Wijzigen van wijzigingsbepalingen
Wijzigen van een wijzigingsbepaling alleen mogelijk als ze nog niet in werking is getreden
De wijziging van de wijzigingsbepaling zelf is alleen mogelijk als ze nog niet in werking is getreden. Zodra een bepaling tot wijziging van een oorspronkelijke tekst in werking treedt, is ze immers ogenblikkelijk uitgewerkt: als ze een vervanging, toevoeging of invoeging in de oorspronkelijke tekst betreft, wordt de inhoud van de wijzigingsbepaling onmiddellijk in de tekst opgenomen.
Met andere woorden: zodra een wijzigingsbepaling in werking is getreden, kan ze geen nieuwe uitwerking meer hebben. Ze is vergelijkbaar met een lege doos.
Het is dus zinloos een wijzigingsbepaling die in werking is getreden op te heffen of te wijzigen: die moeite komt te laat. Alle nieuwe wijzigingen moeten rechtstreeks in de (gewijzigde) oorspronkelijke tekst zelf gebeuren.
Wijzigen of opheffen van een wijzigingsbepaling die nog niet in werking is getreden
Zolang een bepaling tot wijziging van een oorspronkelijke tekst niet in werking is getreden, heeft ze nog geen gevolgen gehad. Als ze een vervanging, toevoeging of invoeging in de oorspronkelijke tekst betreft, is de inhoud van de wijzigingsbepaling nog niet in de oorspronkelijke tekst opgenomen. Als ze een opheffing in de oorspronkelijke tekst betreft, is die opheffing nog geen werkelijkheid in die tekst. Zolang de wijzigingsbepaling niet in werking is getreden, is het dus in principe mogelijk om ze te wijzigen of op te heffen.
Een wijziging van een nog niet in werking getreden wijzigingsbepaling is echter geen goede werkwijze. Het is duidelijker om een nieuwe wijzigingsbepaling op te stellen die de oorspronkelijke tekst rechtstreeks wijzigt (eventueel na de oorspronkelijke wijzigingsbepaling te hebben opgeheven als je de hele wijzigingsoperatie wilt overdoen). Rechtstreekse ingrepen in de oorspronkelijke tekst hebben twee voordelen die nauw met elkaar samenhangen: je zorgt voor transparantie door een formeel verband met het origineel te leggen en je maakt het op die manier voor alle betrokkenen eenvoudiger om werkelijk rekening te houden met de wijziging.
Mogelijke werkwijzen om in oorspronkelijke tekst in te grijpen (in een geval waar er dus al een niet inwerking getreden wijzigingsbepaling bestaat):
- Stel een nieuwe wijzigingsbepaling op en hef de andere wijzigingsbepaling op als je de hele wijzigingsoperatie wilt overdoen (zie verder), of:
- Grijp in de oorspronkelijke tekst in zonder tegelijk de andere, niet in werking getreden wijzigingsbepaling op te heffen, waarbij de beide wijzigingsbepalingen dus blijven bestaan en in werking zullen treden. In dat tweede geval ga je als volgt te werk:
- Laat uit de inleidende zin van de nieuwe wijzigingsbepaling (die dus ook, net zoals de al bestaande wijzigingsbepaling, de oorspronkelijke tekst zal wijzigen) duidelijk blijken dat je acht slaat op die andere wijzigingsbepaling die nog niet in werking is getreden.
- Laat de nieuwe wijzigingsbepaling op zijn vroegst op dezelfde dag als de al bestaande wijzigingsbepaling in werking treden.
Het is mogelijk om een wijzigingsbepaling op te heffen die nog niet in werking is getreden. Let daarbij op het volgende:
- Laat de opheffing uiterlijk in werking treden op de dag vóór de dag van de inwerkingtreding van de wijzigingsbepaling die wordt opgeheven.
- Zorg ervoor dat de tekst waarbij de wijzigingsbepaling wordt opgeheven tijdig wordt bekendgemaakt, namelijk uiterlijk op de dag van de inwerkingtreding. Zo niet, zal de opheffing geacht worden terugwerkende kracht te hebben en zal de vraag rijzen of de terugwerking wel aanvaardbaar is.