ABB als regisseur van multidisciplinair beleid
ABB ondersteunt bij de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van het beleid. Bekijk enkele concrete resultaten uit 2023 en ontdek hoe veel van onze beleidsuitdagingen verschillende domeinen en bestuurslagen doorkruisen.
We spraken met Marie Coppens - beleidsmedewerker Beleidsprojecten en Emilie Sion - beleidsmedewerker Stedenbeleid.
Welke resultaten leverde de beleidsondersteuning door ABB op in 2023?
Marie: “In 2023 rondden we verschillende beleidsprojecten af. Deze projecten definieerden we aan het begin van de regeerperiode om de visie uit het regeerakkoord en de beleidsnota’s van onze bevoegde ministers te concretiseren. Ik som enkele concrete resultaten uit 2023 op.
- Het Vlaams Mensenrechteninstituut opende zijn deuren als onafhankelijke instelling die de mensenrechten in Vlaanderen helpt beschermen en bevorderen.
- De nieuwe rechtspositieregeling voor lokale besturen trad in werking. Voortaan gelden er minimale voorwaarden waaraan een lokale rechtspositieregeling moet voldoen.
- Het gewijzigde Inburgeringsdecreet trad in werking. Voor de meeste deelnemers is het inburgeringstraject niet langer volledig gratis.
- We gebruikten de resultaten van een evaluatie van de Beleids- en Beheerscyclus (BBC) om de regels, schema’s en rekeningenstelsels te optimaliseren. Door deze aanpassingen zullen de beleidsrapporten vanaf het budgetjaar 2026 een stuk leesbaarder worden voor de gemeente-, OCMW- en provincieraadsleden.”
De permanente coördinatie en afstemming zit in het DNA van ABB.
Emilie: “We coördineren ook verschillende projecten met een langere tijdshorizon. De meest projecten voeren we trouwens uit in nauwe samenwerking met onze partners. Denk daarbij aan collega’s uit andere beleidsdomeinen, lokale besturen of middenveldorganisaties. Ik lijst enkele beleidsprojecten op waar we ook na 2023 gezamenlijk onze schouders onder zetten.
- Het Lokaal Energie- en Klimaatpact: 295 lokale besturen sloten een pact met de Vlaamse overheid om een transitie in het energie-en klimaatbeleid te behalen tegen 2030.
- Het Vlaamse Randfonds ondersteunt partners in andere domeinen om meer concrete oplossingen te vinden voor de meest prioritaire noden in het dagelijkse leven van de inwoners (bijvoorbeeld in de thema’s onderwijs, mobiliteit en streekontwikkeling).
- Vrijwillige fusies: op 1 januari 2025 zullen 13 nieuwe gemeenten het levenslicht zien. ABB ondersteunt en begeleidt de 28 deelnemende gemeenten.
- Smart Flanders zet in op slimme digitale toepassingen om oplossingen te vinden voor uitdagingen waarmee steden dagdagelijks geconfronteerd worden.”
Werk je als beleidsondersteuner enkel aan beleidsprojecten?
Marie: “Nee, ABB bereidde ook de antwoorden voor op 697 parlementaire vragen die onze 3 ministers ontvingen. We werken als kennisorganisatie mee aan de onderbouwing en de monitoring van het beleid. Daarnaast blijven we onze bijdrage leveren aan beleidsthema’s van andere entiteiten, zoals het armoedebeleid, zomerscholen, jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan of maaltijden op school.”
Emilie: “Een deel van ons werk in 2023 ging naar de voorbereiding op de nieuwe regeerperiode. Zoals gebruikelijk tegen het einde van een regeerperiode, evalueren we als administratie het afgelopen beleid. We maken ook een omgevingsanalyse en schetsen uiteenlopende scenario’s en beleidsopties. Welke gevolgen mogen we bijvoorbeeld verwachten in steden door de klimaatopwarming? Bijvoorbeeld door hitte, droogte en wateroverlast. We organiseerden ook debattafels waar we met het werkveld in gesprek gingen over wat volgens hen de belangrijkste kansen en bedreigingen voor de komende periode zijn. Op basis daarvan formuleren we beleidsvoorstellen waarmee we de toekomstige Vlaamse Regering en toekomstige ministers op onze beleidsvelden willen inspireren.”
Bij complexe beleidsuitdagingen botsen we soms op de verkokering van de Vlaamse overheid of op de grenzen van de bestuurskracht van een gemeente.
Betrekt ABB ook het wetenschappelijk onderzoek?
Emilie: “Ja, we lazen bijvoorbeeld het rapport over de toekomstvisie op het lokaal en binnenlands bestuur in Vlaanderen(opent in nieuw venster) met veel interesse. Het beeld dat de onderzoekers van het Steunpunt Bestuurlijke Vernieuwing schetsen over de toenemende, complexe, maatschappelijke uitdagingen komt ook terug in onze analyses. Ook ABB krijgt veel te maken met beleidskwesties die het niveau van 1 administratie en 1 bestuurslaag overstijgen. Denk bijvoorbeeld aan het stedenbeleid waar veel uitdagingen samenkomen: mobiliteit, samenlevingsproblemen, nood aan openbare ruimte, wonen, … De permanente coördinatie en afstemming zit in het DNA van ABB. Het agentschap staat tussen de minister, andere beleidsdomeinen, lokale besturen, middenveld, bedrijven en burgers. Deze unieke positie van ABB in het bestuurlijk landschap maakt ons geknipt om allerlei samenwerkingen tussen verschillende beleidsdomeinen en bestuurslagen te regisseren.”
Marie: “ABB beschikt inderdaad over verschillende instrumenten in zijn gereedschapskist om samenwerking tussen verschillende beleidsdomeinen en bestuurslagen te stimuleren. We dragen zo bij aan concrete oplossingen van beleidskwesties. Maar we zien ook steeds vaker dat de vertrouwde beleidskaders niet volstaan om complexe vraagstukken aan te pakken. Bij complexe beleidsuitdagingen botsen we soms op de verkokering van de Vlaamse overheid of op de grenzen van de bestuurskracht van een gemeente. De Rynck en Janssen pleiten in hun studie voor mechanismen om complexe beleidsvraagstukken structureel en in nauwe samenwerking met de lokale overheden aan te pakken. In de analyse die ABB de aantredende regering zal aanbieden, zal je zeker een verwijzing naar meer nood aan coördinatie van het multidisciplinair beleid terugvinden.”