De haven van Antwerpen is een belangrijke, economische motor voor de welvaart van Vlaanderen, daarom wil de Vlaamse regering extra containerbehandelingscapaciteit realiseren in de haven. In januari 2020 nam de regering een “voorkeursbesluit” dat de krijtlijnen voor die extra capaciteit vastlegde.

Enkele partijen konden zich niet vinden in het besluit en stapten naar de Raad van State. De auditeur van de Raad van State adviseerde in mei 2021 om het besluit te vernietigen, omdat er te weinig garanties zijn dat het ‘Extra Containercapaciteit Antwerpen’ (ECA) geen negatieve invloed zou hebben op een aantal natuurgebieden. In juni 2021 stelde de Vlaamse regering de voormalige voorzitter van ECA, Freddy Aerts, als bemiddelaar aan. Hij voerde in de afgelopen maanden intense gesprekken met een dertien partijen: Gemeente Beveren, Polder Land van Waas, Kerkfabriek Onze-Lieve-Vrouw ten hemel opgenomen te Doel, Doel 2020, Erfgoedgemeenschap Doel & Polder, Landbouwgemeenschap Wase Polders, Boerenbond, Voka-Alfaport, Natuurpunt, De Vlaamse Waterweg, Havenbedrijf Antwerpen, Maatschappij Linkerscheldeoever, en de Vlaamse overheid.

De bemiddelingsrol van Freddy Aerts heeft zijn vruchten afgeworpen. De dertien partijen hebben zich op woensdag 30 maart 2022 akkoord verklaard met het “Verbond voor de toekomst en leefbaarheid van het ommeland van de haven van Antwerpen, de polders op Linkerscheldeoever”. Dit betekent dat de procedures voor de Raad van State worden ingetrokken en dat het voorkeursbesluit standhoudt.

Het verbond is een uniek akkoord over behoud van Doel, natuur, erfgoed en de verderzetting van ECA. Een neutrale bemiddelaar zal over het Verbond waken.

1. Doel blijft bestaan

Dankzij het Verbond krijgt Doel een toekomstperspectief waarin wonen, erfgoed en recreatie hand in hand gaan met de economische voorwaarde dat het nieuwe dok 7 dagen per week en 24 uur per dag operationeel kan zijn.

2. Woonkernen buiten Doel blijven behouden

De woonkernen buiten Doel, met name Ouden Doel, Rapenburg, Saftingen, Oud Arenberg blijven behouden. Ook voor de verspreide bewoning in het poldergebied zijn afspraken gemaakt en volgen er snel investeringen.

3. Evenwicht tussen landbouw en natuur

Het evenwicht tussen landbouw en natuur op Linkerscheldeoever is een essentieel luik van het Verbond. De oppervlakte landbouwareaal die de overheid nu in eigendom heeft op Linkerscheldeoever kan gebruikt worden om alle natuurmaatregelen nu en in de toekomst te realiseren. Het gaat om een oppervlakte van 665 ha die helemaal in het teken van natuur zal staan + 200 ha die in landbouwgebruik blijven, maar waarvoor enkele natuurvereisten gelden (bv. specifieke teelten).

4. Mobiliteit en erfgoed

In het verbond staan spijkerharde garanties om de impact van sluip- en vrachtverkeer onder controle te houden. Er komt een planproces voor een nieuwe verbindingsweg tussen de N70 en de E34. In totaal gaat het geraamd over 215 miljoen euro voor de Westelijke Ontsluitingsweg en de aansluiting op E34. Verder investeert Mobiliteit en Openbare Werken meer dan 3 miljoen euro voor het gebouwpatrimonium en de omliggende polders. Er komt ook een nieuwe verbinding via het water voor Doel, via een veerboot of een Waterbus. De eerste stap daarvoor is de verdere renovatie van de jachthaven. Daarna realiseert de Vlaamse overheid ook een nieuwe veersteiger en uiteindelijk een verbinding per schip.

Op vlak van onroerend erfgoed komt er een onroerenderfgoedrichtplan voor Linkerscheldeoever, via een participatief proces. Onroerend erfgoed investeert 4,5 miljoen euro in Doel voor onder andere het Hooghuis in Doel, Hof ter Walle en de restauratie van de Scheldemolen.

Vlaams minister-president Jan Jambon: “Het belang van het akkoord dat we vandaag sluiten, kan nauwelijks worden overschat. Het is van levensbelang voor de Antwerpse haven. De komst van het tweede getijdendok maakt dat de haven ook de volgende jaren in Champions League kan spelen. Tegelijk geven we Doel en omgeving een leefbare toekomst. Met het bereiken van deze mijlpaal verzoenen we opnieuw water en vuur, en ik dank alle partijen die dit schitterend compromis hebben mogelijk gemaakt.”

Vlaams minister van Wonen en Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele: “De verzoening tussen havenontwikkeling, wonen, landbouw, natuur, mobiliteit en erfgoed op de Linkerscheldeoever is een dossier dat al decennia lang leeft in Vlaanderen. Toen de Vlaamse regering mij het dossier toewees, dacht ik oprecht dat een akkoord binnen handbereik lag, maar de kloof was dieper dan gedacht. Alle partijen hebben taboes moeten opgeven, en dat vergde tijd. Daarom wil ik alle betrokkenen van harte bedanken voor hun bereidwilligheid. Deze doorbraak is uitermate belangrijk voor de welvaart in Vlaanderen. Alle Vlamingen winnen dus bij dit historische akkoord.”

Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters: “Met dit Verbond gaan we vanuit Vlaanderen extra investeren, om de combinatie van economische belangen en de zorg voor de omgeving van de haven hand in hand te laten gaan. Binnen ECA hebben we al ruime aandacht voor een goede inpassing van ECA in de omgeving. Met het verbond gaan we nog een stukje verder, denk maar aan de toegang over het water tot Doel, via een veer of een waterbus. Dat ook de woonfunctie in Doel bewaard blijft, stemt me blij. Vanuit Mobiliteit en Openbare Werken investeren we alvast minstens 250 miljoen euro in het slagen van dit verbond.”

Alle informatie over het project ‘Extra containercapaciteit Antwerpen’ vindt u op de website(opent in nieuw venster).