Studiedag BRUGGEn bouwen tussen erfgoed en inclusie
Herbeleef de studiedag van maandag 24 juni 2024 in Brugge. Bij elke toespraak vind je een video van de toelichting.
Ontdek de harmonie tussen erfgoed en toegankelijkheid
Het is niet altijd eenvoudig om de sectoren onroerend erfgoed en toegankelijkheid te laten samenwerken. Maar het kan!
Op deze studiedag ontdek je de succesfactoren die bijdragen aan het succes van toegankelijke erfgoedprojecten. Experts delen hun inzichten delen en verhelderen deze met boeiende cases. Met voorbeelden uit binnen- en buitenland, aandacht voor beleid, gebouwen, omgevingen, beleving en mobiliteit.
Een boeiend programma
- Stap 9u00
Registratie en ontvangst
- Stap 9u30
Verwelkoming
Wendy Metten (BE) - algemeen directeur van InterWendy Metten is directeur van Inter - Toegankelijk Vlaanderen. Inter is een onafhankelijk expertisecentrum in toegankelijkheid en Universal Design en partner van de Vlaamse overheid.
- Stap 9u45
Roadtrip door Brugge met ervaringsdeskundigen
Krista Bracke (BE) - ervaringsdeskundigeKrista was presentator en producer bij Radio 1. In 2009 werd ze getroffen door een agressieve bacteriële infectie en een immuunziekte. Daarover schreef ze het boek ‘Mijn leven op stelten’. Sindsdien reist ze door het land om te spreken over haar ervaringen. In deze presentatie deelt ze onder andere haar ervaringen van haar roadtrip door Brugge, die ze samen met 20 mensen met verschillende beperkingen gemaakt heeft.
Na de presentatie vergezelt Krista ons de hele dag als moderator op deze studiedag.
- Stap 10u10
Internationale visie op toegankelijkheid en erfgoed
Angela Rolfe (IE) - UIA werkgroep Architecture for allAngela vat de internationale context voor inclusie in de historische gebouwde omgeving samen. Ze licht het werk toe van het Architecture for All Work Programma (AfA WP) van de Unie van Internationale Architecten (UIA) en de UIA “Friendly and Inclusive Spaces Awards”. Met speciale nadruk op toegankelijkheid in erfgoedgebouwen en enkele casestudies. Tot slot gaat ze ook dieper in op de rol van de werkgroep “Our Common Dignity” Rights-Based Approaches van ICOMOS.
- Stap 10u30
Internationale norm ISO/DIS 5727 Toegankelijkheid van onroerend cultureel erfgoed en goede toegankelijkheidsoplossingen van cultureel erfgoed in Europa
Fionnuala Rogerson (IE) en Monika Klenovec (AT) - UIA werkgroep Architecture for allDeze presentatie geeft inzicht in de recente ontwikkelingen bij het ontwerp van de Internationale standaard ISO/DIS 5727 “Toegankelijkheid van onroerend cultureel erfgoed - Principes en methodologie voor interventies”.
Daarnaast tonen Fionnuala en Monika enkele Europese voorbeelden van goede praktijken in toegankelijkheid voor cultureel erfgoed. Samen met opmerkelijke voorbeelden uit de tentoonstelling van de UIA “Architecture for All” uit 2014.
- Stap 11u00
Pauze
- Stap 11u15
Cultureel erfgoed in Vlaanderen voor iedereen
Matthias Francken (BE) - Herita vzwHerita wil het cultureel erfgoed in Vlaanderen voor een breed publiek toegankelijk maken. Dit omvat niet alleen fysieke toegankelijkheid van historische sites en gebouwen voor mensen met een handicap, maar ook culturele toegankelijkheid, zoals inclusie en diversiteit binnen de erfgoedsector bevorderen en programma’s en activiteiten maken die veel mensen aanspreken.
Herita organiseert regelmatig evenementen, tentoonstellingen, rondleidingen en educatieve programma’s om mensen van alle achtergronden en leeftijden te betrekken bij het erfgoed van Vlaanderen. Toegankelijkheid is een prioriteit, maar soms is de realisatie minder vanzelfsprekend.
- Stap 11u40
Provinciaal beleid rond toegankelijkheid
Jos Meheus (BE) - Provincie West-VlaanderenJos Meheus vertelt hoe de provincie West-Vlaanderen inzet op een betere toegankelijkheid voor alle inwoners. Hij bespreekt de ambitieuze doelstellingen en illustreert deze met concrete, succesvolle cases zoals Provinciaal Hof, Provinciedomein Atlantikwall Raversyde “Batterij Aachen”.
- Stap 12u05
Beleid toegankelijkheid en erfgoed stad Brugge
Els Pieraerts (BE) - stad BruggeIn het Brugs Beleidsprogramma kiest de stad duidelijk voor toegankelijkheid. Waar elke inwoner en bezoeker gelijke en onafhankelijke toegang heeft tot gebouwen, openbare ruimtes, diensten en communicatie.
Met de aanstelling van een toegankelijkheidsambtenaar in 2020 toonde Brugge haar ambitie rond toegankelijkheid, waarmee het één van de pioniers was in Vlaanderen. Ook ondertekende Brugge het charter ‘Naar een toegankelijke stad’ van Inter.
Het stadsbestuur heeft de afgelopen twee jaar samen met partners gewerkt aan een toegankelijkheidsplan dat zich richt op vier hoofdthema’s: toegankelijke openbare ruimte, toegankelijke gebouwen, toegankelijke informatie en communicatie, en toegankelijke dienstverlening en vrije tijd.
- Stap 12u30
Lunch
- Stap 13u30
Inclusief ontwerp zorgt voor verrijkende museumbezoeken
Alexandra Verdeil (DE) - Tactile studiosInclusief ontwerp benadrukt een nieuwe manier om bruggen te slaan tussen het publiek en kunst, geschiedenis en cultuur.
Tactile Studio is een inclusief ontwerpbureau en een werkplaats met als doel om de toegang tot kunst en cultuur voor iedereen te bevorderen. Educatieve oplossingen vol met zintuiglijke ervaringen (aanraking, geluid, geur) maken het gebruik comfortabel voor iedereen, terwijl ze het verschil in mensen, hun ervaringen en hun vaardigheden erkennen. Met concrete voorbeelden van projecten, uitgevoerd met culturele instellingen, toont Tactile Studio hoe inclusief ontwerp de betrokkenheid van bezoekers, hun interesse en hun interactie met de inhoud en andere bezoekers verbetert.
- Stap 13u55
Toegankelijkheid archeologische sites: 2 case studies uit Spanje
Delfín Jiménez Martín (ES) - Architectenbureau "EQAR, Planning, Building and Accessibility"Delfín Jiménez Martín gaat dieper in op het toegankelijk maken van erfgoedsites binnen stedelijke openbare ruimtes. Hij verwijst naar de stadsindeling bij de Romeinen om te tonen hoe openbare ruimtes in de oudheid dienden als centra van stedelijke activiteit. In vergelijking met het moderne gebruik van openbare ruimtes, met vooral culturele en toeristische bezoeken, wordt een belangrijke verschuiving in doelstelling duidelijk.
Twee succesvolle aanpassingen in Spanje, Baelo Claudia (in Cádiz, Andalusië) en Cáparra (in Cáceres, Extremadura), benadrukken de inspanningen om deze sites toegankelijk te maken voor bezoekers. Met focus op verschillende soorten bestratingsmateriaal om de toegankelijkheid en de ervaring van de bezoeker te verbeteren.
- Stap 14u20
Stationsomgeving Brugge
Bart Slabbinck (BE) - stad BruggeBegin dit jaar presenteerden Stad Brugge en het Agentschap Wegen en Verkeer het ontwerp voor het project R30 Stationsomgeving, met verschillende infrastructuurverbeteringen. Het was een een nauwe samenwerking tussen verschillende overheidsinstanties en partners, waaronder het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Provincie West-Vlaanderen, Agentschap Onroerend Erfgoed, De Lijn, Inter en anderen om een geïntegreerd ontwerp en een inspirerende visie te realiseren. Dit project toonde aan dat teamwork heel erg belangrijk is voor succesvolle stadsontwikkeling en burgerparticipatie.
- Stap 14u45
Aanpak Inter: erfgoeddossiers en aandacht voor inclusieve beleving
Marieke Vanloocke (BE) - InterMarieke vertelt over de aanpak van erfgoeddossiers met speciale aandacht voor een inclusieve beleving. Ze gaat dieper in op enkele goede voorbeelden, zoals het Gruuthuusemuseum in Brugge en het Ensorhuis in Oostende.
- Stap 15u10
BMCC bouwen in erfgoedcontext
Ramona Nicolaescu (BE) - stad BruggeBMCC is een nieuwbouw, gebouwd in erfgoedcontext. Ramona bespreekt de randvoorwaarden van bij het begin van de bouw.
- Stap 15u35
Afsluitend woord
Pieter Marechal (BE) - schepen voor Welzijn Brugge - Stap 16u00
Einde
Meer dan 13 interessante sprekers
Wendy Metten
Algemeen directeur Inter (BE)Wendy Metten is directeur van Inter - Toegankelijk Vlaanderen. Inter is een onafhankelijk expertisecentrum in toegankelijkheid en Universal Design en partner van de Vlaamse overheid.
Krista Bracke
Ervaringsdeskundige en moderator (BE)Krista was presentator en producer bij Radio 1. In 2009 werd ze getroffen door een agressieve bacteriële infectie en een immuunziekte. Daarover schreef ze het boek ‘Mijn leven op stelten’. Sindsdien reist ze door het land om te spreken over haar ervaringen.
Angela Rolfe
Architect en stedenbouwkundige (IE) - UIA werkgroep Architecture for allAngela Rolfe is een architect en stedenbouwkundige, die zich al jaren inzet voor toegankelijkheid in de bestaande en historische gebouwde omgeving bij het Office of Public Works in Ierland.
Angela is de regionale directeur van de werkgroep Architecture For All voor West-Europa van de Union of International Architects (UIA). UIA wil invloed uitoefenen en bijdragen aan de ontwikkeling van sociaal verantwoorde, toegankelijke en inclusieve architectuur. Angela zet zich vooral in rond toegankelijkheid en inclusie in de gebouwde omgeving.
Daarnaast is ze bestuurslid van de International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) in Ierland.
Fionnuala Rogerson
Architect en toegankelijkheids-adviseur (IE) - UIA werkgroep Architecture for allFionnuala is een Ierse architect en toegankelijkheidsadviseur met uitgebreide expertise in stedenbouw, huisvesting en diverse publieke gebouwen.
Zij adviseert voor ontwerpteams, bedrijven en overheidsinstanties bij uiteenlopende projecten: van stadsplanning en transportinfrastructuur tot onderwijsinstellingen en gezondheids- en welzijnsinstellingen.
Daarnaast is Fionnuala ook docent.
Vroeger leidde ze het Architectuur voor Iedereen programma in Regio I van de Union of International Architects (UIA). En nu adviseert ze het Architecture for All programma om architectuur inclusiever en toegankelijker te maken.
Monika Klenovec
Architect, bouwkundig ingenieur en docent aan Technische Universiteit Wenen (AT) - UIA werkgroep Architecture for allMonika Klenovec is een Oostenrijkse architect, bouwkundig ingenieur en docent aan de Faculteit Architectuur en Regionale Planning van de Technische Universiteit van Wenen.
Ze richt zich vooral op Universal Design. Monika heeft veel ervaring met standaardisatie en werkte aan toegankelijkheidseisen op nationaal, regionaal en internationaal niveau.
Monika is een bekende toegankelijkheidsadviseur, die de Oostenrijkse Consumentenraad vertegenwoordigt en Oostenrijk vertegenwoordigt binnen ANEC (Europese stem van consumenten in standaardisatie).
Ze speelde een belangrijke rol bij de opmaak van de toegankelijkheidsnormen in Oostenrijk maar ook binnen CEN en ISO standaarden, met speciale aandacht voor inclusief ontwerp in de gebouwde omgeving.
Monika’s inzet voor toegankelijkheid gaat verder dan onderwijs. Ze adviseerde heel wat projecten in de toeristische sector, zoals het Musiktheater am Volksgarten in Linz.
Als lid van UIA WP “Architecture for all” blijft Monika wereldwijd pleiten voor inclusieve ontwerpen.
Matthias Francken
Regeringscommissaris voor Inter en directeur van Herita vzw (BE)Matthias Francken is regeringscommissaris voor Inter en directeur van Herita vzw, een organisatie die zich inzet voor het behoud en beheer van het erfgoed in Vlaanderen. Hij heeft een achtergrond in erfgoedbeheer en speelde een belangrijke rol in het bevorderen van het behoud en de promotie van cultureel erfgoed in België. Als directeur van Herita is hij verantwoordelijk voor het ontwikkelen en uitvoeren van strategieën om het cultureel erfgoed te behouden en toegankelijk te maken voor het publiek.
Jos Meheus
Projectregisseur en sectiehoofd bij Dienst Facilities - Provincie West-Vlaanderen (BE)Jos Meheus is projectregisseur en sectiehoofd bij de Dienst Facilities van de Provincie West-Vlaanderen. Hij is de belangrijkste contactpersoon voor het toegankelijkheidsbeleid binnen de provincie. Met zijn expertise houdt hij toezicht op verschillende projecten waar erfgoed en toegankelijkheid samenkomen. Hij zet zich ook voor toegankelijkheid in het algemene provinciale beleid.
Els Pieraerts
Toegankelijkheidsambtenaar in Brugge (BE)Els Pieraerts is sinds 2020 toegankelijkheidsambtenaar bij Stad Brugge. Als toegankelijkheidsambtenaar werkt Els Pieraerts aan een inclusievere stad waar iedereen meetelt. Ze zorgt ervoor dat gebouwen, openbare ruimtes, diensten en publiek domein toegankelijk zijn voor iedereen.
Met haar achtergrond als sociaal-pedagoge en ervaring rond gelijke kansen voor LGBTI+ mensen en diversiteitsbeleid, brengt Els nu haar expertise naar de strategische cel van Stad Brugge. Ze zorgt ervoor dat er aan elke burger gedacht wordt.
Alexandra Verdeil
Inclusie-expert en medewerker bij Tactile Studio (DE)Alexandra Verdeil is inclusie-expert en medewerker bij Tactile Studio, een innovatief inclusief ontwerpbureau en werkplaats, met kantoren in Frankrijk, Duitsland en de VS.
Dit team van gepassioneerde ontwerpers, UX-specialisten en modelmakers is gespecialiseerd in inclusieve ervaringen in culturele instellingen. Na de afgelopen zeven jaar leiding te hebben gegeven aan de Duitse vestiging, heeft Alexandra haar focus verlegd naar het ondersteunen van instellingen bij het begrijpen en implementeren van oplossingen om de toegankelijkheid te verbeteren en een gastvrijere omgeving te creëren. Met ondersteuning tijdens de hele bezoekerservaring, van inclusieve bewegwijzering tot toegankelijke inhoud.
Delfín Jiménez Martín
Directeur architectenbureau "EQAR, Planning, Building and Accessibility" (ES)Delfin is directeur van het Spaanse architectenbureau “EQAR, Planning, Building and Accessibility”. Hij neemt deel aan verschillende projecten van internationale normen over toegankelijkheid voor UNE, ISO en de Europese Commissie.
Hij heeft uitgebreide ervaring als toegankelijkheidsadviseur bij ONCE Foundation en ILUNION. Hij werkt samen met AENOR als expert in certificeringsaudits op het gebied van toegankelijkheid.
Daarnaast is hij docent aan de opleiding Master of Accessibility aan de Universiteit van Jaén en geeft hij les in tal van andere cursussen.
Hij is ook bestuurslid van ASEPAU, de Spaanse Vereniging van Professionals op het Gebied van Universele Toegankelijkheid en IAAP, de Internationale Vereniging van Toegankelijkheidsprofessionals.
Hij is de Spaanse expert voor AccessibleEU.
Bart Slabbinck
stad Brugge (BE)Bart is afgestudeerd als milieucoördinator. Hij heeft een passie voor systeemdenken – verbanden leggen. Als generalist heeft hij gewerkt in verschillende beleidsdomeinen: natuurbehoud, erfgoedbehoud, stadsontwikkeling en mobiliteit. En dit aan de verschillende kanten van de tafel (publiek, privaat en NGO).
Sinds 2018 werkt hij voor de stad Brugge.
Marieke Vanloocke
Adviseur toegankelijkheid bij Inter (BE)Sinds 2010 is Marieke adviseur toegankelijkheid en universeel ontwerp bij Inter. Ze heeft al talloze erfgoeddossiers geadviseerd rond toegankelijkheid en inclusie.
Ramona Nicolaescu
Stadsarchitect Brugge (BE)Ramona Nicolaescu is architect en werkt sinds 2015 bij de dienst Facilitair beheer van stad Brugge. Ze begeleidde het project BMCC op van bij de eerste krijtlijnen. Gebouwen zo gebruiksvriendelijk en toegankelijk maken voor iedereen is de rode draad in haar carrière.
Pieter Marechal
Schepen van Welzijn in Brugge (BE)Pieter Marechal is schepen van Personeel & Organisatie, Klantgerichte dienstverlening en Welzijn (senioren, personen met een beperking en gezondheid) in Stad Brugge.
Locatie en bereikbaarheid
BMCC, Beursplein 1 in Brugge
Het auditorium is op de eerste verdieping.
In 2023 ontving het BMCC als eerste Vlaamse meeting- en congreslocatie het M+ toegankelijkheidslabel van Toerisme Vlaanderen.
Met de wagen
Er is weinig parkeerruimte aan BMCC. Neem contact op met info@inter.vlaanderen(opent in uw e-mail applicatie) voor een aangepaste parkeerplaats. Op wandelafstand van het BMCC is er de Interparking ’t Zand(opent in nieuw venster).
Met het openbaar vervoer
Het BMCC ligt op 10 minuten wandelen van het station en op wandel- en fietsafstand van de Brugse hotels en toeristische bezienswaardigheden.
Met de fiets
Onder het voorplein aan het BMCC is een ruime openbare ondergrondse fietsenstalling voorzien voor 220 fietsen.
Toegankelijk event
Voor deze studiedag zetten AccessibleEU, Inter, Brugge en de provincie West-Vlaanderen sterk in op toegankelijkheid.
De locatie is toegankelijk. Er zijn aangepaste parkeerplaatsen, vrije zitplaatsen in het auditorium, tolken Vlaamse Gebarentaal en Nederlands- Engels. De sprekers krijgen Engelstalige en Nederlandstalige ondertitels.
Zo behaalt de studiedag het label toegankelijk event van Inter. Meer info over het label of over de voorzieningen op deze studiedag via info@inter.vlaanderen(opent in uw e-mail applicatie).