In deze rubriek neem je een samenvatting op van de belangrijkste beleidsaspecten. Neem hier gelet op het meerjarig perspectief van de beleidsnota zeker geen budgettaire elementen beperkt tot het eerste begrotingsjaar op. Deze budgettaire elementen moeten wel aan bod komen in de samenvatting van de beleids- en begrotingstoelichting.

In deze rubriek neem je een ‘omgevingsanalyse’ op (artikel 81 van het reglement van het Vlaams Parlement(opent in nieuw venster)). Die omgevingsanalyse moet in principe voor elk beleidsveld afzonderlijk opgemaakt worden. Dit is meestal nodig en nuttig om de keuze van de beleidsdoelstellingen en bijhorende beleids- en regelgevingsinitiatieven te begrijpen. Een gezamenlijke omgevingsanalyse voor meerdere of alle beleidsvelden in de beleidsnota is ook mogelijk indien dit de leesbaarheid ervan verbetert.

In deze rubriek schets je een totaalbeeld van de uitdagingen voor de verschillende beleidsvelden of de volledige beleidsnota. Daarvoor kun je onder meer de volgende referentiekaders gebruiken:

• de omgevingsanalyse die werd opgemaakt als onderdeel van de bijdrage van de Vlaamse administratie aan het regeerakkoord 2024-2029
• een analyse van de landenspecifieke aanbevelingen en de landverslagen in het kader van het Europees semester(opent in nieuw venster) die rechtstreeks betrekking hebben op het beleidsveld
• een analyse van de doelstellingen en indicatoren in het kader van Vizier 2030 die relevant zijn voor het beleidsveld;
• een analyse van de transities in het kader van Visie 2050 die relevant zijn voor het beleidsveld;
• een analyse van specifieke internationale of lange termijnkaders die alleen relevant zijn voor het beleidsveld;
• een analyse van de regeringsbrede (horizontale/transversale) beleidsprioriteiten die relevant zijn voor het concrete beleidsveld. De selectie van die regeringsbrede beleidsprioriteiten wordt vastgelegd in of kort na het regeerakkoord;
• een analyse van de beschikbare Vlaamse openbare statistieken en andere beleidsdata die relevant zijn voor het concrete beleidsveld;
• een overzicht van de instanties van de Vlaamse overheid en de belangrijkste andere partners die bijdragen aan de realisatie van de beleidsdoelstellingen van het beleidsveld.De Vlaamse Regering kan beslissen om een of meer van de referentiekaders als een transversale of regeringsbrede prioriteit op te nemen in alle beleidsnota’s van de Vlaamse Regering. Dat wordt dan meegedeeld in de gedetailleerde instructies bij de opmaak van de beleidsnota’s.

Transversale en horizontale doelstellingen

In het Vlaams regeerakkoord of in de instructies voor de opmaak van de beleidsnota kan worden beslist welke regeringsbrede transversale of horizontale beleidsdoelstellingen opgenomen moeten worden in de verschillende beleidsnota’s.

Een horizontale beleidsprioriteit heeft in principe betrekking op intern gerichte en organisatiebrede beleidsthema’s (bv. besparingen op de werking van de overheid). Een transversale beleidsprioriteit heeft betrekking op maatschappelijke gerichte beleidsthema’s van verschillende bevoegdheden en beleidsvelden (bv. klimaatproblematiek).

De verplichting om over de transversale of horizontale beleidsdoelstellingen te rapporteren, kan ook ter uitvoering van bestaande decreten zijn voorgeschreven. Ook die decretale verplichtingen worden in de gedetailleerde instructies voor de opmaak van de beleidsnota opgenomen. In die decreten is meestal opgenomen dat de nieuwe transversale doelstellingen pas worden vastgelegd in het jaar na het aantreden van de nieuwe Vlaamse Regering. Bij de beleidsnota’s is het dus meestal te vroeg om deze al te kunnen opnemen.

Vermeld bij elke transversale of horizontale doelstelling op welke beleidsvelden en inhoudelijke structuurelementen deze betrekking heeft.

Overkoepelende strategische doelstellingen

Strategische doelstellingen kun je op verschillende niveaus formuleren. Je kunt kiezen voor overkoepelende strategische doelstellingen op het niveau van alle of meerdere beleidsvelden of inhoudelijke structuurelementen in de beleidsnota. Je kunt strategische doelstellingen ook koppelen op het niveau van een inhoudelijk structuurelement. Formuleer deze strategische doelstellingen zo veel mogelijk volgens het SMART-principe (specifiek, meetbaar, aanvaard, realistisch, tijdsgebonden).

In deze rubriek neem je een toelichting op bij de overkoepelende strategische doelstellingen (meerdere beleidsvelden of meerdere inhoudelijke structuurelementen). De onderliggende operationele doelstellingen en de toelichting erbij neem je op bij de inhoudelijke structuurelementen.

Voor zover een beleidsveld bestaat uit verschillende ISE, kun jehier aangeven waarop het beleidsveld betrekking heeft, voor zover dit bijdraagt aan een beter begrip voor de lezer van deze titel en rekening houdend met het feit dat de onderliggende inhoudelijke structuurelementen ook nog besproken worden.

De meest actuele lijst van beleidsvelden en inhoudelijke structuurelementen is opgenomen in het organisatiesbesluit.

Neem een beknopte omschrijving op van waarop het ISE betrekking heeft. Indien er slechts één ISE is voor een beleidsveld, moet je expliciet vermelden dat er slecht één ISE is.

In het organisatiebesluit zijn ook de bevoegdheden of opdrachten opgesomd die onder de verschillende inhoudelijke structuurelementen vallen.

Prestatie-indicatoren

In de beleidsnota’s 2024-2029 moeten waar mogelijk prestatie-indicatoren worden vastgelegd die gedurende de volledige legislatuur zullen worden opgevolgd via de jaarlijkse Beleids- en Begrotingstoelichtingen (BBT’s).
Indien het beleid door onverwachte gebeurtenissen van koers wijzigt, kunnen deze natuurlijk worden aangepast. Ook indicatoren die bij de start van de regeerperiode nog niet beschikbaar zijn, kunnen op een later tijdstip worden toegevoegd n.a.v. de opmaak van de jaarlijkse BBT’s.

Voor alle ISE’s, behalve onder de apparaatskredieten en begrotingsprogramma’s zonder beleidsveld minstens één prestatie-indicator moet worden opgenomen. Voor deze prestatie-indicator moet bovendien bijkomende informatie worden opgenomen:

• Als er gebruik gemaakt wordt van Vlaamse Openbare Statistieken kan louter verwezen worden naar de bestaande metadata-pagina op de website van Statistiek Vlaanderen.
• Als er een indicator wordt gekozen die (nog) geen Vlaamse Openbare Statistiek is, kan deze worden toegelicht via een meta-datafiche die als bijlage bij de beleidsnota wordt toegevoegd.
  • Benaming: kernachtige en begrijpbare formulering.
  • Soort indicator: geef aan of de indicator een output- of effectindicator is.
  • Berekeningswijze: de gedetailleerde manier waarop de waarde van de indicator wordt bepaald. Vermelding van tijdsperspectief, inhoudelijke precisering. Meeteenheden worden duidelijk gespecifieerd.
  • Bron: De databron is tweeledig: de verantwoordelijke actor die de meetgegevens vaststelt en het gegevensbestand of document waarin de meetgegevens opgetekend worden.
  • Meetfrequentie: frequentie waarmee nieuwe waarden geregistreerd worden. De eventuele vertraging waarmee data beschikbaar zijn.
  • Kwaliteitsbeoordeling: is de indicator reeds door VSA, andere overheden, externen ‘gecertificeerd’? Kan de indicator (inter)nationaal worden vergeleken?
  • Reeds gebruikt in andere documenten: geef aan of deze indicator relevant is voor andere (beleids)documenten. Som eventueel de (beleids)documenten op waarin deze indicator nog gebruikt wordt.

Vermeld welke strategische doelstellingen gekoppeld zijn aan dit inhoudelijk structuurelement.

Operationele doelstellingen

Vermeld alle operationele doelstellingen die gekoppeld zijn aan dit inhoudelijk structuurelement en vermeld hoe deze concreet zullen ingevuld worden. Deze operationele doelstellingen moeten gekoppeld zijn aan strategische doelstellingen. Deze kunnen dan ook gegroepeerd worden per strategische doelstelling indien wenselijk en relevant in het kader van de leesbaarheid.

Beleids- en regelgevingsinitiatieven

Vermeld op welke manier de strategische en operationele doelstellingen concreet ingevuld zullen worden door een overzicht van de beleids- en regelgevingsinitiatieven voor de volledige regeerperiode te geven (art 81 reglement Vlaams Parlement).

Het gaat alleen om beleids- en regelgevingsinitiatieven van de Vlaamse Regering. In de beleidsnota zelf neem je minstens de beleids- en regelgevingsinitiatieven op die in het Vlaams regeerakkoord zijn vermeld.

Maak voldoende onderscheid tussen de volgende initiatieven:

• nieuwe beleidsinitiatieven ter uitvoering van het Vlaams regeerakkoord of deze beleidsnota;
• beleidsevaluaties (bijvoorbeeld uitgaventoetsingen of evaluaties van subsidiekaders) en onderzoeksinitiatieven ter uitvoering van het Vlaams regeerakkoord of de beleidsnota;
• nieuwe en belangrijke wijzigingen van Vlaamse decreten ter uitvoering van het Vlaams regeerakkoord of de beleidsnota;
• decreetsevaluaties ter uitvoering van het Vlaams regeerakkoord of de beleidsnota;
• experimenten of regelluwe zones ter uitvoering van het Vlaams regeerakkoord of de beleidsnota.

Neem van elk initiatief voldoende informatie op:

• de aard (bijvoorbeeld experiment, evaluatie, onderzoek, regelgeving) en de titel van het initiatief;
• een korte omschrijving van het initiatief;
• een indicatieve planning van het initiatief met inbegrip van de geplande consultaties en adviezen en andere vormen van inspraak zoals trajecten rond burgerparticipatie;
• de instanties van de Vlaamse overheid die bij het initiatief betrokken zijn.

Je kunt er ook voor kiezen om hier slechts beperkte informatie op te nemen en door te verwijzen naar een facultatieve bijlage “overzicht van beleids- en regelgevingsinitiatieven” voor meer gedetailleerde informatie over de initiatieven. De informatie over de initiatieven moet in ieder geval beschikbaar zijn.