Digitaal Vlaanderen ontwikkelt AI-strategie voor Vlaamse en lokale overheden
Het AI Expertisecentrum van Digitaal Vlaanderen werkt momenteel aan een Vlaamse AI-strategie voor Vlaamse en lokale overheden. Dit initiatief komt op een cruciaal moment: het potentieel van kunstmatige intelligentie als ondersteunend instrument wordt steeds duidelijker, maar tegelijkertijd groeit de noodzaak om dit krachtige hulpmiddel op een veilige en verantwoorde manier in te zetten. Door heldere richtlijnen en principes aan te reiken, schept het AI Expertisecentrum een kader dat een veilig, doordacht en kritisch gebruik van AI waarborgt.
De opkomst van generatieve AI
Het fenomeen van artificiële intelligentie is geen nieuwkomer. Online verkoopplatformen, GPS-systemen of digitale assistenten maken al geruime tijd gebruik van artificiële intelligentie die op basis van patronen en contextuele informatie voorspellingen maakt. De achterliggende software leert van gegevens, past complexe algoritmen toe en maakt beslissingen op basis van deze informatie om verschillende taken uit te voeren.
Generatieve AI is daarentegen wél een ware revolutie. “De grote vernieuwing is dat de artificiële intelligentie hier niet meer als de onzichtbare, achterliggende motor werkt, maar dat je als gebruiker zelf met deze tools aan de slag kan gaan. Je geef zelf de opdracht en bent je heel bewust van het feit dat je geholpen wordt door een nieuw soort intelligentie”, vertelt Hans Arents, senior adviseur digitale overheid bij Digitaal Vlaanderen.
“Een grote mijlpaal in het verhaal van generatieve AI was de publieke introductie van ChatGPT in november 2022. Op slechts twee maanden tijd werd de mijlpaal van 100 miljoen gebruikers gehaald – een duidelijk signaal dat generatieve AI, en bij uitbreiding artificiële intelligentie in het algemeen, wereldwijd in een stroomversnelling is gekomen.”
De nood aan een Vlaamse AI-strategie
Ook binnen Vlaamse en lokale overheden wordt gebruik gemaakt van generatieve AI-toepassingen zoals ChatGPT, Microsoft Copilot en DALL-E. Een goede omkadering is dan ook cruciaal om veilig aan de slag te gaan met AI binnen een overheidscontext.
“Overheidsinstanties moeten de vrijheid krijgen om generatieve AI te gebruiken, maar ze moeten hier wel goed in ondersteund worden. Met de Vlaamse AI-strategie scheppen we een kader met leidende principes en duidelijke voorschriften. Zo kan iedereen veilig aan de slag met AI”, vertelt Dominiek Bouckaert, Innovation Expert bij het AI Expertisecentrum van Digitaal Vlaanderen.
Het AI Expertisecentrum van Digitaal Vlaanderen
De ontwikkeling van de AI-strategie wordt, op vraag van het Stuurorgaan Vlaams Informatie- en ICT-beleid, in handen genomen door het AI Expertisecentrum van Digitaal Vlaanderen. Hierbij wordt nauw samengewerkt met alle beleidsdomeinen van de Vlaamse overheid, vertegenwoordiging vanuit lokale besturen, en het Kenniscentrum Data en Maatschappij.(opent in nieuw venster)
Het AI Expertisecentrum ontwikkelde alvast een principedocument en richtlijnen om met (generatieve) AI aan de slag te gaan. In de nabije toekomst werkt het AI Expertisecentrum deze eerste aanzet voor een volwaardige Vlaamse AI-strategie verder uit, met onder andere een algemene visie- en strategietekst.
Bij louter documenteren blijft het echter niet: “Wat vooral belangrijk is, is dat we erover waken dat deze strategie geen dode letter blijft. Daarom zetten we ook in op het concretiseren en operationaliseren van de Vlaamse AI-strategie. We willen een klankbord en een adviesverlener zijn die entiteiten ondersteunt. Daarnaast willen we een community creëren door regelmatige infosessies en kennisdelingssessies te organiseren”, aldus Annelies Vanderhoydonks, Expert Visie & Strategie bij het AI Expertisecentrum van Digitaal Vlaanderen.
Blijvende invloed
Met de goedkeuring van de Europese AI Act in het vooruitzicht, waarin wordt gestreefd naar veilige, transparante, traceerbare, niet-discriminerende, milieuvriendelijke en vooral betrouwbare AI-systemen onder menselijk toezicht, is het duidelijk dat AI een blijvende invloed zal hebben op onze samenleving en dus ook op de overheid.
“Het is fout om te denken dat AI slechts een tijdelijke hype is”, besluit Arents, “Het zal een even grote revolutie teweegbrengen als het internet 30 jaar geleden, alleen nog sneller. We staan voor enorme veranderingen de komende jaren, waarmee we zullen moeten leren omgaan.”