Gedaan met laden. U bevindt zich op: Cijfers 2017 Cijfers

Cijfers 2017

Nieuwe mandaten

Tot 2011 steeg het totaal aantal nieuwe dossiers. Deze stijging was permanent sinds het ontstaan van de Justitiehuizen in 1999.

Vanaf 2012 is er sprake van een dalende tendens voor het totaal van de nieuwe dossiers. Die daling wordt voornamelijk veroorzaakt door een daling in de adviseringsopdrachten ( beknopte voorlichtingsrapporten of maatschappelijke enquêtes) bij de strafrechtelijke mandaten met inbegrip van het elektronisch toezicht.

Na een grondige daling in 2016 is een kleine stijging op te merken in het totaal aantal nieuwe mandaten in 2017 (+1,1 %).

Advies aan magistraten

Over het algemeen is er een dalende tendens vast te stellen voor wat de enquêteringsopdrachten betreft. Nochtans is de enquête-opdracht een instrument voor een rechter om de juiste straf op te leggen en op die manier de kans te verhogen dat de straf tot een goed einde wordt gebracht.

Begeleidingsopdrachten

In tegenstelling tot de enquête-opdrachten, gaan de begeleidingsopdrachten - met inbegrip van bemiddeling in strafzaken - jaar na jaar in stijgende lijn. Op een dalende knik in 2016 na wordt de stijgende tendens in de nieuwe begeleidingsopdrachten verdergezet in 2017. De daling is quasi volledig te wijten aan een significante daling in het aantal aansluitingen ET, waardoor er ook minder nieuwe mandaten elektronisch toezicht waarbij een justitieassistent betrokken worden, waren. Algemeen geldt dat zowel de globale stijging tot 2017 genuanceerd moet worden, gezien ze niet voor alle opdrachten van toepassing is.

Penitentiaire mandaten

De penitentiaire sector is een relatief kleine sector binnen de Justitiehuizen. Doorgaans betreft het wel langdurige en intensieve begeleidingen.

Maatschappelijke onderzoeken familiaal conflict

De Justitiehuizen verrichten maatschappelijke onderzoeken in het kader van een familiaal conflict. De familierechtbank vraagt in dat geval aan het justitiehuis een maatschappelijk onderzoek uit te voeren en een advies op te stellen, zodat die de best mogelijke beslissing kan nemen over het familiaal conflict.

De instroom van het aantal aanvragen voor maatschappelijke onderzoeken in scheidingszaken is lange tijd vrij stabiel gebleven (over de jaren heen jaarlijks tussen de 1.700 – 1.900 opdrachten voor Vlaanderen). Sinds 2013 zien we een evenwel een gestage daling tot minder dan 1.700 aanvragen in 2017.

Een van de verklaringen is de verhoogde inzet op bemiddeling sinds de oprichting van de familierechtbanken (creatie van een schikkingskamer, de informatieplicht rond bemiddeling van de familierechters, familierechters die zelf bemiddelen en/of consequenter doorverwijzen naar familiale bemiddeling). In bepaalde arrondissementen lopen ook projecten rond trajectbemiddeling. Op de inleidende zitting worden partijen aangemoedigd om kennis te maken met verschillende vormen van conflictafhandeling waaronder bemiddeling. Daarnaast kunnen capaciteitsproblemen bij de Justitiehuizen een andere verklaring bieden. In bepaalde arrondissementen werd de boodschap gegeven om de instroom te beperken omwille van de lange wachtlijsten. Ook de gestegen kostprijs van een gerechtelijke procedure speelt een rol. Hierdoor is een drempel ingebouwd om naar de rechtbank te stappen.

Het gevolg van dit alles is dat de Justitiehuizen vooral nog hoog conflictueuze scheidingen behandelen. Het gaat hierbij over situaties waarbij de alternatieve aanpak niet gelukt is en die geëscaleerd zijn.

Slachtofferonthaal

Wanneer men abstractie maakt van de cijfers van 2006, dan blijkt het aantal nieuwe dossiers slachtofferonthaal relatief stabiel te zijn, op een paar uitschieters in 2011 en 2013 na. Deze pieken vallen te verklaren door onder meer het invoeren van een nieuwe praktijk in een gerechtelijk arrondissement of de inwerkingtreding van de aangepaste omzendbrief slachtofferonthaal.

Zo voerde bijvoorbeeld de COL 16/2012 (omzendbrief College van procureurs-generaal) de systematische vatting van de diensten slachtofferonthaal in voor bepaalde types dossiers. In 2016 kwam de diensten slachtofferonthaal tussen voor alle slachtoffers en na(ast)bestaanden van de terreuraanslagen, en dat weerspiegelde zich in een stijging van het aantal vattingen van slachtofferonthaal.