Methode

De data van VDAB en van het Dynam-Reg project werden gebruikt voor de analyses. Dynam-Reg is een samenwerkingsverband tussen RSZ en HIVA (KU Leuven), met de steun van de drie gewesten, en heeft als doel om de dynamiek op de Belgische en regionale arbeidsmarkten in kaart te brengen.

Verhouding tussen vacatures en aanwervingen

Als we de verhouding tussen vacatures en aanwervingen bekijken van 2016 tot 2019 zonder onderscheid te maken naar sector of ondernemingskenmerk, zien we dat er voor maximaal 49% van de aanwervingen een rechtstreeks gemelde vacature te vinden is. Deze verhouding stijgt tussen 2016 en 2019, vooral omwille van een sterke toename in het aantal vacatures.

We zien sterke verschillen in deze verhouding op basis van sector en ondernemingsgrootte. Zo zien we dat het aandeel aanwervingen waarvoor VDAB een vacature heeft ontvangen, varieert van 14% voor de landbouw tot 72% voor de administratieve en ondersteunende diensten. Voor kleine bedrijven, en vooral starters, observeren we een relatief laag aantal rechtstreeks geplaatste vacatures per aanwerving. Deze verhouding stijgt met het aantal werknemers tot de groep van bedrijven met 200 tot 499 werknemers. Voor bedrijven die nog groter zijn, zien we terug een lagere verhouding.

Vacaturerendement

Als we de vacatures en aanwervingen op bedrijfsniveau vergelijken, blijkt dat 27% van de bedrijven die in een jaar willen aanwerven, hun vacature rechtstreeks melden aan VDAB. Voor deze groep kunnen we het vacaturerendement nagaan. Dit is het aantal aanwervingen dat gerealiseerd wordt per rechtstreeks gemelde vacature. Het vacaturerendement blijkt 1,6 te zijn. Met andere woorden: er zijn gemiddeld gezien meer aanwervingen dan vacatures in een bedrijf. Het aandeel bedrijven dat er niet in slaagt alle vacatures in te vullen, en dus een invullingsgraad onder 1 hebben, bedraagt 40%.

Het rendement van een vacature stijgt met de grootte van de onderneming. Ook bedrijven die veel aanwerven hebben een hoger vacaturerendement. Vacatures waarvoor een masterdiploma en 6 maanden tot 2 jaar ervaring vereist is, hebben het laagste vacaturerendement. We zien ook dat bedrijven met relatief veel knelpuntvacatures een lager vacaturerendement hebben. Dit is ook het geval voor bedrijven die veel werknemers zien uitstromen naar een andere job.

Als we de evolutie van het vacaturerendement over de tijd analyseren dan weerspiegelt dit een duidelijke toename in de krapte op de arbeidsmarkt van 2016 tot 2019. Het percentage bedrijven dat niet al zijn vacatures ingevuld krijgt gestegen is van 37% naar 43%.

Er zijn zeer grote verschillen in het gemiddelde rendement per sector. Zo is het gemiddelde vacaturerendement van openbaar bestuur en defensie, 2.95. Dat is drie keer zo hoog als dat voor onderwijs, met een vacaturerendement van 1.03.