Rookmelders

In alle soorten woningen (eengezinswoningen, appartementen, studio’s, (studenten)kamers) is de installatie van een rookmelder verplicht op elke bouwlaag van de woning.

Dit geldt ook voor een appartement zodat ook een duplex-appartement (minstens) op elke verdieping een rookmelder moet hebben.

Bij (studenten)kamers moet er dus in de kamer zelf minstens een rookmelder zijn.

Bij verhuring is de verhuurder wettelijk verplicht de nodige rookmelders aan te kopen en te plaatsen. Als de verhuurder kiest voor een toestel met vervangbare batterijen, moet de huurder die batterijen tijdig vervangen.

In gemeenschappelijke delen van een gebouw is een rookmelder verplicht in elke ruimte voor gedeeld gebruik waarin zich een technische installatie bevindt. Een technische installatie is een installatie met elektrische voeding of die warmte produceert en die vast verbonden is met het gebouw.

Als er zich op een andere verdieping nog een technische installatie bevindt in de gemeenschappelijke delen, dan is ook daar een rookmelder vereist.

De rookmeldersverplichtingen gelden niet als de woning of het gebouw beschikt over een automatische branddetectie-installatie met centrale.

In de kelder of op zolder van een woning of een appartementsgebouw is een rookmelder verplicht wanneer

• zich daar een technische installatie bevindt of
  • Een technische installatie is een installatie met elektrische voeding of die warmte produceert en die vast verbonden is met het gebouw.
    • Voorbeelden van technische installaties in deze context zijn: zekeringkasten, omvormers fotovoltaïsche systemen, thuisbatterijen, laadpunten, warmtepompen, liftmachines, airco’s, ventilatie-units, verwarmingsketels, boilers, waterverzachters, enzoverder.
    • Zijn in deze context geen technische installaties: gas- en watermeters, modems, systemen voor toegang en beveiliging, huishoudelijke toestellen, schakelaars, stopcontacten, lichtpunten, enzoverder.
• de kelder of zolder een directe toegang heeft en normaal en onmiddellijk te betreden is.

Als er zich in een gemeenschappelijke kelderruimte individuele kelders bevinden dan volstaat één rookmelder.

Voorbeelden:

• Een kelder met een watermeter (geen technische installatie zoals hierboven beschreven) die te bereiken is via een luik of ladder, hoeft geen rookmelder. Is de kelder bereikbaar via een vaste trap en direct toegankelijk en normaal en onmiddellijk te betreden, dan is een rookmelder wel verplicht.
• Op een zolder in een woning is geen rookmelder vereist als de zolder enkel bereikbaar is via een uitklapbare zoldertrap en er zich daar geen technische installatie bevindt. Wanneer een verwarmingsketel zich op de zolder bevindt, is er wel een rookmelder vereist, ongeacht de uitklapbare zoldertrap.
• Wanneer er zich in een appartementsgebouw elektrische zekeringskasten op de verschillende verdiepingen bevinden, is er op elke verdieping een rookmelder vereist. Bevindt er zich ook een zekeringkast op zolder, zelfs met uitklapbare trap, dan is ook daar een rookmelder verplicht.

Het is aan te raden om rookmelders te plaatsen in elke ruimte waar u doorheen moet op weg van de slaapkamer naar buiten (de kortste vluchtweg).

Plaats ook melders

• in de hal of de traphal op elk bewoond niveau van de woning.
• op de overloop die toegang verleent tot de slaapkamers (zo dicht mogelijk bij de slaapkamers) en de inkomhal die de hoofdingang verbindt met de rest van de wooneenheid.
• in de slaapkamers en de leefkamer.

• in ruimten van de woning waar rook, stoom of stof aanwezig is (bv. verwarmingslokaal, badkamer, …). Als er in deze ruimten brandrisico bestaat, gebeurt de installatie best net buiten de ruimte.
• in de keuken kan een rookmelder, maar dan weg van de dampen
• in de garage gebeurt de installatie het best dicht bij de binnendeur
• nabij een open raam, een ventilatieopening, een mechanische ventilator of daar waar het veel warmer is dan in de rest van het lokaal, zoals boven een radiator of een ander verwarmingstoestel.
• voor de deur van de keuken of badkamer.

Installeer alleen kwalitatieve optische rookmelders (ook ‘foto-elektrisch’ is een mogelijke benaming).

• De rookmelder moet CE gemarkeerd zijn en voldoen aan de norm NBN EN 14604.
• Zowel een type met vervangbare batterij als een type voorzien van een niet-vervangbare batterij komt in aanmerking. Een type met niet-vervangbare batterij met een levensduur van 10 jaar wordt aangeraden.
• De rookmelder moet reageren op de rookontwikkeling bij brand door het produceren van een scherp geluidsignaal.
• De rookmelder mag niet van het ionische type zijn. Dergelijke rookmelders mogen al enkele jaren niet meer verkocht worden.
• Kies een toestel dat beschikt over een testknop.

Al deze kenmerken vindt u terug op de verpakking.

• Installeer het toestel volgens de voorschriften van de fabrikant.
• Zorg dat de rookmelder steeds bereikbaar is voor onderhoud en testen.
• Bevestig een rookmelder steeds tegen het plafond (want rook stijgt). (Bepaalde types kunnen ook tegen de wand geplaatst worden. Dit moet duidelijk vermeld staan op de verpakking of in de bijgesloten handleiding.)
• Installeer de rookmelder idealiter in het midden van het plafond.
• Installeer de rookmelder op minstens 30 cm van de muur.
• Als de fabrikant het toelaat, kan de rookmelder ook voorzien worden op de wand. Hang de rookmelder in dergelijke situatie dan zo hoog mogelijk, maar minstens 15 cm verwijderd van het plafond en 30 cm van de hoek.
• Maak de onderkant van de rookmelder vast (kleven of vastschroeven).
• Bevestig de rookmelder aan het onderstel.
• Plaats eerst de batterij en bevestig de rookmelder aan het onderstel (ingeval van een type met vervangbare batterij).
• Zorg dat de rookmelder na installatie is ingeschakeld.
• Druk na de installatie op de testknop.
• Controleer na plaatsing of het alarmsignaal in alle vertrekken van de woning te horen is, ook met gesloten deuren.

• Test de rookmelder minstens een keer per maand.
• Verwijder af en toe het stof van de rookmelder met een stofdoek of stofzuiger (niet met water!).
• Haal enkel de batterij uit je rookmelder om deze te vervangen. Een 9V batterij heeft een levensduur van ongeveer een jaar, AA batterijen gaan doorgaans 2 à 3 jaar mee.
• Bij een type met een niet-vervangbare batterij: vervang de rookmelder na de geldigheidsduur van de niet-vervangbare batterij (doorgaans 10 jaar).
• Overschilder de rookmelder nooit en plak de gaatjes niet toe!
• Volg verder de voorschriften van de fabrikant.