Gedaan met laden. U bevindt zich op: Toegankelijk speelbos en speelterreinen in de stad Antwerpen Jeugd
Toegankelijk speelbos en speelterreinen in de stad Antwerpen
Antwerpen kiest als stad voor integrale toegankelijkheid, ook op speelzones. Met een toegankelijkheidsbeleid en toegankelijkheid als onderdeel van het speelruimtebeleid, werkt de stad samen met heel wat partners aan speelruimte voor elk kind.
Een Toegankelijkheidsplan en duidelijk ambitieniveau
Het bestuursakkoord 2019-2024 van de stad Antwerpen was een belangrijke mijlpaal om een structurele toegankelijkheidswerking in de stad uit te werken. Om dat kracht bij te zetten ondertekende Antwerpen het charter ‘Naar een toegankelijke stad’ van Inter.
"Het Toegankelijkheidsplan dient om toegankelijkheid op een meer structurele, proactieve en duurzame manier na te streven."
Laure Aelterman
beleidsmedewerker Gelijke Kansen/Toegankelijkheid bij de stad Antwerpen
De focus bij de opmaak van het plan was gericht op inspraak en samenwerkingmet stedelijke diensten, organisaties, experten en ervaringsdeskundigen. Antwerpenaren met een beperking werden bevraagd via online enquêtes en focusgroepen over de grootste knelpunten in de stad, de prioriteiten en goede voorbeelden. Met zicht op alle bestaande waardevolle initiatieven en alle inbreng, werkte de stad een plan uit.
Stad Antwerpen heeft 9 districten, met eigen district-jeugddiensten. De stedelijke jeugddienst ondersteunt die district-jeugddiensten op vlak van toegankelijkheid en speelruimtebeleid. Die formuleert voorstellen voor het meerjarenplan en bekijkt op welke thema’s ze best extra zouden inzetten. Een aantal jaar geleden was er het besef dat er nog niet genoeg ingezet werd op integrale toegankelijkheid van speelterreinen.
“Zeker voor een groot speelterrein waar gezinnen naartoe komen als uitstap, willen we het ambitieniveau hoog genoeg leggen, zodat het de moeite is om te komen.”
Wim Seghers
consulent speelruimtebeleid bij de stad Antwerpen
Project toegankelijk speelbos
Een speelbos is anders dan andere speelterreinen. Er mag niet met werktuigen in gereden worden, niet alle speeltoestellen mogen zomaar neergezet worden in een bosomgeving en het is opletten met de ondergrond om geen wortels van bomen te beschadigen. Het is een evenwicht zoeken tussen de natuur respecteren, de fantasie stimuleren en proberen om maximaal rekening te houden met toegankelijkheid.
Eerst heeft de eigen stadsdienst een screening gedaan van 7 bossen, om te bekijken welke locatie het interessants is voor een speelbos. Daarna heeft Inter een tweede screening gedaan van het bos en de omgeving. Welke plek is de meest ideale om een speelbosproject uit te bouwen? Met daarbij aandacht voor de bereikbaarheid (is er een halte voor openbaar vervoer, parking), sanitair, de padenstructuur …
Vanaf het begin van het project werd er een projectgroep gestart met de Groendienst, Speelcel, Jeugddienst, Inter, district Ekeren, de cel Gelijke kansen en Publieke ruimte. Zo zat elke partner rond de tafel om samen de zaken te bespreken.
Voor de inspraak van kinderen heeft de stad samengewerkt met GoodPlanet (binnen het project Onbeperkt Buiten XL(opent in nieuw venster)) en de voorziening Heder. Na het project heeft de stad de zone opnieuw laten testen door kinderen en geobserveerd hoe het hen beviel. Tot slot werd het speelbos ook nog geëvalueerd door De Wereld van Rayaan, een organisatie voor kinderen met autisme.
Er is ook een spelbord uitgewerkt, waar ideetjes voor spelletjes opstaan. Dat staat aan de ingang van het bos. Die informatie kan ook beluisterd worden via een QR-code. Er zijn constructies van wilgentakken in het bos, tipi’s gemaakt uit takken, een rustbank en tafeltjes van verschillende hoogtes.
Vroeger ging het zo: als er een speeltoestel kapot was op een speelterrein, werd dat door een gelijkaardig toestel uit de catalogus vervangen.
“Ik heb veel tijd geïnvesteerd in het overtuigen dat een speeltuin in zijn geheel aangepakt moet worden. Een ontwerp integraal aanpakken om zo de kwaliteit ervan te verhogen."
De toestellen op het speelterrein Robinsontuin werden te oud en er kwam een volledige heraanleg met extra aandacht voor integrale toegankelijkheid. De mengeling van toestellen ver uit elkaar, zonder samenhang en in het gras, veranderde in een speelterrein met padenstructuur, zones en zitbanken. Voor de bereikbaarheid werd de bushalte herbekeken en zijn er op de parking rondom nu 6% van de parkeerplaatsen aangepaste voorbehouden parkeerplaatsen voor personen met een handicap.
Na aanleg zijn ook onderhoud en beheer ontzettend belangrijk, zodat zand bijvoorbeeld niet volledig op de paden komt te liggen.
Tijdens het lerend netwerk Toegankelijke Speeltuinen bezochten we de speelfontein voor het districtshuis van Borgerhout, de tuinstraat, de speelzone in de stationsbuurt en de speeltuin in de Bloemstraat. De speelfontein is onderdeel van het speelweefselplan op wijkniveau. In de tuinstraat zagen we hoe ook plantvakken en collectieve regenwaterpompen speelaanleidingen kunnen zijn. En de speelzone in de stationsbuurt is een goed voorbeeld van een tienerplek, met een skate- en zitpodium die multifunctioneel zijn.
Deze foto is van de speeltuin in de Bloemstraat. De ondergrond is nog maar 2 jaar oud en helaas komt het hier en daar al los. Een tip: werk met maximaal 2 kleuren en grote vlakken om slijt op de naad of overgang te verminderen.
