Gevaarlijke punten
Gevaarlijke punten zijn locaties die objectief onveilig zijn en waar de afgelopen jaren meerdere (ernstige) verkeersongevallen zijn gebeurd. Die locaties kunnen zowel kruispunten als korte wegsegmenten zijn en worden sinds 2018 jaarlijks bijgehouden in een dynamische gevaarlijke puntenlijst.
De Vlaamse overheid wil die gevaarlijke punten aanpakken. Daarnaast zet ze sterk in op het promoten van duurzame vervoersmodi. Daarom is het van belang dat die duurzame verplaatsingen in zo veilig mogelijke omstandigheden kunnen gebeuren.
Hoe worden gevaarlijke punten bepaald?
Een gevaarlijk punt krijgt een gewicht, uitgedrukt in een cijfer, op basis van de slachtofferernst op die locatie (de prioriteitenscore):
- Elk dodelijk gewond slachtoffer krijgt een gewicht van 5
- Elk zwaargewond slachtoffer krijgt een gewicht van 3
- Elk lichtgewond slachtoffer krijgt een gewicht van 1.
Een punt wordt als gevaarlijk beschouwd wanneer:
- de prioriteitenscore minstens 15 bedraagt, op basis van de laatste 3 beschikbare jaren aan ongevallendata
- er minstens 3 letselongevallen gebeurd zijn in die 3 jaren.
(Originele bron letselongevallen: FOD Economie, Statbel)
Andere berekeningswijze voor (brom)fietsers en voetgangers
Sinds 2019 geldt een andere berekeningswijze voor de kwetsbare weggebruikers (fietsers, bromfietsers en voetgangers). Voor die weggebruikers wordt een verhogingsfactor van 1,7 toegepast.
De kwetsbare weggebruikers krijgen zo dus een hoger gewicht. Dat betekent dat:
- een dodelijk gewonde voetganger, fietser of bromfietser een gewicht van 8,5 krijgt (in plaats van 5)
- een zwaargewonde voetganger, fietser of bromfietser een gewicht van 5,1 (in plaats van 3)
- een lichtgewonde voetganger, fietser of bromfietser een gewicht van 1,7 (in plaats van 1).
Met die aanpassing van de berekeningswijze kunnen:
- de locaties met een hoger risico voor slachtoffers onder kwetsbare weggebruikers gerichter worden aangepakt
- de onderregistratie van ongevallen met kwetsbare weggebruikers in officiële ongevallencijfers worden gecompenseerd.
Op die manier worden ook de locaties die vroeger deel uitmaakten van een afzonderlijke gevaarlijke puntenlijst voor fietsers en bromfietsers standaard in de nieuwe gevaarlijke puntenlijst opgenomen.
Dynamische gevaarlijke puntenlijst
Sinds 2018 wordt gewerkt met een dynamische lijst van gevaarlijke punten langs gewestwegen. Op die manier kunnen de gevaarlijke punten in het verkeer sneller worden aangepakt. De lijst wordt elk jaar geüpdatet op basis van de meest recente ongevallencijfers. De dynamische lijst bevat uitsluitend locaties langs gewestwegen.
Dynamische gevaarlijke puntenlijst 2023
Bijna 8 op 10 van de gevaarlijke punten in de dynamische lijst van 2023 zijn locaties waar minimaal 3 letselongevallen met een kwetsbare weggebruiker hebben plaatsgevonden.
Aanpak van gevaarlijke punten
Lees meer over hoe gevaarlijke punten worden aangepakt op de website van het Agentschap Wegen en Verkeer.(opent in nieuw venster)
Gevaarlijke wegsegmenten (Network Safety Ranking)
Naast gevaarlijke punten gaat ook specifiek aandacht naar gevaarlijke wegsegmenten op het hoofdwegennet. Hiervoor werd een methodologie en berekening ontwikkeld: Network Safety Ranking. In die methodologie worden uit het volledige hoofdwegennet die segmenten geselecteerd die het meest gevaarlijk zijn en/of het hoogste potentieel hebben om de verkeersveiligheid te verbeteren.
Op basis daarvan wordt geprobeerd om de kosten-efficiëntie van infrastructurele ingrepen ter verbetering van de verkeersveiligheid te maximaliseren. Belangrijk in de methodologie is dat er niet uitsluitend rekening gehouden wordt met historische ongevallen, maar ook gebruik gemaakt wordt van verkeersintensiteiten en een model dat de verwachte ongevallen inschat.
Het onderzoek rond de Network Safety Ranking en de toepassing ervan kadert binnen de Europese richtlijn 2019/1936 betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van weginfrastructuur(opent in nieuw venster). Die richtlijn is omgezet in Vlaamse regelgeving via het decreet van 22 oktober 2021 betreffende het beheer van de verkeersveiligheid van de weginfrastructuur(opent in nieuw venster) (B.S. 1 december 2021) en het uitvoeringsbesluit hierover van 17 december 2021 (B.S. 28 januari 2022). Deze wetgeving voorziet onder meer in de verkeersveiligheidsbeoordeling van het wegennet dat onder het toepassingsgebied van de richtlijn valt.
In het rapport(PDF bestand opent in nieuw venster) vindt u de achtergrond, methodologie, toepassing, resultaten en de link met de gevaarlijke punten.