkheidsbeleid. Vier beleidsentiteiten stappen alvast mee in een diepgaand kwaliteitstraject begeleid door Inter.
Een organisatie die oog heeft voor toegankelijkheid, is een organisatie die inspeelt op zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid. Vanuit de Vlaamse overheid hebben we een voorbeeldrol. Met de oprichting van de werkgroep mobiliseren we de andere beleidsentiteiten om ambitieus te zijn rond toegankelijkheid.
Referentiekader
Wendy Metten van Inter: “Met het referentiekader ‘Naar een toegankelijk Vlaanderen’ willen we alle beleidsdomeinen een instrument geven om initiatieven te nemen en een structureel en duurzaam beleid op te zetten rond toegankelijkheid. Het is belangrijk dat de principes uit dat kader doorstromen naar alle medewerkers en diensten in de beleidsdomeinen, op alle niveaus. Zo wordt toegankelijkheid integraal gedragen en weet iedereen in de organisatie welke toegankelijkheidsrechten de gebruikers hebben.”
We willen alle beleidsdomeinen een referentiekader en een instrument geven.
Kritische zelfevaluatie
“Het kwaliteitstraject bestaat uit:
- Een zelfevaluatie om te kijken waar iedereen al goed bezig is. Aan de actuele situatie worden scores toegekend.
- Ambities vastleggen door groeiscores te bepalen voor de toekomst.
- Een plan opstellen met acties dat het hele beleidsdomein draagt.
Zo moeten we tot een toegankelijkheidsbeleid komen dat comfort biedt aan iedere gebruiker in elke situatie. De bedoeling is om een inclusieve samenleving te verwezenlijken, waaraan iedereen zelfstandig en evenwaardig kan deelnemen.”
Katrien Mampaey van Toerisme Vlaanderen: “Toerisme Vlaanderen stimuleert al jaren de ontwikkeling van een inclusief toeristisch aanbod. Zo ontwikkelden we samen met Inter ook een A- en A+-label voor logiezen en toeristische infokantoren. Voor de labelcommissie stelden we met hun hulp en coaching een team samen van uitbaters, gebruikers en experts om erover te waken dat we dezelfde criteria overal uniform toepassen. Maar we moeten ook kritisch blijven om te vermijden dat we in een routine vervallen die niet meer beantwoordt aan bestaande noden.”
“Soms moeten we ook gewoon juist, helder en eerlijk communiceren naar de gebruikers. Bij onze erfgoedwandelingen bijvoorbeeld kunnen we niet anders dan zeggen dat bepaalde onderdelen van de wandeling minder toegankelijk zijn. Denk maar aan de kasseien in Brugge. Bij de voorbereidingen van de erfgoedwandelingen hebben we de technische dienst van de stad betrokken zodat ze ook in toekomstige projecten meer aandacht hebben voor toegankelijkheidsaspecten.”
Ketting waarin elke schakel belangrijk is
“In de werkgroep zullen we kennis en informatie uitwisselen,” gaat Tine Missinne van Inter verder. “Bijvoorbeeld over hoe je integrale toegankelijkheid garandeert bij de uitwerking van Vlaamse projecten, gebouwen en publieke domeinen. Toegankelijkheid is een hele keten waaraan elk beleidsdomein moet meewerken. Toegankelijkheid stopt niet als iemand een museum buitenkomt. Het loopt verder op weg naar de bushalte, in de bus of in de sporthal. Dat zijn allemaal puzzelstukken. Als er 1 ontbreekt, is er een probleem met de toegankelijkheid. In de werkgroep brengen we alles met elkaar in verband. Zo vindt iedereen elkaar makkelijker en raakt die toegankelijkheidsreflex overal en bij iedereen ingebakken.”
Toegankelijkheid is een hele keten waaraan elk beleidsdomein moet meewerken.
Van elkaar leren
Katrien Mampaey: “De werkgroep is voor mij een lerend netwerk. Toerisme Vlaanderen wordt wel eens aangehaald als goede praktijk maar ook wij kunnen nog veel leren van anderen. Toerisme is bovendien heel afhankelijk van andere beleidsdomeinen zoals Cultuur, Erfgoed, Natuur of Mobiliteit. Als we streven naar een volledig toegankelijke bezoekerscyclus dan hebben we elk beleidsdomein nodig om die noodzakelijke toegankelijkheidsketen tot stand te brengen.”
Als we streven naar een volledig toegankelijke bezoekerscyclus dan hebben we elk beleidsdomein nodig om die noodzakelijke toegankelijkheidsketen tot stand te brengen.
Samenwerking opent deuren
Wendy Metten: “De samenwerking tussen Toerisme Vlaanderen en Inter is een mooi voorbeeld van hoe het kan. De mensen die verantwoordelijk zijn voor toegankelijkheid vormen echte tandems. Ze ontmoeten elkaar regelmatig en zetten elkaars bril op. Ze vertrekken vanuit 1 vraag: hoe zelfstandig kan een gebruiker zich uit de slag trekken? Het antwoord is altijd: goed, minder goed of niet goed. Zo koppelde Toerisme Vlaanderen bijvoorbeeld de toegankelijkheidseisen vast aan de uitkering van subsidies. Dat werkt. Dankzij zo’n samenwerking en mensen die hun verantwoordelijkheid nemen, kunnen we veel bereiken. Ook externe partners spelen een rol in die samenwerking. Ik denk bijvoorbeeld aan koepelorganisaties zoals VVSG en Comeos.”