Veelgestelde vragen en begrippen Kustvisie
Algemeen
Kustvisie is een langetermijnaanpak voor de bescherming van onze kust. Zodat ook de kinderen van onze kleinkinderen nog kunnen genieten van onze kust. Kustvisie bepaalt de maatschappelijk meest wenselijke strategie en de bijhorende ruimte die nodig is om onze kust en het achterland stapsgewijs te beschermen tegen een zeespiegelstijging van drie meter. Dit in samenwerking met alle betrokken partijen op het terrein.
Ons klimaat verandert. Door de toename van broeikasgassen warmt de atmosfeer op. Daardoor zetten zeeën en oceanen uit en smelten ijskappen en gletsjers, met een stijging van de zeespiegel tot gevolg. De Vlaamse kust en het achterliggende gebied zijn erg kwetsbaar voor de gevolgen van de klimaatverandering door de lage ligging, de dichte bebouwing en het intensieve gebruik van de kust. Een stijgende zeespiegel vormt uitdagingen om onze kust blijvend te beschermen, de veiligheid van de bevolking te garanderen, de toegankelijkheid van de kusthavens te vrijwaren en het verzilten van de polders tegen te gaan.
De centrale doelstelling van Kustvisie is om ook na 2050 de bescherming van de kust tegen een 1000-jarige storm te verzekeren. Daarom onderzoekt de Vlaamse overheid welke aanpak nodig is, aanvullend op de ingrepen van het Masterplan Kustveiligheid. Zodat onze kust en het achterland ook op lange termijn beschermd worden tegen een hogere en versnelde zeespiegelstijging. Met dit plan wilt de Vlaamse regering vooral ook de bestaande functies en activiteiten (wonen, recreatie, etc.) aan de kust zo veel mogelijk vrijwaren voor de toekomst.
Masterplan Kustveiligheid bestaat uit een reeks maatregelen om onze kust te beschermen tegen zware stormvloeden. Dankzij deze maatregelen zal onze kust tot 2050 beschermd zijn tegen een 1000-jarige storm. Hierbij wordt rekening gehouden met 30 centimeter zeespiegelstijging. Intussen weten we dat de zeespiegel na 2050 sterker en sneller zal stijgen en dat er bovenop de ingrepen voorzien in het Masterplan, een extra inspanning gedaan moet worden. Om zo de volledig kust ook na 2050 te beschermen tegen overstromingen. Met Kustvisie wil de Vlaamse overheid verder kijken dan het Masterplan Kustveiligheid. Kustvisie volgt het Masterplan Kustveiligheid als het ware op en tracht een lange-termijnaanpak te ontwikkelen voor de bescherming van onze kust.
Kustvisie tracht een kader uit te werken voor de te nemen maatregelen in de toekomst. De snelheid en grootte van de zeespiegelstijging zijn namelijk moeilijk vooraf in te schatten. Om voldoende voorbereid te zijn en snel te kunnen schakelen, wordt uitgegaan van een ‘adaptatieve kustbescherming’. Dit betekent dat de kustbescherming relatief vlot aanpasbaar is. Zodat niet enkel het veiligheidsniveau op peil blijft, maar ook de levensduur van de infrastructuur verlengd wordt onder steeds sneller evoluerende zeespiegelstijgingen.
Daarom onderzoeken we drie scenario’s: de kust en het achterland beschermen tegen een zeespiegelstijging tot 1 meter, tot 2 meter en tot 3 meter. Daarnaast onderzoeken we hoe de bescherming geleidelijk opgeschaald kan worden en wat de kantelpunten zijn waarop die opschaling nodig is.
Als uitgangspunt is gekozen om, vanuit het voorzorgsprincipe, rekening te houden met de mogelijkheid dat zich een extreme zeespiegelstijging tot 3 meter voordoet. De onzekerheid omtrent de omvang en de timing van een versnelling in de zeespiegelstijging is zeer groot en neemt, gerelateerd aan het smelten van de ijskappen, na 2050 bovendien substantieel toe. Volgens het internationale klimaatpanel van de VN (IPCC) kan de globale zeespiegel over tachtig jaar tot 1 m hoger liggen dan vandaag (scenario SSP5-8.5). Het IPCC wijst er echter op dat het aangewezen is om voor risicogevoelige aspecten, zoals kustveiligheid, een hogere zeespiegelstijging te hanteren, gezien de kans bestaat dat de 1 m zeespiegelstijging overschreden wordt. Bovendien gaat de zeespiegelstijging ook daarna nog verder door. Ook andere onderzoeken en scenario’s (oa het low confidence RCP 8.5 – percentiel 99) wijzen in de richting van een maximale zeespiegelstijging van 3 meter tegen 2100. Daarom dat binnen Kustvisie oplossingen onderzocht worden voor 3 mogelijke zeespiegelstijgingen: 1m, 2m en 3m als bovengrens.
Op 22 december 2017 nam de Vlaamse overheid de startbeslissing om samen met alle betrokkenen op het terrein een kustvisie op te maken. Dit project werd opgestart met de procesaanpak voor complexe projecten. Echter is maatwerk vereist om een Kustvisie op te maken die ons niet alleen tegen een 1000-jarige storm beschermd tot 3 meter zeespiegelstijging, maar die ook zoveel mogelijk maatschappelijke meerwaarde creëert. Kustvisie is namelijk eerder een strategisch project (dat in tegenstelling tot bv. Nieuwe Sluis Zeebrugge niet onmiddellijk in uitvoering gaat). Hierdoor lukt het niet om dit in het keurslijf van Complexe projecten te duwen. Het project vraagt een andere aanpak. Daarom faciliteert de Vlaamse overheid vanaf eind 2021 tot begin 2023 een co-creatietraject waarbij alle belanghebbenden actief samenwerken aan het project Kustvisie.
Het werk uit de vorige fase is niet verloren gegaan, maar vormt de basis van het verdere verloop van het project. Met de opgedane kennis uit het verleden kijkt de Vlaamse overheid samen met alle belanghebbenden naar de best mogelijke aanpak voor het verdere verloop van het project. De belangrijkste uitgangspunten zijn en blijven: de verschillende mogelijke kustlijnen vormgeven en bekijken welke vormen (alternatieven) van kustbescherming per kustlijn van toepassing kunnen zijn. Daarbij onderzoeken we niet enkel effecten. We gaan actief op zoek naar kansen en opportuniteiten om de huidige functies van de kust nog meer ‘ruimte’ te kunnen geven, om zo de beste toekomstvisie te creëren voor onze kust.
Neen dat is het niet. Het strategisch beleidsplan kust(opent in nieuw venster) (2024-2030) is een intitiatief van Westtoer om – samen met betrokkken stakeholders - de Vlaamse Kust tot een aantrekkelijke, inclusieve, duurzame en toekomstgericht vakantieregio te ontwikkelen. De klemtoon ligt hier met andere woorden enkel op toerisme. Uiteraard speelt de toekomst van het kusttoerisme ook een rol bij Kustvisie – maar de klemtoon blijft hier toch: het beschermen van de kust tegen de toekomstige zeespiegelstijging. De twee beleidsplannen versterken elkaar omdat beiden – uiteraard – rekening met elkaar moeten houden.
Openbaar onderzoek (afgesloten op 26 april)
Het doel van het openbaar onderzoek is om het ontwerp van het strategisch beleidsplan voor Kustvisie ter inzage te leggen en feedback te verzamelen van burgers, betrokken actoren, en adviesinstanties. Dit geeft iedereen de mogelijkheid om te reageren op het voorgestelde plan.
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Het strategische beleidsplan voor Kustvisie stelt een visie voor om onze kust nog minstens de komende 100 jaar te beschermen tegen overstromingen uit zee ondanks de stijgende zeespiegel.
- Voor de strandzones stelt Kustvisie het alternatief ‘Zeewaarts’ voor waarbij naarmate de zeespiegel stijgt het strand in één of meerdere stappen gemiddeld 100 meter zeewaarts verschuift. Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor hogere en bredere duinen en dijken, meer natuur en recreatie. Onze stranden kunnen daardoor overal minstens even breed blijven als vandaag.
- Ook voor elk van onze kusthavens stelt Kustvisie één of meerdere alternatieven voor:
- In de haven van Nieuwpoort dient op termijn de stormvloedkering die momenteel in aanbouw is, door een hogere en sterkere stormvloedkering vervangen te worden, dient de haven rondom waar nodig opgehoogd te worden en moet er een sluis achteraan de haven ter hoogte van de Langbrug komen.
- In de haven van Oostende moet voor 2050 ofwel:
- De haven rondom extra opgehoogd worden
- In de havenmond een stormvloedkering gebouwd worden
- In de havenmond een sluizencomplex gebouwd worden
Een keuze moet voor 2030 gemaakt worden. Een nog op te maken economische visie voor de haven zal mee deze keuze bepalen.
- In de jachthaven van Blankenberge moet voor 2050 ofwel:
- Een stormvloedkering gebouwd worden
- Een sluis gebouwd worden
- In de jachthaven van Blankenberge moet voor 2050 ofwel:
Een keuze moet voor 2030 gemaakt worden. Een nog op te maken recreatieve visie voor de 4 kustjachthavens zal mee deze keuze bepalen.
- In de voorhaven van Zeebrugge dienen de komende 35 jaar een groot aantal delen van de haven opgehoogd te worden
- In de jachthaven van Zeebrugge moet voor 2060 ofwel:
- Een stormvloedkering gebouwd worden
- Een sluis gebouwd worden
Een keuze moet voor 2040 gemaakt worden. Een nog op te maken recreatieve visie voor de 4 kustjachthavens zal mee deze keuze bepalen.
Het ontwerp strategisch beleidsplan Kustvisie stelt ook een eerste kortetermijn actieplan 2024-2034 voor. Elke 10 jaar zal een nieuw actieplan opgesteld en uitgevoerd worden. Zo kan de effectieve realisatie van de langetermijnvisie flexibel afgestemd worden op de effectieve zeespiegelstijging die wordt vastgesteld.Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Het openbaar onderzoek loopt van 27 februari tot en met 26 april 2024. Gedurende deze periode kunnen alle geïnteresseerden het ontwerp strategische beleidsplan inkijken en hun opmerkingen indienen.
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Tijdens het openbaar onderzoek kan je alle documenten digitaal raadplegen op deze website.
Het ontwerp strategisch beleidsplan is tijdens de openingsuren (eventueel na afspraak) ook te raadplegen in het gemeentehuis van de kustgemeenten.
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Iedereen, inclusief burgers, betrokken actoren, en verschillende adviesinstanties, heeft de mogelijkheid om advies uit te brengen en te reageren op het strategische beleidsplan. Relevante suggesties en bedenkingen worden meegenomen.
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
De bekendmaking van het openbaar onderzoek gebeurt via regionale kranten, gemeentelijke infobladen, infozuilen in [link naar overzicht waar infozuilen staan] kustgemeenten, en online via project- en gemeentewebsites. Plenaire sessies worden ook georganiseerd in alle kustgemeenten. [link naar overzicht waar en wanneer ze gehouden worden]
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Burgers en betrokken actoren kunnen vanaf 27 februari tot en met 26 april schriftelijk hun opmerkingen op het ontwerp strategisch beleidsplan bezorgen. Reacties kunnen digitaal ingegeven worden via kustvisie@mow.vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie) of schriftelijk ingediend worden bij de betrokken kustgemeenten en het departement Mobiliteit en Openbare Werken.
De exacte adressen en meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Reacties kunnen betrekking hebben op de beoordeling van de effecten binnen of in de omgeving van het gebied, en het voorgestelde voorkeursalternatief.
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Na het openbaar onderzoek worden alle reacties zorgvuldig bekeken door het projectteam en gebundeld in een antwoordennota, waarin staat op welke manier wordt omgegaan met de reacties. Deze nota wordt samen met het voltooide plan-MER bezorgd aan de advies verlenende instantie die al dan niet het plan-MER goedkeurt, dit uiterlijk voor de definitieve vaststelling van het strategisch beleidsplan Kustvisie.
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.
Een overzicht van de documenten die ter inzage liggen, vind je op de pagina ‘Onderzoek en documenten’.
Meer info over het openbaar onderzoek vind je hier.