Energiecoöperaties
Als een groep mensen samen in energieprojecten wil investeren, moeten ze een rechtsvorm hebben. Een coöperatie (coöperatieve vennootschap) is een van de mogelijkheden.
Werking van een energiecoöperatie
Een coöperatie heeft een bestuur en leden, de leden (ook coöperanten, aandeelhouders of vennoten genoemd) zijn samen eigenaar van de coöperatie. In Vlaanderen zijn meer dan 30 energiecoöperaties actief, ze hebben samen meer dan 80.000 leden.
Om lid te worden, koopt u een aandeel (meestal tussen 100 en 250 euro). Het ingezamelde burgerkapitaal investeert de coöperatie in windturbines, grote zonne-installaties, warmtenetten of andere energieprojecten. Afhankelijk van de jaarresultaten gaat er eventueel een stukje van de winst (dividend) naar de leden. Bij sommige coöperaties kunnen leden ook klant worden en energie afnemen.
Er bestaan twee soorten energiecoöperaties, met als belangrijkste onderscheid de mate van betrokkenheid:
- Bij rechtstreekse participatie (van toepassing bij alle coöperaties aangesloten bij REScoop Vlaanderen)
- zijn de leden mede-eigenaar van de energieprojecten van de coöperatie
- hebben de leden inspraak tijdens de jaarlijkse algemene vergadering en kunnen ze dus mee (be-)sturen
- kunnen de leden meegenieten van het toegenomen rendement, eens het energieproject afgeschreven is.
- Bij onrechtstreekse participatie
- biedt de coöperatie het opgehaalde geld - als achtergestelde lening - aan ondernemingen aan die in energieprojecten investeren
- is de inspraak bescheiden
- de lening is vaak al afbetaald als het energieproject afgeschreven is, waardoor de leden niet meer meegenieten van het verhoogde rendement
Een energiecoöperatie kiezen
Er zijn verschillende zaken die kunnen meespelen bij uw keuze.
Fiscale voordelen
Naast het rendement op het aandeel kunnen de leden van een coöperatie ook een belastingvoordeel krijgen.
- Alle gewone Belgische en buitenlandse dividenden komen in aanmerking voor een belastingvoordeel, dus ook dividenden van erkende coöperatieve vennootschappen. De lijst van erkende coöperatieve vennootschappen vindt u op de website van de FOD Economie(PDF bestand opent in nieuw venster). De roerende voorheffing die werd afgehouden op de dividenden is (deels) te recupereren, via de belastingaangifte.
- De taxshelterregeling voorziet voor wie rechtstreeks of via een crowdfundingplatform nieuwe aandelen koopt van
- een startende onderneming een extra voordeel krijgt tijdens de eerste 4 jaar na opstart. In de plaats van een dividend, is er het eerste jaar een belastingvoordeel van 30 (tot 45) procent op het geïnvesteerde bedrag. Vanaf het volgende jaar wordt automatisch het jaarlijkse dividend toegekend.
Meer info: Taxshelter voor startende ondernemingen (Agentschap Innoveren en Ondernemen)(opent in nieuw venster)
Meer info: Investeren in een kleine onderneming (FOD Financiën)(opent in nieuw venster) - een groeibedrijf (scale up) een belastingvoordeel van 25% krijgt.
Een groeibedrijf is een kleine vennootschap van 4 tot 10 jaar oud, met minstens 10 voltijdse werknemers, die gedurende de 2 voorgaande boekjaren een groei van minimum 10% per jaar in werkgelegenheid en/of omzet realiseerde.
Meer info: Taxshelter voor groeibedrijven (Agentschap Innoveren en Ondernemen)(opent in nieuw venster)
Meer info: Investeren in een groeibedrijf (FOD Financiën)(opent in nieuw venster)
- een startende onderneming een extra voordeel krijgt tijdens de eerste 4 jaar na opstart. In de plaats van een dividend, is er het eerste jaar een belastingvoordeel van 30 (tot 45) procent op het geïnvesteerde bedrag. Vanaf het volgende jaar wordt automatisch het jaarlijkse dividend toegekend.
Risico's
Investeren in aandelen is nooit zonder risico.
- Informeer u goed over de aard en het doel van een energiecoöperatie.
Lees niet alleen de project-infobrochure, maar bekijk ook de statuten en het jaarverslag nauwkeurig.
De statuten vormen het contract tussen de vennoten en bepalen het werkingskader. - Wil u grotere bedragen investeren in een duurzaam energiesysteem? Beperk het risico door uw aandelen te spreiden over verschillende coöperaties.