Uitwerking voorkomen of ongedaan maken van wijzigingsbepaling
De methode om ervoor te zorgen dat een wijzigingsbepaling geen gevolgen heeft, hangt af van de vraag of die bepaling al dan niet in werking is getreden.
Opheffen van wijzigingsbepaling die nog niet in werking is getreden
Is de wijzigingsbepaling nog niet in werking getreden, dan kun je de uitwerking ervan voorkomen door haar op te heffen. Let daarbij op het volgende:
- Laat de opheffing uiterlijk in werking treden op de dag vóór de dag van de inwerkingtreding van de wijzigingsbepaling die wordt opgeheven.
- Zorg ervoor dat de tekst waarbij de wijzigingsbepaling wordt opgeheven, tijdig wordt bekendgemaakt, namelijk uiterlijk op de dag van de inwerkingtreding. Doe je dat niet, dan wordt ervan uitgegaan dat de opheffing terugwerkende kracht heeft en zal de vraag rijzen of de terugwerking wel aanvaardbaar is.
Werking ontnemen van wijzigingsbepaling die wel al in werking is getreden
Is de wijzigingsbepaling wel al in werking getreden, dan kun je op twee manieren haar uitwerking ongedaan maken:
- Ofwel trek je de wijzigingsbepaling in. In dat geval wordt de wijzigingsbepaling met terugwerkende kracht afgeschaft, zodat ze geacht wordt nooit te hebben bestaan en nooit uitwerking te hebben gehad.
- Ofwel wijzig je de oorspronkelijke tekst door hem de inhoud terug te geven die hij had voordat de wijzigingsbepaling in werking was getreden en laat je die wijziging terugwerken tot de datum van de inwerkingtreding van de oorspronkelijke wijzigingsbepaling. Bijvoorbeeld: stel dat een paragraaf is vervangen door een nieuwe paragraaf. Het is dan mogelijk om de nieuwe paragraaf opnieuw te vervangen door de oorspronkelijke paragraaf, en wel met terugwerkende kracht tot op het moment van de inwerkingtreding van de oorspronkelijke wijzigingsbepaling. Daardoor wordt de oorspronkelijke wijziging ongedaan gemaakt.
In de praktijk is intrekking (optie 1) weliswaar eenvoudig, maar toch niet aan te raden. Aangezien daardoor geen uitdrukkelijk verband met de oorspronkelijke tekst wordt gelegd, kan de intrekking onopgemerkt blijven voor de rechtsonderhorige en voor de samenstellers van geconsolideerde teksten. Met andere woorden: wijzig liever meteen de oorspronkelijke tekst. Op die manier is je ingreep doorzichtig en maak je het voor alle betrokkenen eenvoudiger om werkelijk rekening te houden met de wijziging. Ga in elk geval eerst na of de geplande terugwerking juridisch aanvaardbaar is.