Gedaan met laden. U bevindt zich op: Een klimaatplan voor en door Roeselarenaars Goede voorbeelden

Een klimaatplan voor en door Roeselarenaars

Periode: 2017 - ...

Website(opent in nieuw venster)

Facebookpagina(opent in nieuw venster)

De stad Roeselare ontwerpt een klimaatvriendelijke stad. De stad ondertekende in 2017 het Europese burgemeestersconvenant voor klimaat en energie, en engageerde zich zo om minder CO2 in de lucht te pompen, slimmer om te gaan met energie, nieuwe energiebronnen kansen te geven en zich aan te passen aan het veranderende klimaat. Om dat te bereiken, startte Roeselare Klimaatswitch #VANRSL. Een klimaat- en energieplan waarbij iedere Roeselarenaar mee bouwt aan een stad met hoge levenskwaliteit.

Roeselare wil tegen 2050 volledig klimaatneutraal zijn. Maar na de ondertekening van het Europese burgemeestersconvenant voor klimaat en energie zag de stad al snel: verder doen zoals altijd? Dat werkt niet. Daarom startte het bestuur een zoektocht naar mensen met goesting om een klimaat- en energieplan uit te werken. Eerst binnen de stadsadministratie, daarna bij de inwoners, bedrijven, scholen, verenigingen en andere organisaties in Roeselare.

Samen met Roeselarenaars aan de slag

In de maanden na de ondertekening van het convenant werden acties georganiseerd om te weten te komen welk klimaatpotentieel de stad heeft. Er werd onder meer een plan uitgetekend met ambities op straatniveau, maatregelen werden uitgewerkt om het project te doen slagen. En de belangrijkste stap: Roeselare maakte zijn inwoners warm om het eerste klimaatplan van de stad mee uit te werken, de doelstellingen van het burgemeestersconvenant te halen en meteen te starten met oplossingen te testen.

Inspraak: bewuste keuze

Iedereen, jong en oud, mocht ideeën geven, vragen stellen, oplossingen voorstellen en samen nadenken over de beste oplossingen voor de stad. Die samenwerking met de Roeselarenaars was voor het stadsbestuur een bewuste keuze. Want de participatie van inwoners was voor hen de enige juiste sleutel om de overstap te maken van fossiele energie naar groene, hernieuwbare energie.

Op gesprek met Roeselarenaars

Hoe Roeselare het ambitieuze traject aanpakte? De stadsdiensten hielden een 24 uursessie om te kijken hoever Roeselare stond met zijn klimaataanpak. Met de resultaten daarvan stapten tientallen stadsmedewerkers naar inwoners, ondernemers, scholen, verenigingen en organisaties. De centrale vragen tijdens die gesprekken: Welke mogelijkheden zien jullie? Wat kan beter? Wat zien jullie veranderen in de stad? Wat willen jullie dat er gebeurt? Wat kunnen jullie mee verwezenlijken?

Van idee tot uitgewerkt initiatief

Uit al die gesprekken haalde de stad ideeën om concepten en projecten te ontwikkelen. De maatregelen die een echt draagvlak hadden en die effectief geïmplementeerd konden worden, werden technisch verder uitgewerkt. Daaruit vloeiden verschillende initiatieven voort waarvoor iedere Roeselarenaar zich kan engageren.

Een greep uit de initiatieven

Klimaatswitch #VANRSL leidde al tot verschillende initiatieven die Roeselare vriendelijker voor de luchtwegen, groener, veiliger, aangenamer, droger en koeler moeten maken. 6 voorbeelden:

Warmtenet

In Roeselare ligt al sinds 1986 een warmtenet. Dat brengt de warmte van de verbrandingsoven van MIROM, de afvalintercommunale van Roeselare en Menen, via ondergrondse warmwaterleidingen tot bij 35 organisaties en 250 gezinnen thuis. Het afgekoelde water stroomt terug naar de warmtecentrale, waar het opnieuw opgewarmd wordt. Sinds 2011 is het warmtenet sterk aan het groeien, ook in het stadscentrum. In 2018 verdeelde MIROM zo al 1/3de meer groene energie dan de ongeveer 100.000 zonnepanelen en 5 windmolens in Roeselare samen. Goed voor 12.500 ton CO2 per jaar minder in de Roeselaarse lucht, of 3,5% van de totale CO2-voetafdruk van Roeselare. Dankzij de nieuwe uitbreiding vanaf 2019 worden meer dan 1.000 gezinnen extra aangesloten en 20 hectare glastuinbouw verwarmd. Goed voor nog eens 5.000 ton CO2 per jaar minder.

AiRsL

Roeselare zet samen met zijn inwoners een lokaal luchtmeetnet op: AiRsL. Iedere Roeselarenaar kan met materiaal dat de stad levert een eigen fijnstofmeter bouwen om de luchtkwaliteit te meten. In workshops georganiseerd door de stad leren de inwoners de meters bouwen en gebruiken. De data van de metingen komen op een onlineplatform dat voor iedereen toegankelijk is.

Fijnstofmetingen met de fiets

Begin 2018 legden een 30-tal inwoners tijdens de spitsuren met meettoestellen een route van 10 km door de stad af. De resultaten werden op een kaart getoond. De bedoeling: fietsroutes uitstippelen waar de Roeselarenaars het minst aan fijnstof blootgesteld worden. Ook daarvoor werkte de stad samen met VITO.

Fietskaravaan

Ook de Roeselaarse scholen schaarden zich massaal achter Klimaatswitch. Met de fietskaravaan engageren ze zich om hun schooluitstappen met een energievriendelijk vervoermiddel te organiseren. Elke school koopt een fietskaravaan op maat aan, die bestaat uit kindermountainbikes, kinderfietsen, driewielers, kinderfietskarren en tandems.

Gesloten winkeldeuren

De Roeselaarse winkels houden hun deuren gesloten. Een goed idee? Absoluut. Want een onderzoek dat 10 weken duurde, toonde aan dat een gesloten deur de kopers niet tegenhoudt. En nog belangrijker: dat de energiefactuur 40% lager ligt wanneer de deur dicht blijft.

Elektrische laadpalen

Roeselare telt op dit moment 14 laadpalen voor elektrische wagens. De komende 3 jaar komen er daar nog eens 17 bij, telkens met 2 stopcontacten. Goed voor 34 elektrische wagens die tegelijk hun batterij kunnen opladen.

Constante ideeënstroom

Klimaatswitch #VANRSL staat niet stil. Het traject van idee tot uitgewerkt initiatief wordt opnieuw opgestart in de komende legislatuur. Zo kunnen Roeselarenaars blijven ideeën geven, oplossingen voorstellen en actief meewerken aan nieuwe initiatieven. Het doel: met nog veel meer initiatieven dan nu Roeselare tegen 2050 uitbouwen tot klimaatvriendelijke stad.

Ook stadsdiensten werken mee

Naast Klimaatswitch #VANRSL bekijkt Roeselare ook hoe het met eigen projecten aan het klimaatplan kan bijdragen. Alle projecten die binnen de stadsdiensten lopen en die een raakvlak hebben met het klimaatplan worden geanalyseerd. Doel is om prioritaire projecten, eventueel met externe partners, uit te bouwen tot tot projecten met een duidelijk positieve impact op het klimaat.

Hulp van buitenaf

Samen met je inwoners een klimaatplan maken en het uitrollen? Dat gaat niet vanzelf. Daarom riep Roeselare de hulp in van Meneer de Leeuw en de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO). Meneer de Leeuw is een organisatie die Roeselare helpt om participatienetwerken op te zetten en zijn manier van werken te vernieuwen. VITO levert energiegegevens, analyseert ze, helpt bij de haalbaarheidsstudie van het klimaatplan en stelt het plan mee op.