De VSV heeft ook een verkennende gedragsanalyse uitgevoerd bij 97 leerlingen uit de tweede graad van het secundair onderwijs. Daaruit blijkt dat 3 factoren bepalend zijn voor het rijden zonder licht: twijfel en zelfoverschatting, de sociale invloed van leeftijdsgenoten, en de moeite die het hen kost om een slecht werkend fietslicht in orde te zetten. Jongeren die niet meteen hun fietslicht zouden herstellen als het kapot is, twijfelen meer aan de noodzaak om bij slechte zichtbaarheid hun licht aan te zetten, denken vaker dat het zonder licht ook wel zal lukken, geven meer aan dat hun leeftijdsgenoten zonder licht rijden en zien meer op tegen de moeite om hun verlichting in orde te zetten.

Met het project OPVALLR wil de VSV inspelen op die factoren en er zo voor zorgen dat leerlingen uit de tweede en derde graad van het secundair onderwijs rijden met goed werkende fietslichten en de wettelijk verplichte reflectoren. OPVALLR bestaat uit een workshop en een gratis actiepakket met affiches voor de school, stuurhangers voor fietscontroles en reflecterende stickers.

Tijdens de workshop maakt de VSV onder meer gebruik van een VR-simulatie om jongeren het verschil te laten ervaren tussen de zichtbaarheid van fietsers die met en zonder fietslicht rijden. In de VR-beleving rijdt de jongere als autopassagier mee in het donker, waarbij ze verschillende fietsers kruisen die soms wel en soms geen fietslicht hebben. Het inzicht dat de leerlingen op die manier krijgen, dient als basis voor een gesprek over goede fietsverlichting. Tijdens een fietscontrole gaan de deelnemers zelf na of hun fiets voldoet aan de wettelijke vereisten betreffende zichtbaarheid. Tot slot spreken de leerlingen hun engagement uit om ervoor te zorgen dat hun fietslicht altijd werkt en dat ze het aanzetten wanneer het donker is. Als herinnering aan hun engagement krijgen ze een reflecterende OPVALLR-sticker om hun fiets mee te pimpen.

Een analyse van de Vlaamse ongevallencijfers door het Departement Mobiliteit en Openbare Werken toont aan dat er in 2021 1.404 fietsslachtoffers in het donker vielen, goed voor 16% van alle fietsslachtoffers (8.893). Specifiek voor de 15- tot 18-jarigen ligt het aandeel slachtoffers in het donker iets hoger, namelijk 19% (141 op een totaal van 764). De link met zichtbaarheid is bij deze ongevallen echter niet één op één te leggen, ook andere factoren kunnen een rol spelen.

Volgens de Nederlandse Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is de kans op een ongeval bij fietsen in het donker in ieder geval groter dan bij licht. Na een correctie voor de afgelegde afstand, blijkt dat het risico om als fietser ernstig gewond te raken bij een ongeval het hoogst is in het donker ’s ochtends vroeg (na middernacht en tot de ochtendschemer). Slechtere zichtbaarheid is één van de factoren die hieraan bijdragen, aldus de SWOV.

Voor de lancering van OPVALLR was de VSV te gast in Leiepoort campus Sint-Hendrik, een secundaire school in Deinze. Leerlingen namen er deel aan de OPVALLR-workshop en TikTok-fenomeen Timon Verbeeck (700.000 volgers) begeleidde een twintigtal leerlingen tijdens een “Pimp Your Bike”-sessie. Timon riep ook alle jongeren op om een OPVALLR te worden in het verkeer.