Wat is schijnzelfstandigheid?
Schijnzelfstandigen zijn werknemers die het statuut van zelfstandige hebben, hoewel ze in werkelijkheid een beroepsactiviteit uitoefenen onder het gezag van een werkgever. Vanwege die gezagsrelatie zouden zij normaal gezien in loondienst moeten zijn.
Schijnzelfstandigheid is een vorm van sociale fraude, die zware schade berokkent aan de solidariteit waarop het hele Belgische systeem van sociale zekerheid gebouwd is. Deze vorm van sociale fraude kan zwaar bestraft worden.
Vraagt het bedrijf waar u voor werkt of waar u solliciteert, u om op zelfstandige basis te werken? Misschien doet uw (potentiële) werkgever dat om de hoge lasten die verbonden zijn aan het werknemersstatuut, te vermijden. Bij onzekerheid moet u vooreerst op basis van de feiten nagaan of u al dan niet zelfstandig bent(opent in nieuw venster). Om na te gaan of er sprake is van schijnzelfstandigheid worden vier criteria getoetst:
de vrije wil van de partijen in de keuze van hun samenwerkingsvorm
de vrijheid van de zelfstandige om de arbeidstijd te organiseren
de vrijheid van de zelfstandige om zelf het werk te organiseren
de mogelijkheid om hiërarchische controle uit te oefenen: de zelfstandige wordt niet gecontroleerd door de opdrachtgever.
Als u voldoende kunt bewijzen dat u zelfstandig bent, dan is er geen probleem.
De Rijksdienst voor Sociale Zekerheid controleert of bepaalde zelfstandigen niet in werkelijkheid schijnzelfstandige zijn. Als zij vaststelt dat het inderdaad om schijnzelfstandigheid gaat, kan ze een herziening van de sociale bijdragen eisen. Als een arbeidsrelatie onduidelijk is, kan de Commissie ter regeling van de Arbeidsrelatie van de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid de knoop doorhakken. Zij zal beslissen of iemand als zelfstandige of als werknemer moet worden beschouwd.